Kwasy omega-6 - właściwości zdrowotne, niedobór, źródła omega-6 w diecie
Kwasy tłuszczowe omega-6 to wielonienasycone tłuszcze, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Ich niedobór może objawiać się w postaci obniżonej odporności, stanów zapalnych skóry, problemów z układem krwionośnym. Jakie są główne źródła kwasów omega 6 w diecie?
- 1. Czym są kwasy tłuszczowe omega-6?
- 2. Jaka jest rola niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-6?
- 3. Kwasy omega-6 w diecie
- 4. Skutki niedoboru kwasów omega-6
- 5. Jakie korzyści zdrowotne wynikają z odpowiedniej równowagi między kwasami omega-6 a omega-3?
- 6. Jakie są potencjalne ryzyka związane z nadmiernym spożyciem kwasów omega 6?
1. Czym są kwasy tłuszczowe omega-6?
Kwasy tłuszczowe omega-6 są nienasyconymi kwasami tłuszczowymi, występującymi w produktach pochodzenia roślinnego. Są one jednym z dwóch rodzajów kwasów tłuszczowych, których organizm nie może samodzielnie syntetyzować i muszą być dostarczane z dietą. Drugim rodzajem są kwasy tłuszczowe omega-3.
Do nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-6 zaliczyć można:
- kwas linolowy (LA),
- kwas gamma-linolenowy (GLA),
- kwas arachidonowy (AA)
Nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 posiadają wiele wiązań podwójnych w swojej cząsteczce. Cechują się one niższą temperaturą topnienia w porównaniu do nasyconych kwasów tłuszczowych, które nie zawierają podwójnych wiązań w cząsteczce.
2. Jaka jest rola niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-6?
Kwasy omega-6 są kluczowe do prawidłowego rozwoju ośrodkowego układu nerwowego w okresie płodowym. Te nienasycone kwasy tłuszczowe wpływają na wiele procesów biologicznych. Zapobiegają niedorozwojowi umysłowemu u dzieci, wykazują właściwości antyzapalne i immunomodulujące. U osób dorosłych wpływają na prawidłowe przekaźnictwo bodźców nerwowych. Odpowiedni ich poziom wpływa na utrzymanie zdrowej skóry i błon komórkowych.
Zapobiegają rozwojowi, a także redukują objawy niektórych schorzeń o podłożu autoimmunologicznym, np. stwardnienia rozsianego, tocznia rumieniowatego, reumatoidalnego zapalenia stawów. Odgrywają także ważną rolę w profilaktyce nadciśnienia tętniczego krwi, miażdżycy czy osteoporozy.
3. Kwasy omega-6 w diecie
Kwas linolowy znaleźć można w olejach w tłoczonych na zimno np. sojowym i kukurydzianym. Znajdziemy go także w nasionach słonecznika, nasionach dyni, nasionach sezamu, ale również w orzechach.
Olej wiesiołkowy charakteryzuje się znaczną ilością kwasów tłuszczowych omega-6, takich jak kwas linolowy i gamma-linolenowy (GLA) (71% LA + 10% GLA). Kwas gamma-linolenowy występuje zaś w oleju z nasion ogórecznika.
4. Skutki niedoboru kwasów omega-6
Niedobór kwasów omega-6 może skutkować rozwojem chorób układu sercowo-naczyniowego np. miażdżycą lub zaburzeniami pracy serca. Niedobór nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-6 może doprowadzić także do:
- zahamowania wzrostu,
- osłabienia układu immunologicznego, a co za tym idzie zwiększonej podatności na zakażenia bakteryjne, grzybicze i wirusowe,
- problemów z zajściem w ciążę,
- pogorszenia kondycji skóry (niedobór omega-6 może objawiać się w postaci stanów zapalnych skóry, wyprysków i zaskórników),
- nieprawidłowego funkcjonowania tkanek i narządów,
- obniżonej syntezy prostaglandyn,
- obniżonej ilości płytek krwi (trombocytów),
5. Jakie korzyści zdrowotne wynikają z odpowiedniej równowagi między kwasami omega-6 a omega-3?
Każdy z nas powinien zadbać o równowagę między kwasami omega-6 a nienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3. Odpowiedni stosunek tymi wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi powinien wynosić między 1:1 do 1:6-6. Zachowanie równowagi jest ważny dla zwiększenia płodności, łagodzenia objawów chorób autoimmunologicznych. Nieprawidłowy stosunek kwasów omega, z przewagą omega-6 może sprzyjać problemom natury psychicznej (skutkiem może być np. epizod depresyjny).
6. Jakie są potencjalne ryzyka związane z nadmiernym spożyciem kwasów omega 6?
Nadmierne spożycie kwasów omega-6 nie jest wskazane z wielu powodów. Może bowiem doprowadzić do przewlekłych stanów zapalnych (gdy jest ich za dużo dochodzi do nadprodukcji substancji prozapalnych). Nadmiar wielonienasyconych kwasów omega-6 może także sprzyjać rozwojowi nowotworu piersi u kobiet.