Szczepienia przeciw COVID-19. Jakie NOP-y wystąpiły u Polaków? Dr Durajski komentuje
Przybyło kilka przypadków zakrzepic, anafilaksji oraz epilepsji. Doszło również do dwóch zgonów. Chociaż niepożądane odczyny poszczepienne są niezwykle rzadkie, to Polacy wciąż unikają szczepień, zwłaszcza preparatem AstraZeneca. Eksperci uważają, że obawy są nieuzasadnione. - Tata jest po zawale, ma założone stenty, przyjmuje leki przeciwzakrzepowe i zaszczepiłem go preparatem AstraZeneca - kwituje dr Durajski.
1. Najnowsze dane o odczynach poszczepiennych
Do 2 czerwca w Polsce łącznie wykonano 20 536 042 szczepienia. W pełni zaszczepionych jest 7 300 303 Polaków. Od pierwszego dnia szczepień (27.12.2020 r.) do Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgłoszono 9879 niepożądanych odczynów poszczepiennych, z czego 8333 miało charakter łagodny - czyli było to zaczerwienienie oraz krótkotrwała bolesność w miejscu wkłucia. Poważne odczyny poszczepienne łącznie odnotowano u 1547 osób.
W ciągu ostatniego tygodnia do groźnych reakcji poszczepiennych doszło u kilkunastu osób. Przykładowo u jednego z mężczyzn z województwa mazowieckiego odnotowano wstrząs anafilaktyczny i epizod hypotoniczno-hyporeaktywny (obniżone napięcie mięśniowe, bladość powłok, senność, zaburzenia świadomości). Mężczyzna wymaga hospitalizacji.
U mężczyzny z województwa pomorskiego po podaniu szczepionki zaobserwowano uogólniony napad padaczkowy (drgawki w obrębie kończyn dolnych i górnych trwające ok. 5 min.) z pełną utratą świadomości. Pomorzanin jest hospitalizowany.
Odnotowano także dwa przypadki zakrzepic poszczepiennych. U kobiety z województwa pomorskiego pojawił się zator i zakrzepica w obrębie tętnic kończyny dolnej prawej z postępującą martwicą części stopy. Kobieta jest leczona inwazyjnie na oddziale chirurgii naczyń.
U mężczyzny z województwa wielkopolskiego pojawiła się się z kolei zakrzepica prawej żyły wątrobowej. Pacjent został przyjęty do szpitala z małopłytkowością (24tys/ul), wysokim stężeniem D-dimerów (20000ug/l) i fitohibrynogemią. Ponadto w tętnicach płucnych podsegmentowych zaobserwowano materiał zatorowy. U mężczyzny pojawiły się także liczne zasinienia na skórze oraz ból głowy. Obraz kliniczny odpowiada VITT (vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia), czyli immunologicznej zakrzepicy z trombocytopenią indukowaną szczepionką.
W ciągu ostatniego tygodnia doszło także do dwóch zgonów. U kobiety z województwa mazowieckiego po podaniu szczepionki doszło do niedokrwiennego udaru mózgu. Wkrótce kobieta zmarła. Nagły zgon - w 48h po szczepieniu nastąpił także u mężczyzny z województwa wielkopolskiego.
Dr Henryk Szymański, pediatra i członek zarządu Polskiego Towarzystwa Wakcynologii przypomina, że przypadki zgonów po szczepionce są nadal przedmiotem badania ekspertów.
- Nie ma jasnej odpowiedzi, czy są związane ze szczepionką, bo miały miejsce jakiś czas po jej podaniu. Rejestrowanie zdarzeń niepożądanych po szczepionce odbywa się tak, że praktycznie wszystko, co się wydarzy w miesiąc po szczepieniu, może być działaniem niepożądanym. Czyli gdybyśmy mieli takie szczęście i 1 stycznia zaszczepili wszystkich Polaków, to te kilkadziesiąt zgonów, które miały miejsce w styczniu, można by uznać za związane ze szczepieniem - komentuje w rozmowie z WP abcZdrowie dr Szymański.
W Polsce wykorzystuje się obecnie 4 preparaty przeciwko COVID-19. Dwie szczepionki oparte na technologii mRNA, to Pfizer i Moderna oraz dwie wektorowe - AstraZeneca i Johnson&Johnson (jest to preparat jednodawkowy). W rządowych raportach o NOP-ach nie ma informacji o rodzaju przyjętej szczepionki przez pacjentów, u których wystąpiły niepożądane odczyny poszczepienne.
2. Nagonka na AstraZenekę?
Dr Łukasz Durajski, pediatra, internista i popularyzator wiedzy o COVID-19 informuje, że do odczynów poszczepiennych może dojść po każdej ze szczepionek. Lekarz podkreśla, że rezygnacja wielu osób z przyjęcia brytyjskiej szczepionki jest jego zdaniem bezpodstawna.
- Niestety zrobiła się sztuczna nagonka na zakrzepice po AstraZenece. To jest tak ekstremalnie rzadka sytuacja, że trudno w ogóle mówić o populacyjnym wyodrębnianiu grup, które miałyby jej nie przyjmować z uwagi na ewentualne ryzyko. Ostatnio za pośrednictwem swoich mediów społecznościowych informowałem o czarnym PR-ze ze strony Rosji, który miał na celu zniechęcenie ludzi do przyjmowania AstraZeneki, ponieważ jest ona konkurencją dla rosyjskiej. Tak naprawdę to, co może mieć dla pacjenta znaczenie, to opieka ze strony personelu medycznego - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie lekarz
Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP), działający przy Europejskiej Agencji Leków (EMA) wydał właśnie nowe zalecenia dla personelu medycznego dotyczące szczepienia przeciwko COVID-19 preparatem AstraZeneca.
CHMP wskazał, że:
osobom, u których po szczepieniu preparatem Vaxzevria (AstraZeneca) wystąpi zespół zakrzepicy z małopłytkowością (thrombosis with thrombocytopenia syndrome – TTS), nie należy podawać drugiej dawki tej szczepionki,
u każdej osoby, u której w okresie 3 tygodni po szczepieniu stwierdza się małopłytkowość, należy ocenić występowanie objawów przedmiotowych sugerujących zakrzepicę,
u każdej osoby, u której w okresie 3 tygodni po szczepieniu stwierdzono objawy zakrzepicy, należy ocenić występowanie objawów przedmiotowych sugerujących małopłytkowość,
należy upewnić się, że każdy pacjent, u którego po szczepieniu stwierdzono zakrzepicę z małopłytkowością, otrzymał specjalistyczną opiekę medyczną,
każdą osobę szczepioną preparatem Vaxzevria należy poinformować, aby w sytuacji wystąpienia jakichkolwiek objawów sugerujących zakrzepicę lub małopłytkowość, natychmiast zgłosiła się do lekarza.
3. Zakrzepica po COVID-19 zdarza się częściej niż po szczepionce
Dr Durajski dodaje, że ryzyko epizodów zakrzepowo-zatorowych u pacjentów zaszczepionych w porównaniu do palaczy, kobiet stosujących antykoncepcję oraz pacjentów z COVID-19 jest znikome.
- W przeliczeniu na milion osób, zakrzepica może dotknąć 0,004 proc. osób, które przyjęły szczepionkę AstraZeneca, 0,12 proc. kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną, 0,18 proc. palaczy oraz aż 16,5 proc. osób, które zachorują na COVID-19. Mimo to niewiele osób odstawia papierosy czy tę formę antykoncepcji, ale szczepionkę już tak - podkreśla ekspert.
Lekarz twierdzi, że szczepionkę można podawać także osobom z problemami kardiologicznymi czy przyjmującym leki przeciwzakrzepowe. Przykładem może być jego własny ojciec.
- Tata jest po zawale, ma założone stenty, przyjmuje leki przeciwzakrzepowe i zaszczepiłem go preparatem AstraZeneca. Generalnie na 6 najbliższych osób tę szczepionkę podałem 4 osobom. Nikomu nie robiło to różnicy i w każdym przypadku szczepionka była bezpieczna - mówi lekarz.
- Te wszystkie przypadki zakrzepów, o których słyszeliśmy, są niezwykle rzadkie, a rezygnacja wielu krajów, przede wszystkim skandynawskich, z podawania jej, ma charakter polityczny. Uważam, że reakcje wobec tej szczepionki są mocno przesadzone - dodaje lekarz.
Europejska Agencja Leków (EMA) w dalszym ciągu zaleca podawanie brytyjskiego preparatu z uwagi na jego wysoką skuteczność i bezpieczeństwo.
- Nie ma medycznych podstaw, by bać się tej szczepionki - podsumowuje dr Durajski.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz także:
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
