Groźne konsekwencje zespołu suchego oka

Oko pozbawione naturalnej ochrony narażone jest na ataki różnych patogenów. Zapalenie rogówki może być wywołane przez bakterie, wirusy, grzyby lub pierwotniaki czy też w wyniku działania czynników zewnętrznych. Do najczęstszych przyczyn zapalenia spojówek zalicza się bakterie: gronkowce (Staphylococcus spp.), paciorkowce (Streptococcus spp.), rzadziej jelitowe bakterie Gram-ujemne lub H. influenzae, a czasem też dwoinki rzeżączki (N. gonorrhoea). U dzieci zapalenie spojówek pojawia się w wyniku działania H. influenzae, a u noworodków patogenów z dróg rodnych matki. Zapalenie objawia się silnym zaczerwienieniem oka, nadwrażliwością na światło, bólem i białymi plamkami na rogówce.

Do najczęstszych czynników wpływających na pojawienie się grzybiczego zapalenia rogówki należą: grzyby drożdżakowe (Candida albicans) oraz grzyby nitkowate (Aspergillus i Fusarium sp.). Zapalenie nitkowate jest poprzedzone urazem oka przedmiotem organicznym i najczęściej spotyka się je na terenach rolni-czych, zaś zapalenie wywołane przez Candida albicans dotyczy rogówki z wcześniej występującym prze-wlekłym schorzeniem lub pojawia się u chorych o obniżonej odporności organizmu (np. leczonych immu-nosupresyjnie).

Cechą charakterystyczną tego rodzaju zakażenia jest to, że dolegliwości zaczynają się stopniowo. Chorzy mają początkowo odczucie ciała obcego w oku, dyskomfortu oraz powoli narastającego bólu. Dodatkowo pojawia się osłabienie ostrości wzroku oraz nadwrażliwość na światło. W badaniu przedmiotowym obser-wowany jest szereg objawów nieswoistych, takich jak: silny nastrzyk spojówek, nacieczenie ropne ro-gówki (suppuracja), ubytek nabłonka rogówki, poziom ropy na dnie komory przedniej (hypopyon) i od-czyn zapalny w komorze przedniej. Objawy widoczne stają się dopiero około 3–4 tygodni od zachorowania.

Pierwotniakowe zapalenie rogówki zazwyczaj powodowane jest przez Acantamoeba. Zarażenie następuje np. na skutek płukania soczewek kontaktowych pod bieżącą wodą lub nałożenia soczewek tuż po kąpieli w basenie. Objawem tego typu zakażenia jest silny ból oka przy znikomym nasileniu innych dolegliwości. Niestety tę chorobę bardzo trudno się leczy. Często w jej zaawansowanej fazie dochodzi do całkowitego zmętnienia rogówki, owrzodzenia lub przebicia i konieczne jest wykonanie jej przeszczepu. W innym przypadku grozi całkowita utrata wzorku.

Rogówka stanowi zewnętrzną, przednią część oka. To ona jest najbardziej narażona na działanie niesprzyjających czynników zewnętrznych. Dlatego też, gdy film łzowy nieprawidłowo funkcjonuje, rogówka pierwsza odczuwa nieprzyjemne skutki. W wyniku ciągłych stanów zapalnych (różnego pochodzenia), działania kurzu, dymu czy pyłu, z których gałka oczna nie jest prawidłowo oczyszczana, może dojść do jej urazów w postaci zmętnienia czy erozji.

Pierwsza dolegliwość polega na zmniejszeniu przejrzystości rogówki, co powoduje znaczne pogorszenie wzroku. Najczęstszym powodem tego stanu jest np. podnabłonkowe przymglenie rogówki po ciele obcym, urazie powierzchownym czy większe blizny pourazowe. Ponadto przyczyną mogą być też rzadziej występujące schorzenia, takie jak: choroby genetyczne (np. zespół Petersa), metaboliczne (np. mukopolisacharydozy), urazy, zapalenia i zwyrodnienia rogówki. Zmętnienie może pojawić się również na skutek przyjmowania niektórych leków (np. kropli znieczulających, które zawierają proksymetakainę, a ich stosowanie nie jest kontrolowane przez lekarza).

Erozje rogówki to nic innego jak ubytki w jej nabłonku. Objawiają się one silnym bólem oka, światłowstrętem i zaczerwienieniem. Powodują zmniejszenie ostrości widzenia oraz – jeśli nawroty występują często i trudno się goją – mogą doprowadzić do trwałego uszkodzenia wzroku.

Jest to narośl na oku przypominająca swoim wyglądem skrzydło. Zazwyczaj pojawia się w wewnętrznym kąciku i rozszerza się w kierunku źrenicy. Jej wystąpienie poprzedza pojawienie się biało-żółtej guzkowatej zmiany na oku, która jednak nie zawsze jest widoczna dla pacjenta.

Przyczyny powstawania skrzydlika nie są do końca znane. Przypuszcza się, że może to mieć związek z długą ekspozycją oka na światło słoneczne, ponieważ znacznie częściej na tę chorobę zapadają mieszkańcy bardzo słonecznych regionów świata. Czasami z tego względu bywa nazywany okiem surfera. Inną przyczyną może być zespół suchego oka i podrażnienie wywołane przez dym czy kurz.

Skrzydlik jest zmianą niezłośliwą, która jednak w niektórych przypadkach może doprowadzić do powstania blizn na rogówce. Mogą one spowodować nawet trwałą utratę wzorku. Na szczęście skrzydlika można leczyć. Jeżeli utrudnia on widzenie lub jest znacznych rozmiarów, najczęściej usuwa się go chirurgicznie.

Zespołu suchego oka nie można lekceważyć, gdyż może doprowadzić do wielu poważnych konsekwencji, których skutków nie można cofnąć. Czasami lepiej dmuchać na zimne i gdy tylko pojawią się pierwsze symptomy, udać się do lekarza specjalisty.