Potęgują stan zapalny. Tak szybko zrujnujesz swoje jelita

Osoby cierpiące na chorobę Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, czy też inną chorobę zapalną jelit, często skłaniają się do stosowania różnego typu diet eliminacyjnych. Wykluczenie z codziennego menu wybranych produktów lub włączenie do diety konkretnych składników może bowiem przynieść ulgę w dolegliwościach, a nawet pomóc w wycofaniu choroby. Choć tego typu zagadnienia zawsze pozostają kwestią indywidualną, a dieta dobierana jest każdorazowo dla danego pacjenta, okazuje się, że można wyodrębnić kilka kluczowych zasad, których stosowanie może poprawić stan zdrowia osób z chorobami zapalnymi jelit.

1. Choroby zapalne jelit – problem coraz bardziej powszechny

Choroba Leśniewskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, czy inne choroby zapalne to obecnie coraz bardziej powszechnie występujące schorzenia. Tego rodzaju choroby autoimmunologiczne dotykają przede wszystkim mieszkańców krajów wysoko rozwiniętych gospodarczo.

U podstaw wymienionych chorób leżą przede wszystkim:

Zobacz film: "Najlepszy drink na grypę i przeziębienie"

• czynniki genetyczne,
• występowanie stanu zapalnego,
• stosowanie środków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy antykoncepcji hormonalnej,
• stosowanie używek, zaburzenia mikroflory bakteryjnej jelit.

Jednym z czynników o znaczeniu etologicznym jest tutaj również dieta. Choć mamy wiele potencjalnych wskazówek, skąd może pochodzić choroba zapalna jelit, przyczyny jej powstawania nie są do końca poznane i jasne. Na szczęście z roku na roku dysponujemy nowymi informacjami, a medycyna dostarcza nam kolejnych rozwiązań w zakresie leczenia. Jednym z jej elementów jest dietoterapia.

2. Diety eliminacyjne - nigdy "na własną rękę"

Diety eliminacyjne to najbardziej powszechne rozwiązanie wśród osób z chorobami zapalnymi jelit. To naturalne, gdyż najczęściej to po spożyciu konkretnych produktów mamy do czynienia z nasileniem się objawów. Wykluczenia następują w tym przypadku niemal intuicyjnie i "automatycznie".

Warto jednak wiedzieć, że pacjenci z chorobami zapalnymi jelit i stosujący dodatkowo diety eliminacyjne, zwłaszcza te opracowane samodzielnie, na własną rękę, cierpią na liczne niedobory witamin i minerałów. Będą to m.in. niedobory:

• sodu i potasu, spowodowane przez biegunki i / lub wymioty,
• witaminy C spowodowane przez częstą wśród pacjentów eliminacje warzyw i owoców
• magnezu, cynku, wapnia spowodowane zaburzeniami wchłaniania, biegunkami, wymiotami
• witamin D i K spowodowane niedoborem soli kwasów żółciowych.

Stąd też ustalenie diety odbywa się tutaj poprzez wykluczenia problematycznych produktów i jednocześnie uzupełnianie jadłospisu o składniki, które pozwolą zniwelować ewentualne niedobory. Z kolei w okresie remisji choroby, dieta może zazwyczaj przybrać formę diety zdrowego człowieka. Tutaj bowiem nie mamy najczęściej do czynienia z ryzykiem upośledzonego wchłaniania.

3. Produkty problematyczne i najczęściej wykluczane w przypadku chorób jelit

Diety eliminacyjne rekomendowane w przypadku chorób zapalnych jelit opierają się przede wszystkim na podstawie diagnostyki alergii i nietolerancji pokarmowych oraz na podstawie własnych obserwacji pacjenta. Uważa się bowiem, że błędne jest podążanie jedynie za trendami żywieniowymi i eliminowanie z diety produktów "na zapas", czy "na wszelki wypadek".

Otóż w wielu przypadkach, produkty uważane za problematyczne w sytuacji choroby zapalnej jelit, jak chociażby produkty mleczne, czy zawierające gluten, nie szkodzą pacjentom. Natomiast ich brak w diecie może powodować liczne niedobory odżywcze.

Z drugiej strony, pacjenci bacznie obserwujący reakcje swojego organizmu najczęściej, w odpowiedzi na odczuwane dolegliwości, wykluczają z diety:

• mleko,
• rośliny strączkowe i rośliny krzyżowe,
• cukry proste,
• produkty bogate w błonnik,
• potrawy tłuste i uznawane powszechnie za ciężkostrawne

W jednym z badań z udziałem 233 pacjentów z aktywnym wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego zaobserwowano, że częstotliwość występowania symptomów choroby wzrasta po spożyciu m.in. fasoli, pełnotłustego mleka, śliwek, kalafiora, brokułów, słodkich napojów gazowanych, dyni, smażonego mięsa, mleka, śmietany, pomarańczy, kawy, pieczonych ziemniaków. Wyniki przeprowadzonego badania publikowane były w czasopiśmie medycznym Nutrition Journal.

4. Strategie żywieniowe, czyli co jeść w przypadku chorób zapalnych jelit?

Wyniki licznie prowadzonych badań oraz wnioski płynące z samoobserwacji pacjentów wyraźnie wskazują, że eliminacja z diety pokarmów wzdymających i ciężkostrawnych, bogatych w cukry, błonnik i tłuszcz może przynieść korzyści w zakresie prób ograniczania dolegliwości chorobowych.

Podkreśla się przy tym, jak ważne jest jednoczesne unikanie potraw długo smażonych, poddanych intensywnej obróbce cieplnej. Zabiegiem poprawiającym strawność potraw będzie z kolei gotowanie i duszenie produktów.

Wśród rozwiązań rekomendowanych dla poprawy stanu zdrowia chorych cierpiących na schorzenia zapalne jelit, znalazły się m.in.

• dieta low FODMAP,
• dieta specyficznych węglowodanów (Specific Carbohydrate Diet, SCD),
• dieta przeciwzapalna autorstwa Olendzki.

To, co łączy wymienione strategie żywieniowe, to przede wszystkim modyfikacja udziału węglowodanów w diecie. W przypadku SCD nie mamy do czynienia z typową dietą niskowęglowodanową, wykluczeniu podlegają tutaj jednak wszystkie zboża, cukry proste (dozwolony jest miód), żywność przetworzona i mleko.

Dopuszczalne jest natomiast spożywanie większości owoców i warzyw, a także takich produktów jak orzechy, mąka orzechowa, ser twarogowy, ser, mięso, jaja, masło i oleje oraz wyprodukowany domowym sposobem jogurt wzbogacony Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus acidophilus i Streptococcus termophilus.

W przypadku diety low FODMAP opieramy się na założeniu, że z diety wykluczyć należy cukry fermentujące wzmagające produkcję gazów. Będą to frukto-oligosacharydy (pszenica, cebula, rośliny strączkowe), laktoza (mleko i produkty mleczne zawierające laktozę), fruktoza (owoce, miód), galaktoza (rośliny strączkowe) oraz poliole (owoce pestkowe oraz sztuczne słodziki).

Autorska dieta przeciwzapalna autorstwa Olendzki i wsp. to przede wszystkim obniżanie glikemii poposiłkowej oraz dostarczanie organizmowi składników przeciwzapalnych, w tym cennych kwasów tłuszczowych omega 3. Celem diety jest poprawa stanu śluzówki jelita. Pozostałe założenia diety dotyczą m.in. zmniejszenia podaży laktozy i cukrów, włączenia do diety probiotyków i prebiotyków, ryb, mięsa, jaj, wybranych warzyw i owoców, produktów świeżo fermentowanych.

Warto zauważyć, że w przypadku chorób zapalnych jelit rekomendowanym rozwiązaniem pozostają niezmiennie diety niskowęglowodanowe oraz dieta ketogenna.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Zródło: prostazdrowadieta.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.