Trwa ładowanie...

Cysty kostne - rodzaje, objawy, diagnostyka i leczenie

Avatar placeholder
04.01.2023 10:23
Cysty kostne zawsze wymagają leczenia
Cysty kostne zawsze wymagają leczenia (GettyImages)

Cysty kostne (torbiele kostne) dzieli się na torbiele samotne i torbiele tętniakowate. Choć zmiany różnią się swoim charakterem, wszystkie wymagają leczenia. Polega ono na usunięciu chirurgicznym bądź naświetlaniu promieniowaniem rentgenowskim. Co warto o nich wiedzieć?

spis treści

1. Czym są cysty kostne?

Cysty kostne (torbiele kostne) to zmiany niszczące kość, zastępujące prawidłową tkankę kostną zbiornikiem płynowym. W konsekwencji ich obecności dochodzi do osłabienia kości, co czyni ją podatną na złamanie w miejscu pojawienia się torbieli.

Cysta, czyli torbiel, to zamknięta przestrzeń w obrębie organizmu. Jama jest wypełniona płynem, gazem lub galaretowatą treścią. Może pojawić się w każdym miejscu w organizmie. Rozróżnia się torbiele tkanek miękkich i kości.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Torbiele kości należą do zmian łagodnych dość często o podłożu nowotworowym lub zwyrodnieniowym. Wyróżnia się dwa rodzaje torbieli kostnych: prostą, zwaną także samotną oraz tętniakowatą.

2. Cysty kostne: samotna torbiel kostna

Torbiel samotna kości (łac. cystis ossis solitaria, SBC) to łagodna zmiana nowotworowa kości o charakterze guza osteolitycznego (w miarę wzrastania niszczy otaczającą tkankę kostną). Należy do tak zwanych zmian nowotworopodobnych kości. Ma postać guza wypełnionego płynem, który rozwija się wewnątrz kości. Cysta jest zbudowana z jednej jamy wypełnionej płynem.

Zmiana rozwija się w przynasadach kości długich, zaś jedną z częstszych lokalizacji jest przynasada bliższa kości ramiennej czy kość piętowa. Ten rodzaj cysty kostnej nie daje objawów. Nie pojawiają się ani dolegliwości bólowe, ani objawy ogólne. Można wyróżnić dwa rodzaje torbieli samotnej kości. To postać aktywna i nieaktywna.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Nie ustalono jeszcze jednej przyczyny powstawania tego rodzaju cysty kostnej. Podejrzewa się o to procesy zachodzące na etapie życia płodowego, a także szybkiwzrost kości. Wówczas związana jest z miejscowym zaburzeniem cyrkulacji oraz nieprawidłowym odpływem żylnym lub zaburzeniami kostnienia w pobliżu chrząstki nasadowej.

3. Cysty kostne, czyli torbiel tętniakowata

Torbiel tętniakowata (łac. cystis aneurysmatica ossis, ABC) to osteolityczna zmiana nowotworowa kości, która najczęściej jest zbudowana z kilku jam wypełnionych krwią lub płynem. Zmiana w miarę wzrastania niszczy otaczającą tkankę kostną.

Najbardziej typowym miejscem lokalizowania się zmian są przynasady kości długich, ale torbiel tętniakowata może pojawiać się w wielu miejscach, także w kręgach i w żebrach. Najczęściej ujawnia się u dzieci i młodych dorosłych. Jej pojawienie się tłumaczy się zwiększonym ciśnieniem żylnym w kości, które niszczy sieć naczyniową.

W jej przebiegu obserwuje się rozdęcie kości, dlatego w odróżnieniu od samotnej torbieli kostnej może wywoływać dolegliwości bólowe.

4. Diagnostyka cyst kostnych

Diagnostyka torbieli kostnej ma na celu jej zróżnicowanie.

Torbiel samotną różnicuje się z:

  • torbielą tętniakowatą,
  • chrzęstniakiem śródkostnym.

Torbiel tętniakowatą należy różnicować z:

  • torbielą samotną,
  • dysplazją włóknistą,
  • guzem olbrzymiokomórkowym,
  • mięsakiem Ewinga.

Charakterystyczny jest obraz radiologiczny zaawansowanej torbieli tętniakowatej, która rozdyma kość, przez co wewnątrz niej widoczne są przegrody. Ponieważ jednak cysty kostne mogą mieć podobny wygląd w obrazie RTG, zleca się rezonans magnetyczny, który ujawnia obecność przestrzeni płynowej. Po potwierdzeniu rozpoznania torbieli wskazane jest jej leczenie.

5. Leczenie torbieli kostnych

Choć cysty kostne nie mają charakteru złośliwego, w ich leczeniu stosuje się zdecydowane metody. Dlaczego? Po pierwsze dlatego, że zachodzi ryzyko zezłośliwienia. Po drugie proces nowotworowy, także łagodny, niszczy kości, co je zniekształca i sprzyja złamaniom.

Ponieważ nie ma skutecznego leczenia farmakologicznego, zmiany leczy się chirurgicznie, głównie przez wypełnienie przeszczepami kostnymi ubytku kostnego. Leczenie torbieli tętniakowatej polega na wyłyżeczkowaniu, najlepiej pod kontrolą artroskopu (ossoskopia) i wypełnieniu zmiany.

W terapii samotnej torbieli kostnej również wykonuje się ossoskopię, czyli oczyszczenie torbieli pod kontrolą wprowadzonego do jej wnętrza artroskopu. Stosowano też nakłucia z punkcją i podaniem steroidu oraz łyżeczkowanie i wypełnienie przeszczepami.

Warto zauważyć, że jeżeli w obrębie torbieli doszło do złamania, to w wielu przypadkach obserwuje się samoistne zarastanie torbieli wraz z postępem gojenia się złamania. Dopiero jeśli nie dojdzie do zrośnięcia samoistnego, zaleca się zabieg operacyjny.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze