Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Izabela Górkiewicz-Kot

Bronchoskopia - przygotowanie, powikłania, przeciwwskazania

 Sylwia Stachura
01.04.2021 10:07
Bronchoskopia to badanie, które umożliwia lekarzom obejrzenie wnętrza tchawicy i oskrzeli
Bronchoskopia to badanie, które umożliwia lekarzom obejrzenie wnętrza tchawicy i oskrzeli (Grafika / Shutterstock)

Bronchoskopia to badanie, które umożliwia lekarzom obejrzenie wnętrza tchawicy i oskrzeli. Stosuje się je do wykrycia zarówno przyczyn schorzeń dróg oddechowych, jak i po to, by usunąć ciała obce lub pobrać materiał do dalszych badań.

spis treści

1. Charakterystyka bronchoskopii

Bronchoskopię, czyli badanie endoskopowe dróg oddechowych, wykonuje się przy pomocy specjalnego urządzenia – najczęściej jest to bronchofiberoskop (elastyczny i dokładniejszy), ale zdarzają się też przypadki użycia sztywnego bronchoskopu.

Dzięki tym przyborom jest możliwe dokładne obejrzenie wnętrza tchawicy oraz oskrzeli. W ten sposób można poznać przyczyny wielu schorzeń dróg oddechowych. Pacjenci są kierowani na bronchoskopię, kiedy cierpią na męczący kaszel, duszności, nawracające zapalenie płuc, krwioplucie. Bronchoskopię wykonuje się również u osób z podejrzeniem nowotworów oraz w przypadku zauważenia nieprawidłowości w obrazie z RTG i tomografii komputerowej oraz po ocenie wycinka.

Zobacz film: "Jak przebiega endokopia?"

Przy pomocy bronchoskopu można również usunąć ciała obce z dróg oddechowych, odessać wydzielinę z oskrzeli, udrożnić je oraz podać leki bezpośrednio do oskrzeli. Bronchoskopia umożliwia także pobranie próbek materiału do dalszych badań diagnostycznych. Wycinek jest wtedy badany na obecność prątków gruźlicy, grzybów i bakterii. Wykonuje się również badanie histopatologiczne, aby stwierdzić, czy obecne są zmiany nowotworowe i jakiego rodzaju.

Skuteczne domowe metody na kaszel
Skuteczne domowe metody na kaszel [10 zdjęć]

Kaszel stanowi fizjologiczny odruch obronny, który wspiera oczyszczanie dróg oddechowych z zalegającej

zobacz galerię

2. Jak się przygotować do bronchoskopii?

Pacjent ze skierowaniem na bronchoskopię musi się odpowiednio przygotować do badania. Najważniejsze, by był na czczo (minimum 4 godziny przez zabiegiem nie można nic jeść, a przez co najmniej 2 godziny przed bronchoskopią nie powinno się również pić). Warto pamiętać także o tym, że przez dobę przed planowanym badaniem nie można palić papierosów.

Pacjent przed bronchoskopią powinien poinformować o przyjmowanych lekach oraz swoich schorzeniach (takich jak astma, katar sienny, skaza krwotoczna, alergia na leki, nadciśnienie, zaburzenia rytmu serca, wady serca). Jeśli na stałe przyjmuje środki, powinien je zażyć i popić niewielką ilością wody. Jeśli pacjent posiada protezy zębowe, to powinien zgłosić ten fakt lekarzowi (na czas badania wyjmuje się je z jamy ustnej).

Przed planowaną bronchoskopią należy również wykonać kilka badań – ocenę krzepnięcia krwi (APTT, INR, liczba płytek krwi), badanie rentgenowskie klatki piersiowej, EKG oraz badanie Hbs (czyli antygenu wirusowego zapalenia wątroby typu B).

3. Znieczulenie miejscowe

U pacjentów, którzy mają być poddani bronchoskopii stosuje się znieczulenie miejscowe tylnej ściany gardła, nasady języka oraz strun głosowych przy pomocy specjalnego aerozolu. Zapobiega to pojawianiu się odruchów wymiotnych, a gardło staje się zdrętwiałe. Środek znieczulający jest także wstrzykiwany do tchawicy, poprzez szparę między strunami głosowymi. W niektórych przypadkach lekarz może się zdecydować na znieczulenie ogólne. Wcześniej pacjentom podaje się również leki uspokajające, które pozwalają się rozluźnić przed badaniem.

Badanie nie trwa długo – zwykle około 15–30 minut. Pacjent musi być w pozycji leżącej lub siedzącej. Bronchofiberoskop lub bronchoskop wprowadza się przez nos lub usta. Następnie lekarz ogląda struny głosowe, tchawicę, ostrogę oraz oskrzela.

Jeśli badanie ma służyć pobraniu materiału do dalszych testów medycznych, to specjalnymi szczypczykami lub szczoteczką pobiera się próbki tkanek, które następnie trafiają do laboratorium. W przypadku utknięcia ciała obcego w drogach oddechowych, lekarz przy pomocy kleszczy usuwa przedmiot.

Podczas badania stan pacjenta jest stale monitorowany – sprawdza się saturację krwi, zapis EKG oraz kontroluje ciśnienie krwi. Pacjentowi podaje się tlen przez nos.

Po badaniu zaleca się odpoczynek oraz powstrzymanie się od jedzenia i picia przez minimum 2 godziny.

4. Powikłania po bronchoskopii

Bronchoskopia to badanie bezpieczne, rzadko zdarzają się przypadki powikłań. Po badaniu najczęściej pacjenci skarżą się na chrypkę, która znika po kilku godzinach. Czasem pojawia się krwioplucie.

Rzadkie powikłania po bronchoskopii to np. odma opłucnowa, krwawienie z dróg oddechowych, zaburzenia rytmu serca, urazy (np. skaleczenia krtani czy tchawicy), gorączka, reakcja alergiczna na środki stosowane do znieczulenia.

5. Przeciwwskazania do bronchoskopii

Bronchoskopia nie jest wykonywana, gdy pacjent nie zgadza się na badanie lub nie można z nim współpracować. Bronchoskopii nie stosuje się przy ciężkiej niewydolności oddechowej, niewydolności serca oraz ciężkich zaburzeniach rytmu serca. Przeciwwskazaniem jest również zawał serca, który miał miejsce do 2 tygodni przed zabiegiem.

Badanie nie wykonuje się przy niedokrwistości, a także zaburzeniach krzepliwości krwi. Często rezygnuje się z bronchoskopii również u pacjentów w podeszłym wieku.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze