Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (876 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Czy czeka nas epidemia koronasomnii? Coraz więcej osób po COVID zmaga się z bezsennością

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
11.03.2021 14:46
Koronasomnia to zaburzenia snu pośrednio lub bezpośrednio związane z pandemią
Koronasomnia to zaburzenia snu pośrednio lub bezpośrednio związane z pandemią (123rf)

Badania pokazują, że nawet co czwarty ozdrowieniec ma problemy ze snem. Specjaliści mówią już o zjawisku koronasomnii i przyznają, że trafia do nich coraz więcej pacjentów z tym problemem. Wiele wskazuje na to, że może to być jedno z odległych powikłań po przejściu COVID-19. Lekarze badają czy jest to bezpośrednio wynik powikłań neurologicznych, czy reakcja organizmu na silny stres.

spis treści

1. Na czym polega koronasomnia?

Koronasomnia to zaburzenia snu pośrednio lub bezpośrednio związane z pandemią. Termin powstał przez połączenie słów "koronawirus" i "insomnia", czyli zaburzenia rytmu snu. Po raz pierwszy użyła tego określenia, w kontekście problemów obserwowanych u ozdrowieńców, amerykańska psycholożka Christina Pierpaoli Parker z Uniwersytetu Alabamy.

- Nie jest to jeszcze jednostka chorobowa, ale często używa się już tego pojęcia - mówił podczas webinarium "Jak (nie)śpią Polacy, czyli o bezsenności, nie tylko w czasie pandemii" dr n. med. Michał Skalski z Poradni Leczenia Zaburzeń Snu Kliniki Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. - Badania pokazują, że z tych 10-15 proc. populacji, u których występowały zaburzenia snu przed pandemią, w tej chwili odsetek wzrósł do ponad 20-25 proc. Jeszcze wyższe wskaźniki są notowane we Włoszech, gdzie ten odsetek bezsenności sięga prawie 40 proc. - dodaje.

Ekspert w dziedzinie medycyny snu przyznaje, że przyjmuje coraz więcej pacjentów, którzy zmagają się z tym problemem. To tendencja, która jest obserwowana na całym świecie.

Zobacz film: "Kto najczęściej jest hospitalizowany z powodu koronawirusa? Ekspertka odpowiada"

- Już pierwsze prace z Chin pokazywały, że wśród różnych powikłań związanych z samym COVIDem dominowały objawy neuropsychiatryczne, w których podkreślano przede wszystkim zaburzenia lękowe, depresyjne, osłabienie i bezsenność występujące u niemal co trzeciej osoby. Kilka miesięcy później pojawiły się informacje, że u ozdrowieńców mniej więcej 2-3 miesiące po przechorowaniu, te objawy wracały. Mogę to potwierdzić z własnej praktyki. Mam duży napływ pacjentów, którzy przechorowali COVID we wrześniu, październiku, listopadzie i w tej chwili zgłaszają z objawami lękowo-depresyjnymi - mówi psychiatra.

Co czwarty ozdrowieniec narzeka na problemy ze snem
Co czwarty ozdrowieniec narzeka na problemy ze snem (123rf)

2. Jakie są przyczyny bezsenności po COVID-19?

Eksperci wskazują, że koronawirusy mają potencjał infekowania komórek nerwowych. Wirus SARS-CoV-2 poprzez opuszkę węchową może wnikać do centralnego układu nerwowego. Badania potwierdziły, że zakażenie może prowadzić do poważnych uszkodzeń zarówno centralnego układu nerwowego jak i obwodowego. To mogłoby tłumaczyć problemy neurologiczne, z którymi zmagają się ozdrowieńcy.

Dr Skalski tłumaczy, że to nie jest jedyny wirus, który atakuje układ nerwowy. - Warto przypomnieć historię sprzed stu lat, kiedy panowała na świecie epidemia grypy hiszpanki, wtedy jednym z powikłań po tej grypie było śpiączkowe zapalenie mózgu, w efekcie którego część pacjentów zapadała w wieloletnią śpiączkę. Niewielu wie, że część pacjentów wpadała wtedy nie w śpiączkę, ale w permanentną bezsenność. Późniejsze badania wykazały, że przyczyną były uszkodzenia mózgu w obrębie ośrodków odpowiedzialnych za regulację snu - tłumaczy psychiatra.

Ekspert przyznaje, że w przypadku COVID-19 pod uwagę brane są różne hipotezy wyjaśniające zaburzenia neuropsychiatryczne.

- Podejrzewamy, że ta infekcja wirusowa również powoduje pewne uszkodzenia mózgu. Może to być zapalenie mózgu wywołane reakcją autoimmunologiczną. COVID jest bardzo ciężką infekcją, w związku z tym następuje silna odpowiedź immunologiczna, jest zjawisko burzy cytokinowej. Jest też wysoka temperatura, a w związku z tym odwodnienie, które zwłaszcza u osób starszych może prowadzić do zaburzeń metabolicznych, niedokrwienia mózgu. Do tego dochodzi długotrwały stres - wyjaśnia dr Skalski.

Ekspert zwraca uwagę na to, że najwięcej powikłań opisano u pacjentów, którzy mieli ciężki przebieg COVID-19, wymagali podłączenia do respiratora. U nich stwierdzono w badaniach podwyższony poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu.

- Badania zarówno włoskie, jak i francuskie pokazują, że u połowy pacjentów, którzy przechorowali COVID, obserwuje się różnego rodzaju zmiany w rezonansie magnetycznym mózgu - dodaje.

3. Zjawisko koronasomnii dotyka również osoby, które nie zakaziły się koronawirusem

O tym, jak duży to problem najlepiej świadczą badania ankietowe, które w styczniu przeprowadzono w Polsce.

- Okazało się, że ponad 60 proc. osób dorosłych zgłosiło, że codziennie lub kilka razy w tygodniu ma problemy ze snem, a co trzeci Polak odczuwał problemy ze snem kilka razy w miesiącu. Około 36 proc. miało te problemy dłużej niż od roku, a 25 proc. zgłaszało pogorszenie snu w minionym roku, co jak możemy przypuszczać, ma związek ze zmianami dotyczącymi pandemii - opowiadała podczas webinarium dr n. med. Małgorzata Fornal-Pawłowska, specjalistka w dziedzinie psychologii klinicznej, psychoterapeutka.

Stres, obawy o zdrowie, o sytuację ekonomiczną, izolacja społeczna, przebywanie w domu przez 24 godziny również mogą przyczynić się do wystąpienia zaburzeń snu. Zjawisko koronasomnii dotyczy również osób, które nie zakaziły się koronawirusem, ale wpadły w spiralę stresu związanego z pandemią i były zmuszone do zmiany dawnego rytmu życia.

- O jakości naszego snu decyduje zegar biologiczny, który nam zwiększa senność pod koniec dnia i zmniejsza rano. Przy czym ten zegar wymaga regularnego "nastawiania", a nastawiaczem jest światło, ale także regularna aktywność psychospołeczna. Jeśli jest zaburzona to powoduje, że spłaszcza się sinusoida senności i śpimy zdecydowanie płycej - podkreśla dr Skalski.

4. Jak sobie z radzić z koronasomnią?

Ekspert w dziedzinie medycyny snu przypomina, że bezsenność ma to do siebie, że sama się napędza.

- Nasz sen jest tym głębszy, im bardziej aktywni jesteśmy w ciągu dnia. Gdy zbieram wywiad u pacjentów, to zawsze jednym z pierwszych pytań jest: Jak wygląda pana dzień? Wszyscy w tej pandemii wstajemy wyraźnie później, a jeżeli wstajemy np. dwie godziny później, to też powinniśmy dwie godziny później chodzić spać. To jest bardzo ważne, bo takie leżenie, walka o zaśnięcie, prowadzą prędzej czy później do bezsenności - podkreśla psychiatra.

Podstawa to regularny rytm dnia i snu oraz aktywność. Im jesteśmy starsi, tym mniej snu potrzebujemy. Dorosłe osoby powinny spać ok. 7-8 godzin, po 65. roku życia wystarczy 5-6 godzin.

- Przewlekłe, utrzymujące się problemy z zasypianiem zwiększają ryzyko różnych problemów zdrowotnych w tym otyłości, zaburzeń lękowych, depresyjnych, chorób układu krążenia, cukrzycy. Wpływa to też na pogorszenie odporności - ostrzega dr n. med. Fornal-Pawłowska.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze