Szczepienia przeciwko COVID-19. Najnowszy raport o odczynach poszczepiennych. Są przypadki zgonów i zakrzepic
4 maja na stronie gov.pl pojawił się najnowszy raport dotyczący niepożądanych odczynów poszczepiennych. Z danych wynika, że do tego czasu skutki uboczne po wakcynie wystąpiły u 7 256 zaszczepionych. U ponad 6 tys. osób miały charakter łagodny. Wśród najcięższych powikłań znalazły się przypadki zakrzepicy i zgonów.
1. Najnowszy raport o NOP-ach
Szczepienia przeciwko COVID-19 w Polsce rozpoczęły się 27 grudnia 2020 r. Z najnowszego raportu rządowego wynika, że do 5 maja wykonano łącznie 12 mln 614 tys. 827 szczepień. Pierwszą dawkę szczepionki otrzymało 9 454 772 osób, a 3 160 55 także drugą. W pełni zaszczepionych Polaków jest 3 184 152.
W Polsce wykorzystuje się obecnie 4 preparaty przeciwko COVID-19. Dwie szczepionki oparte na technologii mRNA, to Pfizer i Moderna oraz dwie wektorowe - AstraZeneca i Johnson&Johnson (jest to preparat jednodawkowy). Po każdej ze szczepionek może dochodzić do skutków ubocznych. W przewadze są one łagodne.
2. Zgony po szczepieniu przeciw COVID-19. Ile osób zmarło?
Do 4 maja odnotowano 7 256 niepożądanych odczynów poszczepiennych, aż 6 139, miała charakter łagodny. Najczęściej pojawiającymi się dolegliwościami było zaczerwienienie i ból w miejscu wkłucia oraz opuchlizna ramienia po zastrzyku.
U 1 117 osób pojawiły się poważne reakcje po szczepieniu na COVID-19.
Do 4 maja 2021 r. po szczepieniu na COVID-19 łącznie zmarły 73 osoby - 41 mężczyzn i 33 kobiety. W raporcie nie ma informacji, po którym z preparatów nastąpił zgon. Nie zawsze podaje się także przyczynę zgonu. Do wykazu trafiają wszystkie przypadki śmierci następujące w krótkim odstępie czasu od szczepienia na COVID-19, w tym także np. urazy głowy.
- Te przypadki zgonów są przedmiotem badania, nie ma jasnej odpowiedzi, czy są związane ze szczepionką, bo miały miejsce w jakimś czasie po jej podaniu. Rejestrowanie zdarzeń niepożądanych po szczepionce odbywa się tak, że praktycznie wszystko, co się wydarzy w miesiąc po szczepieniu może być działaniem niepożądanym. Czyli gdybyśmy mieli takie szczęście i 1 stycznia zaszczepili wszystkich Polaków, to te kilkadziesiąt zgonów, które miały miejsce w styczniu, można by uznać za związane ze szczepieniem - komentuje w rozmowie z WP abcZdrowie dr Henryk Szymański, pediatra i członek zarządu Polskiego Towarzystwa Wakcynologii.
Dr Paweł Grzesiowski, wakcynolog i pediatra, dodaje, że zgony odnotowuje się najczęściej u osób, które zmagają się z wielochorobowością przez co nawet najdrobniejszy bodziec, nawet podróż na szczepionkę może być powodem niewydolności oddechowej.
- Te osoby czasami umierają dosłownie w ciągu kilkunastu minut od podania szczepionki. To niemożliwe, żeby to była reakcja anafilaktyczna po przyjęciu szczepionki. Wcześniej było dużo informacji o reakcjach anafilaktycznych, czyli ostrej alergii zaraz po szczepieniu, ale w tej chwili częstość występowania tego zdarzenia wynosi jeden na 100-200 tys. dawek i jest podobna, jak przy innych lekach. Takim osobom podajemy adrenalinę i reakcja się cofa - tłumaczy lekarz.
3. Zakrzepica i problemy z krzepliwością krwi po szczepieniu na COVID-19 w Polsce
Zakrzepica po szczepieniu na COVID-19 została potwierdzona u 36 osób, u 6 kolejnych pojawiło się podejrzenie zakrzepicy. Choroba lub jej podejrzenie wystąpiły u 25 kobiet i 17 mężczyzn. U sześciu osób z zakrzepicą lub innymi problemami z krzepliwością krwi nastąpił zgon.
Oprócz zakrzepicy u osób zaszczepionych przeciw COVID-19 występowały również inne zaburzenia związane z krzepliwością krwi. Były to:
zatorowość płucna (u 4 mężczyzn, z których jeden zmarł i 6 kobiet – w tym jedno podejrzenie),
zatorowość tętnicy (u 1 mężczyzny i 1 kobiety),
zatorowość obwodowa (u 1 kobiety),
zapalenie żył (u 3 kobiet),
małopłytkowość (u 4 mężczyzn, w tym u jednego z zakrzepicą i 2 kobiet),
problemy z krzepliwością (u 1 kobiety, zakończone zgonem),
skrzepy krwi (u 1 mężczyzny, zakończone zgonem),
obrzęk naczyń krwionośnych (u 1 kobiety),
zatorowość (u 1 kobiety),
zmiany zakrzepowe (u 1 kobiety),
skrzepliny (u 1 kobiety).
4. Nietypowe zakrzepice po szczepionce. Czym się charakteryzują?
Zakrzepice poszczepienne przypominają rzadką reakcję na heparynę - tzw. małopłytkowość indukowaną heparyną (HIT), w której układ odpornościowy wytwarza przeciwciała przeciwko kompleksowi heparyny i białka PF4, powodując tworzenie się przez płytki krwi niebezpiecznych skrzepów.
Naukowcy proponują, by nazywać reakcje wywołaną przez szczepionkę: immunologiczną trombocytopenią (VITT). Mechanizm powikłań odnotowanych po szczepieniu AstraZenecą jest zupełnie inny niż w przypadku typowych zakrzepic.
- Jest to proces autoimmunologiczny. Nasz organizm rozpoznaje tak jakby element i szczepionki i śródbłonka, czyli warstwy wewnętrznej naczynia i powoduje tworzenie specyficznych przeciwciał przeciwko tym czynnikom i dochodzi do tworzenia się kompleksów. Nasz organizm jakby wytwarzał przeciwciała przeciwko elementom szczepionki i płytkom krwi. Następnie dochodzi do małopłytkowości, czyli spada ilość płytek, a następnie do wykrzepiania, ponieważ zostaje uszkodzony śródbłonek - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Łukasz Paluch, flebolog.
Lekarz podkreśla, że ryzyko wystąpienia zakrzepicy po szczepieniu jest niezwykle niskie. Szacuje się, że zakrzepica dotyka od 1 na 100 tys. do 1 na milion osób, natomiast zakrzepica po zakażeniu SARS-CoV-2 pojawia się u 20 proc. hospitalizowanych pacjentów. W związku z tym, ekspert apeluje, aby osoby, które mają predyspozycje do zakrzepicy, nie bały się przyjmowania preparatu przeciwko COVID-19.
- Jeżeli mamy porównać ryzyko zakażenia się wirusem oraz znikome ryzyko zakrzepicy poszczepiennej, to jestem zdania, że osoby z predyspozycjami do zakrzepic powinny się szczepić, by chronić się przed powikłaniami po ewentualnym zakażeniu wirusem. Nie ma przeciwwskazań, żeby te osoby szczepić. Oczywiście do każdej osoby powinniśmy podchodzić indywidualnie. Jednym z rozwiązań jest stosowanie u nich wyrobów uciskowych - kończy prof. Paluch.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz także:
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
