Rodzaje raka piersi
Nowotwory złośliwe gruczołów piersiowych, których 99% stanowią raki, są najczęściej występującymi u kobiet w Polsce, stanowią około 20 % wszystkich zmian złośliwych. Wzrost zachorowalności w Polsce ma nadal tendencję zwyżkową. Wzrost zagrożenia tymi nowotworami obserwuje się szczególnie u kobiet powyżej 60. roku życia. Do uznanych czynników usposabiających do powstania raka sutka należą wiek, pierwsza miesiączka poniżej 12 roku życia, menopauza powyżej 52 roku życia.
- 1. Czynniki ryzyka raka piersi
- 2. Typy raka piersi
- 2.1. Raki nienaciekające
- 2.2. Raki naciekające
- 3. Postacie specjalne raka sutka
- 4. Szczególne postacie raka piersi
- 4.1. Rak Pageta
- 4.2. Obustronny rak piersi
- 4.3. Zapalny rak piersi
- 4.4. Rak piersi u kobiet w ciąży
- 4.5. Rak piersi u mężczyzn
- 4.6. Rak piersi u młodych kobiet
- 4.7. Ukryty rak piersi
- 4.8. Przerzuty innych nowotworów złośliwych do piersi
1. Czynniki ryzyka raka piersi
- dieta wysokotłuszczowa,
- przeszłość położnicza (brak porodów lub pierwszy poród powyżej 35 roku życia, brak laktacji, przebyte poronienia),
- nadużywanie alkoholu,
- uwarunkowania genetyczne,
- długotrwała ekspozycja na promieniowanie jonizujące,
- obecność nowotworu złośliwego innego narządu,
- długotrwała (powyżej 5 lat) terapia hormonalna,
- niektóre niezłośliwe schorzenia gruczołów piersiowych - największe ryzyko rozwoju zmian złośliwych występuje wówczas, gdy choroby łagodne przebiegają z obecnością rozrostu atypowego: hyperplasia ductalis atypica i hyperlasia lobularis atypica - zmiany przednowotworowe.
2. Typy raka piersi
Zgodnie z podziałem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wyróżnia się raka nienaciekającego (raki in situ) oraz raka naciekającego. W obu tych kategoriach znajdują się raki zrazikowe i przewodowe.
Raka piersi dzielimy na:
- raki nienaciekające,
- raki naciekające.
Raki nienaciekające:
- rak przewodowy,
- rak zrazikowy.
Raki nienaciekające:
- rak przewodowy,
- rak zrazikowy.
Rak przewodowy naciekający dzieli się na:
- postacie specjalne (rak śluzowy, rak rdzeniasty, rak brodawkowaty, rak cewkowy),
- raki niesklasyfikowane.
Określenie typu raka ma swoje znaczenie kliniczne, gdyż ułatwia ocenę rokowania i podjęcie decyzji co do leczenia uzupełniającego. Najlepsze jest rokowanie w przypadkach raków przedinwazyjnych, dobre w postaciach specjalnych. Rokowanie w przypadku raków niesklasyfikowanych zależy od stopnia złośliwości histologicznej. Rokowanie w raku zrazikowym jest zbliżone do rokowania w raku przewodowym.
2.1. Raki nienaciekające
Są to postacie raka, w których doszło do złośliwej transformacji nabłonka przewodów lub zrazików. Proces ten jest ograniczony do nabłonków oraz warstwy mioepitelialnej, bez niszczenia błony podstawnej. Klinicznie raki nienaciekające mogą się objawiać, jako wyczuwalne palpacyjnie guzki. Nie dają one przerzutów. Problemem w przypadku tych nowotworów jest możliwość powstawania wznów po nieradykalnym wycięcia ognisk nowotworowych. Wznowa miejscowa może mieć charakter naciekający.
- Rak przewodowy nienaciakający (DCIS): częstość jego wykrywania wzrasta z wiekiem. Objawia się jako guzek piersi lub jest widoczny w postaci skupisk mikrozwapnień w badaniu mammograficznym, w niektórych przypadkach objawem może być wydzielina z brodawki piersi. Sposób leczenia jest uzależniony od stopnia złośliwości. W pierwszym stopniu leczenie polega na miejscowym usunięciu zmiany, w stopniu drugim ograniczony zabieg chirurgiczny uzupełnia się napromienianiem, a w stopniu trzecim wykonuje się amputacje piersi.
- Rak zrazikowy nienaciekający (LCIS): najczęściej jest wykrywany przypadkowo u kobiet przed menopauzą. Stanowi zaledwie kilka procent wszystkich raków piersi. Cechuje się skłonnością do występowania: wieloogniskowego i wieloośrodkowego (około 70% przypadków) oraz obustronnego (około 70%). Leczenie polega na miejscowym usunięciu zmiany.
2.2. Raki naciekające
Są to postacie raka, w których doszło do naruszenia ciągłości błony podstawnej nabłonka i naciekania podścieliska. W związku z tym, ze w podścielisku znajdują się naczynia krwionośne i limfatyczne, raki inwazyjne mają zdolność dawania przerzutów.
3. Postacie specjalne raka sutka
- rak śluzowy - zwany także rakiem koloidalnym, jest to rzadko występujący podtyp raka sutka o pośrednim stopniu złośliwości, dający przerzuty stosunkowo późno. Przyczynami zmniejszonej złośliwości jest wysoki wiek pacjentek oraz obfita produkcja śluzu przez komórki nowotworowe, utrudniająca naciekanie podścieliska. Struktury guza są stosunkowo dobrze odgraniczone od sąsiednich komórek, co za tym idzie wymaga więc różnicowania z rozrostowymi zmianami łagodnymi.
- rak rdzeniasty sutka - jest rodzajem raka przewodowego, charakteryzuje się wolnym wzrostem oraz wyraźną granicą pomiędzy tkanką zdrową a zrakowaciałą, duży rozmiar komórek rakowych i obecność komórek systemu odpornościowego w obrębie granic guza. Stanowi około 5% wszystkich przypadków raka piersi. Rokowania w przypadku wystąpienia tego nowotworu są nieznacznie lepsze niż w przypadku przewodowego lub zrazikowego raka inwazyjnego podobnych rozmiarów, również prawdopodobieństwo wystąpienia przerzutów jest niższe.
- rak cewkowaty - odmiana raka przewodowego inwazyjnego. Stanowi około 2% wszystkich przypadków raka piersi. Również w tym przypadku rokowanie jest lepsze niż w przypadku raka przewodowego lub zrazikowego inwazyjnego.
4. Szczególne postacie raka piersi
Wśród nowotworów piersi należy wyróżnić postacie szczególne. Są to nowotwory występujące rzadko lub przebiegające z odmienną dynamiką. W tych przypadkach konieczne jest indywidualne podejście terapeutyczne.
4.1. Rak Pageta
Rzadka postać raka przewodowego, którego komórki naciekają naskórek brodawki. Stanowi 1-3% przypadków raka piersi. Najczęściej spotykanym objawem jest owrzodzenie na brodawce, u niektórych chorych można zaobserwować wyciek z brodawki. Leczenie polega na amputacji piersi według metody Maddena, a następnie na leczeniu systemowym.
4.2. Obustronny rak piersi
Rozpoznaje się go u kobiet, u których rozwinęły się dwa pierwotne raki w obu piersiach. Może ujawnić się jednoczasowo lub dwuczasowo. Znaczenie kliniczne ma określenie, czy rak w drugiej piersi jest drugim rakiem pierwotnym, czy przerzutem raka piersi występującego jednostronnie.
4.3. Zapalny rak piersi
Charakterystycznym objawem klinicznym jest objaw „skórki pomarańczy”. Guz pierwotny bywa niewyczuwalny, a badanie cytologiczne może dawać wyniki fałszywie ujemne. Należy pobrać wycinek ze zmienionej skóry, a stwierdzenie zatorów z komórek nowotworowych w naczyniach skóry ułatwia postawienie diagnozy. Przebieg choroby jest szybki, a rokowanie złe. Konieczne jest rozpoczęcie leczenia od indukcyjnej chemioterapii.
4.4. Rak piersi u kobiet w ciąży
Wykazuje dużą dynamikę zarówno rozwoju miejscowego, jak i szybkość dawania przerzutów odległych.
4.5. Rak piersi u mężczyzn
Stanowi około 0,2-0,3% wszystkich raków piersi. Cechy kliniczne i biologiczne raka piersi u mężczyzn nie różnią się od cech raka piersi u kobiet. Standardem leczenia jest zmodyfikowana radykalna amputacja piersi według Maddena. Leczenie systemowe jest prowadzone zgodnie ze wskazaniami indywidualnymi.
4.6. Rak piersi u młodych kobiet
Jest to nowotwór rozpoznawany u kobiet poniżej 35 roku życia, stanowi około 3% wszystkich przypadków raka piersi. Leczeniem z wyboru jest amputacja lub operacja oszczędzająca. Młody wiek uważa się za niezależny czynnik pogarszający rokowanie, z tego względu istnieje potrzeba intensywnego leczenia uzupełniającego.
4.7. Ukryty rak piersi
Obecność tego nowotworu podejrzewa się, gdy rozpoznaje się przerzuty raka gruczołowego do węzłów chłonnych pachowych bez stwierdzenia ogniska pierwotnego raka gruczołowego w piersi. Po usunięciu węzłów chłonnych stosuje się leczenie systemowe. Amputacja piersi nie jest niezbędna, lecz chorą trzeba poddać radioterapii obejmującej pierś.
4.8. Przerzuty innych nowotworów złośliwych do piersi
Zdarzają się bardzo rzadko. Najczęstszym nowotworem dającym przerzuty do piersi jest rak drugiej piersi. Z innych nowotworów najczęściej są to: nowotwory układu chłonnego, czerniak, rak płuca, rak jajnika, rak prostaty, rak nerki, rak żołądka.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.