Szczepienia przeciwko COVID-19. Nowy raport o NOP-ach

Miliony osób przyjęły już szczepionkę przeciw COVID-19 w Polsce. Na stronie gov.pl właśnie ukazał się nowy raport dotyczący niepożądanych odczynów poszczepiennych. Na wykonane 468 629 szczepień, niepożądanych odczynów poszczepiennych odnotowano 325. Przybyło kilka reakcji anafilaktycznych oraz zakrzepic. Odnotowano również 3 zgony. Nie podano jednak informacji czy zgon nastąpił wskutek bezpośredniego działania szczepionki.

1. Ile NOP-ów odnotowano od początku szczepień?

Do 8 czerwca w Polsce wykonano łącznie 22 134 362 szczepień. W pełni zaszczepionych jest 8 223 526 Polaków. Od pierwszego dnia szczepień (27.12.2020 r.) do Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgłoszono 10204 niepożądane odczyny poszczepienne, z czego aż 8607 miało charakter łagodny.

Z badań klinicznych nad szczepionkami przeciw COVID-19 wynika, że oprócz zaczerwienienia w miejscu ukłucia, jednym z najczęstszych NOP-ów jest podwyższona temperatura ciała . W przypadku preparatu Pfizera gorączkę odnotowano u 14,2 proc. ochotników, Moderny - 15,5 proc., a szczepionki firmy AstraZeneca - 33,6 proc.

Zobacz film: "Smog negatywnie wpływa na przebieg COVID-19"

- Gorączka pojawia się w przypadku przyjęcia niemal wszystkich szczepionek, nie tylko przeciw COVID-19. Kiedyś mówiło się, że w ten sposób szczepionka przyjmuje się w organizmie. Oznacza to, że nasz układ odpornościowy został uruchomiony w odpowiedzi na antygeny, które zawiera preparat. Więc z punktu widzenia immunologii gorączka jest objawem bardzo korzystnym - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie dr hab. Wojciech Feleszko, immunolog kliniczny i specjalista chorób płuc z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Inne łagodne NOP-y po szczepionce to wysypka, kaszel, biegunka czy dreszcze.

2. Przypadki groźnych reakcji na szczepionkę

W ciągu 4 dni przybyło również kilka poważnych reakcji na szczepionkę. Przykładowo u mężczyzny z Warszawy w około 40 minut po szczepieniu doszło do omdlenia. Po 20 minutach zauważono zatrzymanie krążenia. Pacjentowi spadł puls i został przekazany zespołowi karetki pogotowia. Okazało się, że wcześniej był hospitalizowany z powodu guza. W szpitalu doszło do wysięku opłucnej i zgonu.

U mężczyzny z Wrocławia po szczepieniu pojawiła się zakrzepica żyły wrotnej. Lekarze stwierdzili także zatorowość płucną. Na szczęście pacjent nie wymagał hospitalizacji. Za to u mężczyzny z Warszawy pojawił się ból w miejscu wkłucia, dreszcze, pocenie oraz osłabienie. Mężczyzna stracił przytomność i upadł. Podczas upadku doznał urazu głowy. Lekarze skierowali go do szpitala z podejrzeniem wstrząsu mózgu.

Z kolei u kobiety z powiatu tarnowskiego po szczepieniu na COVID-19 doszło do napadowego kaszlu, ucisku w gardle, sinicy obwodowej ze spadkiem ciśnienia oraz wstrząsu anafilaktycznego. Kobieta została zabrana przez zespół ratunkowy do pobliskiego szpitala. Podobne zdarzenie miało miejsce w powiecie kluczborskim. Kobieta doznała wstrząsu anafilaktycznego z krótkotrwałą utratą przytomności.

U mężczyzny z powiatu płockiego po szczepieniu zaobserwowano nagłe zatrzymanie krążenia. Mimo reanimacji prowadzonej przez zespół specjalistyczny pogotowia ratunkowego pacjent zmarł. Zgon odnotowano także u mężczyzny z Poznania. Nie wymieniono jednak żadnych szczegółów, jak do niego doszło.

Przypadki zgonów po szczepionce są nadal przedmiotem badania ekspertów.

3. Jakie jest ryzyko wystąpienia groźnej reakcji poszczepiennej?

Jak zauważa prof. Marcin Moniuszko, specjalista z Kliniki Alergologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu w Białymstoku, ryzyko wystąpienia ciężkiej reakcji poszczepiennej w przypadku preparatów mRNA jest niezwykle rzadkie.

- Jeśli brać pod uwagę całą, liczącą kilkadziesiąt lat historię masowych szczepień, to statystycznie ryzyko wystąpienia ciężkiej reakcji alergicznej wynosi około 1 na milion podań. Obserwacje kilku milionów osób zaszczepionych przeciw COVID-19 wskazują, że ciężkie reakcje alergiczne po podaniu szczepionki, opartej na technologii mRNA występują przeciętnie w 1 przypadku na 100 tysięcy podań - informuje w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Moniuszko.

Eksperci z Polskiego Towarzystwa Alergologicznego podkreślają, że najcięższa reakcja po szczepionce, czyli wstrząs anafilaktyczny, nie jest przeciwwskazaniem do szczepień na COVID-19.

- Reakcja anafilaktyczna, która miała miejsce w przeszłości, absolutnie nie jest bezwzględnym przeciwskazaniem do szczepień na COVID-19. Osoby, które miały taki epizod w przeszłości, powinny udać się po skierowanie do lekarza POZ, który skieruje do alergologa. Alergolog oceni, czy taka osoba może przyjąć szczepionkę. W niektórych przypadkach może też skierować na badania. Natomiast trzeba wyraźnie podkreślić, że osoby, które doznały w przeszłości anafilaksji, nie powinny przyjmować szczepionki bez uprzedniej konsultacji z lekarzem - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Ewa Czarnobilska, alergolog i członkini Polskiego Towarzystwa Alergologicznego.

Lekarka dodaje, że szczepionkę na COVID-19 można podać także osobom, które doświadczyły anafilaksji po pierwszej dawce któregoś z preparatów chroniących przed chorobą wywołaną przez SARS-CoV-2.

- Takim osobom szczepionkę podaje się w szpitalu, pod kontrolą lekarza. Przed podaniem szczepionki przeciw COVID-19 należy sprawdzić, czy w punkcie szczepień dostępne są materiały takie, jak sprzęt potrzebny do reanimacji, adrenalina i płyny do stosowania dożylnego. Ponadto powinno się założyć wenflon - tłumaczy alergolożka.

Pacjent, który jest w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia anafilaksji po szczepionce, musi przebywać w punkcie szczepień przez 30-60 minut, a nie przez 15, jak pozostali.

4. Ryzyko zakrzepicy po szczepieniach na COVID-19

Prof. Łukasz Paluch, flebolog, podkreśla, że drugi groźny odczyn poszczepienny, o którym zrobiło się głośno za sprawą AstraZenki, czyli zakrzepica, jest jeszcze rzadszym zjawiskiem po szczepieniach na COVID-19 niż wstrząs anafilaktyczny.

- Liczba zakrzepów po szczepionce AstraZeneca jest nieporównywalnie mniejsza, niż te, które pojawiły się u osób chorych na COVID-19. Ta infekcja predysponuje do pojawienia się zakrzepic. Od jakiegoś czasu już o tym wiemy. Są prace, które pokazują, że nawet u 30 proc. hospitalizowanych pacjentów z COVID-19 występowała zakrzepica, a w przypadku szczepionki zakrzepy pojawiają się u 30-40 osób na miliony. Skala jest nieporównywalna - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Paluch.

Lekarz dodaje, że wystąpienie choroby zakrzepowo-zatorowej po szczepieniu przeciw COVID-19 mogło być także zwykłym zbiegiem okoliczności.

- Osoby, u których wystąpiły tego typu powikłania, mogły mieć nierozpoznaną trombofilię, czyli nadkrzepliwość. Gorączka i odwodnienie, które wystąpiły po przyjęciu szczepionki, mogły zwiększyć ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej - podsumowuje prof. Paluch.

Osobom, które chcą sprawdzić, czy są narażone na zakrzepicę po szczepionce, zaleca się wykonanie badań na małopłytkowość i udanie się z nimi do lekarza w celu skonsultowania wyników. Lekarz postawi diagnozę i wskaże wybór odpowiedniego rodzaju szczepionki.

5. Raport Ministerstwa Zdrowia

We wtorek 8 czerwca resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 400 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2. Najwięcej nowych i potwierdzonych przypadków zakażenia odnotowano w województwach: mazowieckim (56), łódzkim (37) i dolnośląskim (33).

Mamy 400 nowych i potwierdzonych przypadków zakażenia #koronawirus z województw: mazowieckiego (56), łódzkiego (37), dolnośląskiego (33), podkarpackiego (33), wielkopolskiego (33), małopolskiego (31), śląskiego (30), lubelskiego (29), zachodniopomorskiego (20), pomorskiego (18),

— Ministerstwo Zdrowia (@MZ_GOV_PL) June 8, 2021

Z powodu COVID-19 zmarło 26 osób, natomiast z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami zmarło 69 osób.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.