Przeziębienie u dziecka – wszystko, co powinnaś o nim wiedzieć
Kiedy u dziecka pojawia się wodnisty katar, maluch kaszle i kicha, ma stan podgorączkowy i cierpi na lekki ból gardła, najprawdopodobniej dziecko złapało przeziębienie. Zakażenie górnych dróg oddechowych, jak inaczej określa się przeziębienie, należy do najczęstszych przyczyn zgłaszania się rodziców do lekarza pediatry. We wczesnym dzieciństwie przeciętny maluch przechodzi przeziębienie od 4 do 8 razy w ciągu roku. To wirusy (mowa o przeziębieniu) wywołują infekcje górnych dróg oddechowych, dlatego leczenie opiera się tylko na łagodzeniu objawów choroby.
1. Przeziębienie u dziecka i częstość występowania
Przed ukończeniem 2. roku życia, kiedy organizm dziecka wciąż nabywa odporność na ponad 200 różnych wirusów wywołujących przeziębienia, maluch może przechodzić infekcje nawet od 8 do 10 razy w ciągu roku. Zakażenia górnych dróg oddechowych występują powszechnie w miesiącach jesiennych i zimowych, kiedy dzieci spędzają większą część dnia w zamkniętych pomieszczeniach razem z innymi osobami. W chłodnych miesiącach pod wpływem zimnego powietrza i wahań temperatur zachodzą również zmiany w błonie śluzowej nosa, co sprzyja atakom wirusów.
Przeziębienia częściej przechodzą maluchy uczęszczające do żłobków, klubików i przedszkoli oraz te, które mają rodzeństwo. Do czasu rozpoczęcia nauki w szkole, zdecydowana większość dzieci nabywa odporność, dzięki której dobrze radzi sobie z pokonywaniem patogenów wywołujących choroby. Jednak nawet u 9-letniego dziecka to zupełnie normalne, że przechodzi przeziębienie od 4 do 8 razy w ciągu roku. Duża liczba infekcji wcale nie świadczy o słabym układzie odpornościowym, a jedynie o tym, że dziecko zostało wystawione na działanie wielu różnych wirusów.
2. Przeziębienie u dziecka i jego przyczyny
Sprawcą każdego przeziębienia nie tylko u dzieci, ale i u dorosłych jest kilka szczepów wirusów, atakujących górne drogi oddechowe. Do przeziębienia dochodzi drogą kropelkową po kontakcie z chorym i zetknięciem z wydzielinami z jego dróg oddechowych. Niektóre wirusy mają zdolność przetrwania kilku godzin w środowisku, dlatego do zarażenia może dojść po dotknięciu przedmiotu, na którym znalazł się wirus (np. klamki, telefonu).
Wirusowe infekcje górnych dróg oddechowych wywołuje ponad 200 różnych wirusów, a do najpowszechniejszych czynników zakaźnych należą rinowirusy oraz koranawirusy. Rinowirusy, z ponad 100 gatunkami różnych typów, odpowiadają za co drugie przeziębienie u dziecka. Wirusy tego serotypu doskonale czują się w temperaturach umiarkowanych, stąd ich powszechne występowanie w Polsce. Im wyższa temperatura w drogach oddechowych (szczególnie w nosie), tym mniejsza zdolność przetrwania wirusa. Kiedy na dworze robi się gorąco, dzieci przestają chorować, bo podniesiona temperatura ciała utrudnia rinowirusom namnażanie i ekspansję.
10-20% przypadków infekcji wywołuje 5 gatunków koranowirusów, które cyklicznie co 2-4 lata stają się przyczyną epidemii zakażeń dróg oddechowych. Inne wirusy powodujące infekcje górnych dróg oddechowych to m.in. adenowirusy, wirusy paragrypy, wirusy Coxsackie, parwowirusy, RSV oraz enterowirusy, które w ciężkich przypadkach wywołują zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
3. Objawy przeziębienia i ich leczenie
Przeziębienie, które należy do chorób wirusowych trwa zazwyczaj od 7 do 14 dni. Największe nasilenie choroby przypada między 3. a 4. dobą. Później objawy stopniowo ustępują. Pierwsze oznaki przeziębienia to złe samopoczucie, pieczenie i drapanie w nosie. Jako kolejne pojawiają się ból gardła i delikatna chrypka, a następnie katar i kichanie. Wodnisty katar wraz z rozwojem infekcji zamienia się w gęstą ropną wydzielinę. Spływając do gardła, wydzielina wywołuje kaszel. U dzieci w trakcie przeziębienia może wystąpić również gorączka.
Wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych nie można wyleczyć, bo na wirusy nie działają nawet antybiotyki. Organizm sam zwalcza zakażenie i pozbywa się chorobotwórczych patogenów. Jedyne, co można zrobić w chorobie dziecka, to działać objawowo, czyli łagodzić pojawiające się dolegliwości, jak np. ból gardła czy uciążliwy katar. W przypadku wysokiej gorączki (powyżej 38°) dziecku można podać środek przeciwgorączkowy, np. paracetamol. Odradza się jednak stosowania go w stanach podgorączkowych i przy temperaturze niższej niż 38° (gorączka oznacza, że organizm walczy z chorobą). Przy katarze można zastosować leki obkurczające błony śluzowe nosa, jednak podanie dziecku takich środków zawsze należy skonsultować z lekarzem pediatrą. Nos można udrażniać, stosując bezpieczne, nawet dla najmłodszych maluchów, roztwory soli fizjologicznej oraz wykonywać inhalacje. Ból gardła oraz kaszel można łagodzić domowymi sposobami, podając maluchowi syrop z cebuli czy herbatę z miodem. U dzieci starszych niż 3 lata można zastosować preparaty zawierające ekstrakty roślinne z pelargonii afrykańskiej, lipy, czarnego bzu czy malin. Dodatkowe informacje nt. przeziębienia znajdują się na stronie https://www.pelavo.pl/przeziebienie-u-dziecka.html.
4. Zapobieganie dziecięcym przeziębieniom
Choć dzieci częściej niż dorośli zapadają na wirusowe zakażenia dróg oddechowych, można zmniejszyć częstotliwość ich zachorowań, stosując kilka prostych zasad. W okresie jesienno-zimowym maluch powinien spędzać aktywnie dużo czasu na świeżym powietrzu ubrany w strój zapewniający mu komfort termiczny. Przegrzewanie dziecka i trzymanie go w zamkniętym pomieszczeniu wcale nie zmniejsza ryzyka zachorowania. Warto dbać o właściwą higienę rąk i myć je dziecku po każdym spacerze i kontakcie z przedmiotami, których dotykały inne osoby.
To, co najlepiej działa na przeziębienie dla dziecka, to odpowiednia dawka snu oraz odpoczynek. Stosowanie wszelkich środków dostępnych bez recepty należy zawsze skonsultować z lekarzem.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Materiał powstał we współpracy z Partnerem
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.