Kora dębu – właściwości i zastosowanie
Kora dębu jest surowcem pozyskiwanym głównie z dwóch gatunków dębu: szypułkowego i bezszypułkowego. Przygotowywane z niej napary i odwary są stosowane przede wszystkim zewnętrznie, zwłaszcza w leczeniu hemoroidów, stanów zapalnych jamy ustnej i skóry, niewielkich oparzeń czy egzemy. Kora dębowa jest również stosowana wewnętrznie. Co warto wiedzieć?
1. Co to kora dębu?
Kora dębu (Quercus cortex) to surowiec o wielu cennych właściwościach leczniczych wykorzystywany w medycynie naturalnej. Najcenniejsza jest kora pozyskana z dębu szypułkowego (Quercus robur, Q. pedunculata) i dębu bezszypułkowego (Quercus sessilis, Q. petraea). Drzewa te są rozpowszechnione w lasach Europy oraz Azji Zachodniej. Najpopularniejszą odmianą w Polsce jest dąb szypułkowy.
Dąb jest drzewem liściastym należącym do rodziny bukowatych. Ma okazały pień i rozłożystą koronę. Jego owocami są żołędzie. Osiąga imponujące rozmiary, jest symbolem siły i długowieczności. Ceni się go z uwagi na twarde, trwałe drewno.
Wykorzystywana w celach leczniczych kora dębu jest zbierana z młodych pni i gałęzi wczesną wiosną (na przełomie marca i kwietnia), przed pojawieniem się liści. Następnie suszy w zacienionych i przewiewnych pomieszczeniach. Na skalę przemysłową pozyskuje się ją z młodych pni i gałęzi drzew z plantacji dębowych.
Suszoną korę można kupić w sklepach zielarskich i aptekach. To także składnik wielu mieszanek ziołowych, produktów aptecznych i kosmetyków, takich jak płyny i żele do higieny intymnej, szampony włosów przetłuszczających się oraz ciemnych, kosmetyków do pielęgnacji cery tłustej i trądzikowej, kremów do stóp czy antyperspirantów.
2. Właściwości kory dębu
Kora dębu stanowi źródło wielu substancji aktywnych, takich jak:
- garbniki hydrolizujące (galotaniny i elagotaniny – połączenia estrowe kwasu galusowego i elagowego) i niehydrolizujące (skondensowane),
- flawonoidy (m.in. kwercetyna, kwercytryna),
- kwasy fenolowe (np. galusowy i elagowy),
- polifenole,
- triterpeny,
- katechiny,
- pektyny,
- żywice fenolowe,
- fitoncydy,
- kwercytol,
- sole mineralne.
W największych ilościach w korze dębu występują garbniki, które decydują o jej działaniu ściągającym i antyseptycznym. Ponadto kora dębu, dzięki substancjom, które zawiera, ma działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze oraz antyoksydacyjne.
3. Kora dębu - zastosowanie
Ze względu na cenne właściwości, kora dębu jest wykorzystywana w leczeniu wielu schorzeń. Popularne są nie tylko nasiadówki z kory dębu, ale również odwary i napary, z których można robić płukanki i okłady czy kąpiele.
Kora dębu jest stosowana przede wszystkim zewnętrznie w postaci odwarów i naparów. Można ją wykorzystać do:
- płukania jamy ustnej objętej stanem zapalnym (jako płukanka do leczenia stanów zapalnych jamy ustnej, dziąseł lub gardła),
- łagodzenia objawów hemoroidów, świądu i krwawienia z hemoroidów (nasiadówki na hemoroidy),
- irygacji w przypadku upławów,
- lewatyw w chorobach zapalnych odbytnicy,
- kąpieli łagodzących choroby skórne czy nadpotliwość,
- przemywania lub wykonania okładów na skórę z egzemą, stanem zapalnym, owrzodzeniami,
- hamowania niewielkiego krwawienia,
- przemywania skóry w stanach zapalnych, odmrożeniach, oparzeniach (to doskonałe okłady na problemy skórne).
Wewnętrznie wyciągi z kory dębu stosuje się przy zatruciach pokarmowych i w leczeniu ostrych biegunek wywołanych przez bakterie i wirusy.
Napar z kory dębu - jak zrobić?
Wyciąg z kory dębu można przygotować na dwa sposoby: w postaci naparu lub odwaru. Aby przygotować napar z kory dębu, wystarczy łyżkę rozdrobnionej kory dębu zalać szklanką wrzątku, odczekać 10-15 minut, po czym odcedzić.
Odwar z kory dębu - jak zrobić?
Aby przygotować odwar z kory dębu, wystarczy łyżkę kory dębu zalać szklanką wody i gotować 5 minut. Następnie odstawić na 15 minut, po czym przecedzić.
4. Przeciwwskazania, środki ostrożności, skutki uboczne
Kora dębu nie powinna być stosowana u dzieci i młodzieży, także kobiet w ciąży i karmiących piersią. Nie mogą po nią sięgać także osoby z nadwrażliwością na substancje czynne zawarte w korze dębu.
Inne przeciwwskazania do stosowania kory dębu to infekcje przebiegające z gorączką, choroby zakaźne, niewydolność serca oraz nadciśnienie tętnicze, uszkodzenia na dużej powierzchni skóry, duże oparzenia, sączące wypryski, otwarte rany i zakażenia.
Wyciągi z kory dębu nie są zalecane do stosowania doustnego przez dłuższy czas, ponieważ hamują wchłanianie wielu ważnych składników pokarmowych (głównie minerałów i witamin). Doustnie napary z kory dębu powinny być stosowane nie dłużej niż 3 dni.
Stosując korę dębu doustne należy pamiętać, że może to mieć wpływ na wchłanianie leków. By uniknąć interakcji, wystarczy zachowanie przerwy między przyjmowanymi preparatami.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.