Hashimoto, podstępna choroba tarczycy
Zaczyna się podstępnie – początkowo nie występują żadne objawy tej choroby, a później stopniowo zaczynają się pojawiać. Jakie dokładnie objawy powinny nasuwać jej podejrzenie i jak się ją leczy?
Hashimoto, czyli inaczej przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Występuje często – szacuje się, że z tą chorobą zmaga się nawet 5 proc. całej populacji. Możliwa jest w każdym wieku, najczęściej jednak do zachorowań dochodzi pomiędzy trzecią a szóstą dekadą życia. Zdecydowanie częściej hashimoto rozpoznawane jest u kobiet.
1. Kiedy organizm atakuje sam siebie…
Mimo tego, że choroba jest częsta i w związku z tym prowadzono wiele badań, do dziś nie można jednoznacznie powiedzieć, jakie są jej przyczyny. Wiadomo, że związane ze schorzeniem jest powstawanie w organizmie przeciwciał, którymi są najczęściej przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie i peroksydazie tarczycowej.
Dodatkowo w przebiegu hashimoto komórki układu odpornościowego – limfocyty – zaczynają pojawiać się w nadmiernych ilościach w obrębie gruczołu tarczowego.
Oba z wymienionych zjawisk odpowiadają za powolną, lecz postępującą destrukcję tarczycy – z czasem wydziela ona coraz mniej hormonów, aż w końcu u pacjenta pojawiają się objawy niedoczynności gruczołu tarczowego.
Co jednak odpowiada za to, że u niektórych osób dochodzi do rozwoju reakcji układu odpornościowego skierowanej ku całkowicie prawidłowej tarczycy? To niestety do dziś pozostaje niejasne.
Zauważalne jest jednak to, które osoby są szczególnie predysponowane do wystąpienia hashimoto – choroba ta częściej rozwija się m.in. u tych pacjentów, którzy cierpią na inne choroby autoimmunologiczne, takie jak np. choroba Addisona, cukrzyca typu 1, autoimmunologiczne zapalenie wątroby oraz toczeń rumieniowaty układowy i celiakia.
2. Początkowe objawy choroby Hashimoto
Hashimoto – szczególnie na początku – zazwyczaj nie wywołuje żadnych objawów. Później jednak wraz z narastającą destrukcją gruczołu tarczowego i związanym z tym zmniejszonym wydzielaniem tarczycowych hormonów dochodzić może do coraz to kolejnych dolegliwości, których pacjenci w ogóle nie powiązaliby z zaburzeniami czynności gruczołu tarczowego. Występować może poczucie silnego osłabienia, stałe odczuwanie chłodu czy spowolnienie czynności serca.
Pacjenci z hashimoto mogą zauważać zwiększenie masy ciała, pojawienie się niewyjaśnionego pochodzenia bóli mięśni i stawów, a także zaparć.
U kobiet może dochodzić do zaburzeń cyklu miesiączkowego. Związane z niedoborem tarczycowych hormonów mogą być również zaburzenia koncentracji i pamięci, a nawet i obniżenie nastroju, które przybiera czasem postać zaburzeń depresyjnych.
U niektórych pacjentów rozwija się wole, czyli powiększenie tarczycy. Przyczyną może być zmniejszone uwalnianie hormonów przez tarczycę – w takim przypadku dochodzi do tego, że przysadka wydziela zwiększone ilości tyreotropiny (TSH), która w prawidłowych warunkach powinna doprowadzić do wzrostu wyrzutu produktów gruczołu tarczowego.
Ze względu jednak na mechanizm choroby tak się wcale nie dzieje, następuje natomiast powiększenie samego gruczołu tarczowego.
3. Metody wczesnego diagnozowania choroby
Na podstawie samych zgłaszanych przez chorego objawów nie da się rozpoznać choroby Hashimoto – do tego konieczne jest wykonanie badań hormonalnych. Typowe dla tej jednostki jest podwyższenie poziomów we krwi autoprzeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie oraz tyreoglobulinie.
Dodatkowo stwierdzanymi odchyleniami bywają również podwyższony poziom TSH oraz obniżone stężenie FT4 (tyroksyny, jednego z dwóch podstawowych hormonów tarczycowych).
Wykorzystywane w diagnostyce hashimoto są USG tarczycy, scyntygrafia, a czasami także i badanie histopatologiczne (do którego przeprowadzenia wymagane jest wykonanie biopsji tarczycy).
Tego jednak rodzaju badania nie są szczególnie istotne w rozpoznawaniu choroby Hashimoto – przeprowadza się je zwykle w ramach diagnostyki różnicowej, która pozwala wykluczyć inne przyczyny istniejących u pacjenta objawów. Wspomnieć tutaj z całą pewnością warto o jednym jeszcze aspekcie. Tak jak leczenie hashimoto jest ważne w każdym wieku, tak w przypadku jednej szczególnej grupy pacjentów jest ono szczególnie istotne.
Mowa tutaj o kobietach ciężarnych – jeżeli u przyszłych matek występuje niedoczynność tarczycy, to grozi to różnymi powikłaniami u ich dziecka, którymi mogą być m.in. rozmaite wady wrodzone. Wtedy jednak, kiedy niedoczynność tarczycy spowodowana chorobą Hashimoto czy innymi przyczynami jest właściwie leczona, zagrożenie to całkowicie ustępuje.
Ze względu na wspomniane wyżej ryzyko aż tak bardzo istotne jest wykonanie badań czynności tarczycy na samym początku, a najlepiej jeszcze przed ciążą – dzięki nim związanych z niedoczynnością tarczycy w ciąży zagrożeń można zwyczajnie uniknąć.
4. Suplementacja hormonów tarczycowych metodą walki z chorobą
Hashimoto, niestety, u większości chorych skutkuje trwałą niedoczynnością tarczycy. Wtedy rozwiązanie będzie jedno: w leczeniu niezbędne jest stosowanie przez pacjenta suplementów hormonów tarczycy. Należy tutaj wyraźnie podkreślić, że właściwie leczona – poprzez przyjmowanie odpowiednich dawek hormonów tarczycy – nie prowadzi do żadnych groźnych następstw.
W różnych źródłach nietrudno natknąć się na informacje czy to o tzw. diecie tarczycowej, czy też o innych jeszcze niekonwencjonalnych metodach leczenia hashimoto.
Podkreślić trzeba jednak to, że jedynym postępowaniem, które ma udowodnioną skuteczność w przypadku tego schorzenia, jest właśnie suplementacja hormonów tarczycowych.
Źródło: Moda na Zdrowie
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.