Szukają "sposobów na robaki w jelitach". Lekarka ostrzega: toksyczne dla wątroby, wyniszczają jelita
Media społecznościowe zalała fala "instrukcji", jak pozbyć się pasożytów z organizmu. Jest to kolejna moda, która może zaburzyć pracę całego organizmu, a internetowe metody, w tym przyjmowanie leków, mogą być początkiem groźnych chorób. - Takie preparaty mogą mieć toksyczne działanie na wątrobę i zaszkodzić jelitom - ostrzega prof. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych.
1. Niebezpieczna moda
"Do pereł księżniczki, płukania jelit, wlewów witamin, wielomiesięcznej antybiotykoterapii dochodzi nam odrobaczanie! Ja Was proszę, nie róbcie tego bez wskazań" - ostrzega na Instagramie dr n.med. Katarzyna Muras-Szwedziak, internista, nefrolog i reumatolog w trakcie specjalizacji.
Lekarka podkreśla, że pasożyty są bardzo niebezpieczne i nigdy nie powinniśmy poddawać się leczeniu na własną rękę.
">>Na robaki<< powinien leczyć lekarz, jeśli są takowe wskazania" - podkreśla lekarka.
Wielu ludzi wierzy, że stosowanie na własną rękę leków na odrobaczanie uchroni ich przed pasożytami. Lekarze ostrzegają przed tą niebezpieczną praktyką. Bez wyraźnych wskazań, można sobie nimi poważnie zaszkodzić.
Jedynym lekiem dostępnym na polskim rynku bez recepty jest pyrantel. Pozostałe musi przepisać lekarz.
- Pamiętajmy, że leczymy chorobę, a nie nasze przypuszczenia. Niestety nie wszyscy przyjmują leki zgodnie ze wskazaniami. Dotyczy to np. właścicieli psów, którzy przy okazji regularnego odrobaczania zwierząt, co kwartał lub co pół roku, przy okazji stosują to u siebie - zwraca uwagę w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych z Akademii Śląskiej.
2. Groźne dla wątroby i jelit
Tymczasem leki przeciwpasożytnicze mogą być bardzo niebezpieczne.
- Leki przeciw pasożytom działają w obrębie przewodu pokarmowego, więc przyjmowanie ich bez wskazań można przypłacić zdrowiem. Takie preparaty mogą mieć toksyczne działanie na wątrobę. Jeden z nich wykazał wręcz biochemiczne cechy uszkodzenia komórek wątroby - ostrzega lekarka.
- Mogą też ucierpieć jelita. Na negatywne skutki są szczególnie narażone osoby, które mają osłabiony układ pokarmowy i cierpią na choroby przewlekłe. Przyjmowanie leków bez uzasadnionego powodu może też doprowadzić do różnego rodzaju alergii - podkreśla ekspertka.
Prof. Boroń-Kaczmarska tłumaczy, że profilaktykę powinno się stosować wyłącznie w określonych wskazaniach.
- Taka ochrona jest konieczna w przypadku osób, które wybierają się do krajów tropikalnych, w których występuje malaria. W takim przypadku przed wyjazdem należy przyjąć leki, które chronią przed zakażeniem zarodźcem malarii - zaznacza ekspertka. - Jest to również wskazane, jeśli u dziecka jest stwierdzona lamblioza. Wówczas lek przeciw pasożytom powinna przyjąć cała rodzina, bo do zakażenia może dojść bardzo łatwo. Wystarczy nawet niewielka niedokładność higieniczna w toalecie - dodaje.
Lekarka zaznacza, że na zakażenie lambliozą wskazuje m.in. brak apetytu, blada cera (objaw niedokrwistości), spadek masy ciała. Podobnie jak owsica jest ona głównie diagnozowana u dzieci. To dwie najczęściej występujące choroby pasożytnicze w Polsce.
Inne, np. tasiemczyce (zakażenie tasiemcem) czy toksokaroza (zakażenie glistą psią lub kocią), występują obecnie już znacznie rzadziej.
- Z kolei już typowe leczenie preparatami przeciwpasożytniczymi powinno być stosowane u osób, które mają wyraźnie potwierdzoną obecność pasożytów badaniami laboratoryjnymi kału. W tej grupie są też osoby, które uległy niebezpiecznej modzie na odchudzanie i świadomie zaraziły się tasiemcem nieuzbrojonym - zaznacza lekarka.
3. To nie muszą być robaki
Z "profilaktycznym" odrobaczaniem mają też do czynienia pediatrzy.
- Bardzo często spotykam się z pytaniami od rodziców o taką "pofilaktykę". Tymczasem w żadnym wypadku nie powinno się jej stosować, mimo że wielu rodzicom wydaje się, że to ochroni dzieci przed poważnymi chorobami - zaznacza w rozmowie z WP abcZdrowie dr hab. n.med. Wojciech Feleszko, immunolog i pediatra.
- Mam wrażenie, że wciąż pokutuje przekonanie, że małe dzieci muszą mieć "robaki", mimo że w ostatnich latach między innymi dzięki większej świadomości na temat higieny, pasożyty udało się w większości wyeliminować. Przypadki chorób przez nie wywołanych są coraz rzadsze - zaznacza dr Feleszko.
Dodaje, że spotykana jest jeszcze owsica wywołana przez owsiki, a także - chociaż znacznie rzadziej – glistnica (glista ludzka). Te przypadki dotyczą głównie przedszkolaków, które z uwagi na brak świadomości higieny bardzo łatwo się zarażają, również między sobą.
Dr Feleszko zaznacza, że wielu rodziców błędnie interpretuje objawy, które obserwują u swoich dzieci.
- Największym mitem jest bruksizm, czyli zgrzytanie zębami. Tymczasem to objaw laryngologiczny-stomatologiczny. Najczęstszą przyczyną zgrzytania jest upośledzona drożność górnych dróg oddechowych, np. z powodu dużego trzeciego migdałka czy zapalenia zatok - wyjaśnia pediatra. - Rodzice dopatrują się też takiej przyczyny w przypadku alergii, a nawet kaszlu. Popularne jest również nadal przekonanie, że jeśli dziecko się wierci, to na pewno ma owsiki - dodaje.
4. Leki na pasożyty groźne dla dzieci
Leki na odrobaczanie należy podawać tylko wtedy, jeśli są do tego wyraźne wskazania.
- Nie chodzi jednak o objawy, które rodzic sam interpretuje jako symptom pasożytów, tylko potwierdzenie ich obecności badaniami laboratoryjnymi kału - podkreśla dr Feleszko.
Chodzi też o dawkowanie leków. - W przypadku dzieci dawki przeliczane są według masy ciała. Dlatego rodzic nie powinien podawać samodzielnie nawet leku bez recepty, bo może podać niewłaściwą dawkę. Takie leczenie powinno być prowadzone tylko po konsultacji medycznej. Może się zdarzyć, że lekarz zaleci zupełnie inny lek, który jest na receptę, bo uzna, że będzie on w konkretnym przypadku bardziej odpowiedni - tłumaczy pediatra.
Zaznacza, że leki na odrobaczanie mają silne działanie i ich podawanie bez wskazań może wywołać niepożądane skutki.
- Leki na odrobaczenie mogą zaburzać pracę wątroby, a także powodować zaburzenia neurologiczne, uszkodzenia słuchu, senność, reakcje alergiczne - ostrzega dr Feleszko.
5. Po czym poznać zakażenie pasożytami?
Zakażenie pasożytami nie zawsze łatwo rozpoznać. Często nie daje jasnych objawów i może być mylone z innymi chorobami. Objawy ze strony układu pokarmowego:
- nudności, wymioty,
- zaparcia lub biegunki,
- skurcze i bóle żołądka,
- spadek masy ciała,
- brak uczucia sytości (nawet po obfitym posiłku)
- brak apetytu.
Inne objawy:
- odwodnienie,
- anemia,
- przewlekłe zmęczenie,
- bóle mięśni i stawów,
- problemy ze snem,
- obrzęk węzłów chłonnych,
- wysypka, świąd i inne problemy skórne,
- rozdrażnienie, niepokój, a nawet stany depresyjne,
- swędzenie odbytu lub pochwy,
- nietypowa wydzielina z narządów płciowych.
Rozprzestrzenianiu się pasożytów sprzyja nieprzestrzeganie zasad higieny (m.in. niemycie rąk po wyjściu z toalety), a także jedzenie surowego mięsa, niedomytych owoców i warzyw czy picie brudnej wody z niesprawdzonego źródła (np. podczas podróży do krajów tropikalnych). Przyczyną zakażenia może być także regularny kontakt z glebą i zwierzętami, czy pływanie w nieprzebadanych zbiornikach wodnych.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.