Szczepionka przeciwko wirusowi HPV zmniejsza ryzyko rozwoju raka szyjki macicy. Są dowody naukowe
Szwedzcy onkolodzy potwierdzili badaniami na sporej grupie kobiet, że zaszczepienie się przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego, który jest główną przyczyną rozwoju nowotworu szyjki macicy, zmniejsza ryzyko zachorowania. W przypadku młodych kobiet nawet w 88 proc.!
1. HPV głównym powodem rozwoju raka szyjki macicy
Wirusy brodawczaka ludzkiego (HPV) są szeroko rozpowszechnione u ludzi i wywołują różnego rodzaju choroby i dolegliwości zdrowotne. Do zakażenia HPV dochodzi zazwyczaj drogą płciową niedługo po rozpoczęciu aktywności seksualnej. Szacuje się, że w ciągu swojego życia 50-80 proc. aktywnych seksualnie kobiet i mężczyzn było lub będzie zakażonych HPV.
Z danych wynika również, że ok 70-80 proc. osób aktywnych seksualnie przed 50. rokiem życia przejdzie zakażenie wirusem HPV nieświadomie, gdyż nie każde zakażenie daje objawy i jest przyczyną rozwoju nowotworu. Niestety, dwa najbardziej rozpowszechnione typy wirusa mają właśnie charakter onkogenny. Sprzyjają rozwojowi przede wszystkim raka odbytu, przestrzeni ustno-gardłowej, pochwy, sromu, prącia, a także raka szyjki macicy. W tym ostatnim przypadku HPV jest w zasadzie głównym powodem zachorowania.
U kobiet, w większości przypadków, do zakażenia dochodzi pomiędzy 16. a 26. rokiem życia. Chodzi o HPV16 i HPV18. Uznaje się, że są one powodem rozwoju raka szyjki macicy w 70-80 proc. przypadków. Zakażenie tym patogenem wyprzedza rozwój nowotworu średnio o 10 lat.
Dane dotyczące raka szyjki macicy u kobiet nie dają powodów do optymizmu. Jest to drugi najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Każdego roku umiera z tego powodu 230 tys. kobiet, natomiast przybywa 470 nowych przypadków. Ponad 80 proc. wszystkich zachorowań jest w krajach rozwijających się.
W Polsce odnotowuje się ok. 3 tys. zachorowań na raka szyjki macicy na rok, z czego ok. 1,5 tys. kobiet umiera.
2. Szczepionka przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego skuteczna w profilaktyce raka szyjki macicy
Choć szczepionka przeciwko HPV jest dostępna od lat i zalecana szczególnie młodym kobietom (które nie odbyły jeszcze pierwszego stosunku seksualnego, gdyż wtedy ma największą skuteczność), naukowcy nie dawali stuprocentowej pewności, że faktycznie zmniejsza ona ryzyko rozwoju raka szyjki macicy, a także innych zmian nowotworowych. Dotychczasowe badania dawały powody, aby tak przypuszczać, lecz wciąż brakowało potwierdzenia.
Aż do jesieni tego roku, gdy onkolodzy ze Szwecji opublikowali w "The New England Journal of Medicine" wyniki zbiorczych badań nad rolą szczepionki przeciwko HPV w rozwoju nowotworu szyjki macicy. Przedstawiają dowody na to, że dzięki zaszczepieniu się w odpowiednim wieku można znacząco zmniejszyć prawdopodobieństwo zachorowania na ten nowotwór.
3. Wiek pacjentki, która jest szczepiona, ma szczególne znaczenie
Badacze przeanalizowali dane ponad półtora miliona szwedzkich dziewcząt i kobiet, które w latach 2006-2017 były w wieku 10-30 lat. Nowotworów szyjki macicy rozpoznano u 0,004 proc. kobiet zaszczepionych i 0,05 proc. niezaszczepionych przeciwko HPV.
Badacze podkreślają, że bardzo istotny był wiek, w którym kobiety zostały zaszczepione. Poniżej 17. roku życia ryzyko wyniosło 4 przypadki na 100 000 kobiet, z kolei powyżej 17. roku życia 54 przypadki na 100 000 kobiet.
Na tej podstawie stwierdzili, że zaszczepienie się przeciwko HPV przed 17. rokiem życia zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu o 88 proc. Z kolei u grupy wiekowej 17-31 lat o 53 procent.
Wniosek z tego taki, że im wcześniej kobiety zdecydują się na zaszczepienie się przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego, tym mniejszym ryzykiem rozwoju raka szyjki macicy będą obarczone.
Nie oznacza to jednak, że starsze kobiety powinny zrezygnować ze szczepionki. Z kolei u kobiet, które współżyją przed szczepionką, konieczne jest wykonanie cytologii i skonsultowanie wyników z ginekologiem, aby wykluczyć inne choroby stanowiące przeszkodę do wykonania szczepienia. Pamiętajmy również, że ta szczepionka nie jest zalecana głównie kobietom, gdyż wirus jest przyczyną rozwoju nowotworów także u mężczyzn.
Eksperci z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego napisali w specjalnym komunikacie, że szczepionki przeciw HPV są bezpieczne i dobrze tolerowane przez pacjentów. Występuje niewiele działań niepożądanych, a jeśli już się pojawią, zazwyczaj są to: ból w miejscu wstrzyknięcia, zaczerwienienie, świąd, obrzęk, zmęczenie, ból głowy i mięśni.
4. Jak chronić się przed zakażeniem?
Jedną z form ochrony jest szczepionka, inną - skuteczne zabezpieczanie się podczas stosunku seksualnego, gdyż do zakażenia dochodzi zazwyczaj drogą płciową. Eksperci zalecają stosowanie dobrej jakości prezerwatyw.
Zobacz także: Rak szyjki macicy - przyczyny, objawy, profilaktyka i leczenie
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.