Pierwsze oznaki tych chorób widać na dłoniach. Lekarze mówią, co powinno nas zaniepokoić

Na podstawie wyglądu dłoni można zauważyć pierwsze sygnały świadczące o rozwoju wielu chorób, zwłaszcza tych o podłożu autoimmunologicznym. Nadmierna potliwość i zaróżowienie dłoni mogą wskazywać na nadczynność tarczycy, u pacjentów z twardziną układową skóra dłoni wygląda jak drewno, z kolei w zespole antysyntetazowym mamy tzw. ręce mechanika. Jakie zmiany na dłoniach mogą świadczyć o problemach zdrowotnych?

1. Choroby, które widać na dłoni

1.1. Anemia

Blada i sucha skóra dłoni może być jednym z sygnałów wskazujących na anemię. Zwłaszcza jeżeli dodatkowo pojawiają się problemy z łamliwością paznokci, wypadają włosy, a do tego dochodzi uczucie przewlekłego zmęczenia.

- Jednym z objawów anemii jest bladość skóry. Przyczyną jest niedobór żelaza, ale ogólnie chodzi o słabe utlenowanie krwi. Ta bladość skóry wynika z tego, że w organizmie jest mało hemoglobiny, czyli przenośnika i transportera tlenu, w związku z tym ta skóra jest niedotleniona. Tak można to opisać w uproszczeniu - tłumaczy dr Magdalena Krajewska, lekarz rodzinny.

Zobacz film: "Dlaczego dłonie drętwieją podczas snu?"

1.2. Łuszczyca i atopowe zapalenie skóry

Charakterystyczne zmiany na skórze dłoni pojawiają się również w przebiegu łuszczycy. W pierwszym etapie choroby na łokciach, kolanach, pośladkach, dłoniach i skórze głowy widać czerwonobrunatne grudki.

- Jest odmiana pęcherzykowa łuszczycy, która występuje tylko na dłoniach lub stopach. Podłoże jest autoimmunologiczne, choroba ma charakter przewlekły - zaznacza dr Krajewska. - Atopowe zapalenie skóry też często ujawnia się na dłoniach z tego względu, że część osób ma alergię kontaktową, która rozwija się na skutek bezpośredniego kontaktu skóry z substancją uczulającą - dodaje lekarka.

1.3. Choroba Parkinsona

Przewlekłe zmęczenie, zaburzenia równowagi i drżenie dłoni - to mogą być objawy świadczące o rozwoju choroby Parkinsona. Część objawów jest niespecyficzna. W niektórych przypadkach w pierwszej kolejności pacjenci narzekają na ból barku. Charakterystyczne dla choroby Parkinsona jest też spowolnienie ruchów, tzw. bradykinezja i pojawienie się drżenia, zazwyczaj jednej strony ciała.

Choroba charakteryzuje się powolną, nieodwracalną utratą komórek nerwowych w określonych regionach mózgu. Najczęściej dotyka mężczyzn po 65. roku życia.

- Pierwszym sygnałem choroby Parkinsona może być drżenie kończyn, ale też często pojawia się drżenie głowy. Drżenie rąk może też świadczyć o tzw. drżeniu samoistnym, czy innych chorobach neurologicznych, które objawiają się drżeniem rąk, w szczególności, kiedy chcemy po coś sięgnąć - przypomina dr Krajewska.

W przypadku choroby Parkinsona specyficzne jest to, że drżenie ręki czy nogi pojawia się w stanie spoczynku, kiedy chory nie wykonuje żadnej czynności.

1.4. Choroby stawów

Na dłoniach mogą się też ujawnić objawy chorób stawów oraz chorób układowych tkanki łącznej.

- Na rękach mogą wystąpić obrzęki lub deformacje dotyczące bezpośrednio stawów. Mogą też wystąpić guzki, m.in. guzki dnawe, które są jednym z objawów dny moczanowej albo guzki Heberdena czy Boucharda, które występują w postaci guzkowej choroby zwyrodnieniowej stawów rąk - mówi lek. Bartosz Fiałek, reumatolog, popularyzator wiedzy medycznej i zastępca dyrektora ds. medycznych SPZ ZOZ w Płońsku.

Obrzęk dłoni jest również jednym z charakterystycznych objawów zapalenia stawów.

- W przypadku chiragry, czyli dnawego zapalenia stawów rąk, może wystąpić ból, obrzęk, zaczerwienienie i dodatkowo wzmożone ucieplenie zajętego stawu. Artropatie, czyli choroby stawów, mogą być więc widoczne pod postacią guzków, obrzęków, zmiany koloru skóry albo deformacji w stawach, jak np. łokciowe odgięcie stawów palców rąk - wyjaśnia lekarz.

Doktor Fiałek przypomina, że w przypadku niektórych chorób może dojść również do zmiany koloru skóry na dłoniach.

- Może wystąpić m.in. objaw Gottrona, występujący w przebiegu zapalenia skórno-mięśniowego, który polega na tym, że na wyprostnej stawów rąk pojawiają się rumieniowate lub sinawe plamy. Może wystąpić również objaw Raynauda - jeden z głównych objawów występujących m.in. w twardzinie układowej, ale i mieszanej chorobie tkanki łącznej czy toczniu rumieniowatym układowym. Pod wpływem zmiany temperatury otoczenia czy silnych emocji dochodzi do zmiany koloru skóry palców rąk, a konstelacja może być podobna do flagi Francji – skóra przybiera barwy: granatową (niebieską/fioletową), białą i czerwoną - wymienia ekspert.

- U pacjentów z twardziną układową typowym objawem jest sklerodaktylia, czyli stwardnienie skóry palców rąk, które powoduje, że skóra wygląda jak drewno. Z kolei w zespole antysyntetazowym mamy tzw. ręce mechanika, czyli ręce z popękaną skórą - dodaje doktor Fiałek.

1.5. Choroby tarczycy

W przypadku nadczynności tarczycy jednym z objawów mogą być spocone dłonie oraz przekrwienie skóry. - Ta skóra jest ciepła, różowa, niektórzy opisują ją jako nadmiernie gładką, aksamitną. Czasami przy nadczynności występuje też nadmierna pigmentacja skóry. Może wystąpić onycholiza, czyli przedwczesne oddzielenie się płytki paznokcia od znajdującego się pod nią łożyska. Do tego mamy też cienkie i łamliwe włosy - mówi lek. Szymon Suwała z Katedry Endokrynologii i Diabetologii CM UMK w Szpitalu Uniwersyteckim nr 1 w Bydgoszczy.

Jak wyjaśnia doktor Suwała, niedoczynność tarczycy daje totalnie odwrotny obraz. Tak jak w nadczynności mamy wrażenie, że nasz organizm "przyspieszył", tak przy niedoczynności ten metabolizm jest zdecydowanie wolniejszy, co widać również na skórze dłoni.

- Ta skóra jest sucha, zimna, blada, niektórzy opisują nawet, że ma lekko żółtawe zabarwienie. Pacjentki mówią też o zmniejszonej potliwości z nadmiernym rogowaceniem naskórka. To jest opisywane niekiedy jako objaw brudnych łokci i kolan, bo w tych miejscach naskórek najbardziej rogowacieje. Często występuje też obrzęk skórny, który może powodować pogrubienie rysów twarzy. Może pojawić się również obrzęk powiek i rąk - wyjaśnia lekarz.

Objawami charakterystycznymi zarówno dla niedoczynności, jak i nadczynności jest większa łamliwość paznokci.

1.6. Choroby wątroby

Zmiana koloru skóry może być sygnałem alarmowym świadczącym o problemach z wątrobą. W przypadku przewlekłej choroby wątroby charakterystyczne są tzw. pajączki tętnicze widoczne m.in. na zewnętrznych stronach dłoni. Są powodowane nadmiernym stężeniem estrogenów we krwi.

U blisko 70 proc. chorych na dłoniach pojawia się rumień, czyli miejscowe zaczerwienienie skóry, które obejmuje kłąb dłoni i opuszki palców. Najczęściej towarzyszy mu nadmierne ocieplenie skóry.

W zaawansowanej postaci choroby wątroby zmiany widać również na płytce paznokci, która przybiera kształt zegarkowaty. U osób cierpiących na marskość wątroby dość typowy jest przykurcz Dupuytrena, który powoduje powstawanie guzków na dłoniach i palcach, a w konsekwencji przykurcz palców dłoni.

Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.