Skala BI-RADS – czym jest i do czego służy?

Skala BI-RADS, opracowana przez Amerykańskie Towarzystwo Radiologiczne, powstała w celu standaryzacji opisu mammografii, USG i rezonansu magnetycznego piersi. Na podstawie wyniku opisanego według kryteriów BIRADS lekarz podejmuje decyzję dotyczącą dalszego postępowania. Co warto wiedzieć?

1. Co to jest skala BI-RADS?

Skala BI-RADS (ang. Breast Imaging-Reporting and Data System, BIRADS) jest systemem opracowanym w celu standaryzacji opisów badań, stworzonym przez Amerykańskie Towarzystwo Radiologiczne (American College of Radiology, ACR). To ogólnie przyjęta skala służąca klasyfikacji badań takich jak:

• mammografia,
• USG,
• rezonans magnetyczny.

Zobacz film: "Wykrywa dotykiem 0,5 cm guzy w piersiach. Pomaga jej fakt, że jest osobą niedowidzącą"

Skala umożliwia ujednolicenie ich opisu.

Mammografia to badanie obrazowe piersi, które wykorzystuje promienie rentgenowskie. Stosuje się je u kobiet po 50. roku życia, ale i młodszych, które znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia raka piersi. Standardowo kobietom poniżej 35. roku życia zaleca się wykonywanie USG piersi.

Mammografia i USG piersi są najczęściej wykonywanymi badaniami profilaktycznymi w kierunku raka piersi. Najrzadziej w diagnostyce wykorzystuje się metodą rezonansu magnetycznego (MRI).

Badanie opiera się na zjawisku magnetycznego rezonansu jądrowego i daje bardzo dokładne wyniki w formie obrazu przekroju tkanek na różnych płaszczyznach. Jest ono wykonywane w sytuacji, gdy zmiany w piersiach zostaną już stwierdzone w innych badaniach.

Warto przypomnieć, że począwszy od 20. roku życia nawykiem każdej kobiety powinno być systematyczne, comiesięczne samobadanie piersi. W początkowym stadium choroba przebiega bezobjawowo. Pierwszym niepokojącym sygnałem jest wyczucie twardego guzka w piersi. Od stopnia zaawansowania choroby zależą nie tylko objawy raka piersi, ale i szanse na jego leczenie.

2. Do czego służy skala BI-RADS?

BIRADS to radiologiczna klasyfikacja zmian widocznych w badaniu USG, mammografii czy MRI, która ustala i określa terminologię, jaką specjaliści posługują się, opisując badanie. Określa strukturę opisów oraz kategorię, według których wystawia się końcową ocenę.

Na podstawie wyniku opisanego według klasyfikacji BI-RADS lekarz podejmuje decyzję w kwestii dalszego postępowania: zaleca obserwację lub kontrolę, a także kieruje na biopsję w celu weryfikacji zmiany w badaniu histopatologicznym.

Skala BIRADS zmniejszania ryzyko nieporozumień w interpretacji obrazów mammograficznych, zapewnia ich wysoką jakość oraz ułatwia porównywanie ze sobą kolejnych wyników. Ułatwia tym samym pracę specjalistom w rozpoznawaniu raka piersi i leczeniu pacjentek. Pozwala na podjęcie odpowiedniego postępowania diagnostycznego i terapeutycznego, poprawia jakość i efektywność opieki medycznej.

3. Kategorie opisu zmian według BI-RADS

W klasyfikacji oceniającej stan piersi wyróżniono sześć kategorii opisu zmian (od 0 do 6). I tak według BI-RADS:

• 0: ocena końcowa niekompletna (BI-RADS 0), oznacza konieczność wykonania dodatkowych badań obrazowych, aby móc postawić pełną diagnozę. Ryzyko złośliwości w tym stopniu jest niepewne i trudne do oceny
• 1: norma (BI-RADS 1). Oznacza obraz prawidłowy, ryzyko złośliwości wynosi 0%, nie wymaga dalszej diagnostyki
• 2: zmiana łagodna (BI-RADS 2). Oznacza obecność zmian z pewnością łagodnych, takich jak torbiele proste czy niewielkie gruczolakowłókniaki. Ryzyko złośliwości wynosi 0%, nie wymaga dalszej diagnostyki
• 3: zmiana prawdopodobnie łagodna (BI-RADS 3). Ryzyko złośliwości < 2%. Wskazana jest kontrola za 6 miesięcy, możliwe badania dodatkowe USG
• 4: zmiana podejrzana (BI-RADS 4). Ryzyko złośliwości wynosi od 2% do 95%. Konieczna jest weryfikacja zmiany. Tę grupę, w odniesieniu do badań USG i mammografii, podzielono na 3 podgrupy (nie dotyczy badań wykonanych metodą rezonansu magnetycznego). To:

• 4a: zmiana podejrzana, o małym stopniu prawdopodobieństwa złośliwości
• 4b: zmiana podejrzana, o pośrednim stopniu prawdopodobieństwa złośliwości
• 4c: zmiana podejrzana, o wysokim stopniu prawdopodobieństwa złośliwości, jednak bez klasycznych cech złośliwości

• 5: zmiana o wysokim prawdopodobieństwie złośliwości (BI-RADS 5). Ryzyko złośliwości szacuje się na >95%. Konieczna jest weryfikacja zmiany i dalsze leczenie
• 6: rak potwierdzony (BI-RADS 6). Oznacza rozpoznanego i potwierdzonego histopatologicznie raka piersi. Zmiana wcześniej zweryfikowana jako złośliwa.

System BI-RADS definiuje wyniki dodatnie i ujemne, wymagające lub niewymagające dalszego postępowania diagnostycznego czy terapeutycznego zarówno dla badań przesiewowych, jak i diagnostycznych.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.