Gruźliczak - charakterystyka, czynniki ryzyka, etiologia, leczenie

Gruźliczak to guzowaty twór, pojawiający się zwykle w ciele osób zakażonych bakterią o nazwie prątek gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis). Cechą charakterystyczną otorbionego guza jest jego warstwowa oraz cebulasta budowa. Gruźliczak, podobnie jak gruźlica o charakterze włóknisto-jamistym, serowate zapalenie płuc, płucna gruźlica prasówkowa, stanowi wtórną postać gruźlicy płuc.

Lekarze zwykle mają do czynienia z:

• gruźliczakami w górnym płacie płuca
• gruźliczakami wewnątrzczaszkowymi
• gruźliczakami kanału nerwowego.

Gruźliczak to problem, który dotyka zarówno pacjentów bardzo młodych, jak i tych w starszym wieku. Najbardziej narażone są na niego osoby:

• z obniżoną odpornością,
• dzieci do czwartego roku życia, w szczególności te, które nie zostały zaszczepione przeciwko gruźlicy,
• chore na AIDS
• narażone na kontakt z silnie prątkującym pacjentem chorym na gruźlicę,
• chore na cukrzycę
• stosujące leki immunosupresyjne.

Na zwiększenie czynnika ryzyka stanowczo wpływa również bezdomność, narkomania, alkoholizm, niedożywienie, stosowanie kortykosteroidów, zachorowanie na chłoniaka.

Infekcja spowodowana prątkiem gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis) stanowi bezpośrednią przyczynę bakteryjnej choroby zakaźnej - gruźlicy.

Prątki są bakteriami kwasoopornymi, a także słabo gram-dodatnimi. Ich cechą charakterystyczną jest wysoka oporność na wysuszanie, a także duża wrażliwość na promieniowanie ultrafioletowe oraz wysokie temperatury. Do organizmu człowieka bakterie te przedostają się zazwyczaj za pośrednictwem drogi kropelkowej, nie jest to jednak reguła. Przemieszczanie się prątków gruźlicy możliwe jest również wtedy, kiedy dana osoba się skaleczy, użyje zainfekowanej strzykawki, spożyje pokarm, w którym znajdują się bakterie wywołujące chorobę.

Gruźliczak stanowi jedną z form manifestacji wtórnej gruźlicy płuc. W przypadku zdiagnozowania tego problemu zdrowotnego, niezbędne jest wdrożenie leczenia bazującego na stosowaniu antybiotyków oraz leków przeciwgruźliczych. Leczenie bywa niezwykle skomplikowane i utrudnione, ponieważ niektóre szczepy bakterii wykazują dużą oporność na antybiotyki. Czas trwania leczenia waha się od sześciu, dziewięciu do nawet dwudziestu czterech miesięcy. Najczęściej podawanymi środkami farmaceutycznymi są:

• izoniazyd,
• ryfampicyna
• pirazynamid
• treptomycyna.