Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (872 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Wirus rujnuje wątrobę. Ryzyko potęgują stosowane leki

 Karolina Rozmus
11.01.2024 19:36
"Lekceważymy COVID". W taki sposób rujnuje wątrobę?
"Lekceważymy COVID". W taki sposób rujnuje wątrobę? (Getty Images)

Badania wielokrotnie potwierdziły, że SARS-CoV-2 to wirus, który atakuje i niszczy nie tylko układ oddechowy, ale i inne ważne narządy. Hepatolodzy alarmują, że narażona jest szczególnie wątroba, bo uszkadzać może ją sam wirus, przebieg infekcji, a nawet stosowane leki. Jak zabezpieczyć narząd?

spis treści

1. COVID-19 uszkadza wątrobę

Dr n. med. Karolina Pyziak-Kowalska, hepatolog i lekarz chorób zakaźnych, opublikowała w mediach społecznościowych post. Zwraca w nim uwagę na wpływ koronawirusa na wątrobę.

"Badania wykazały, że COVID-19 może wpływać na wątrobę, czego dowodem są podwyższone enzymy wątrobowe, które często świadczą o zapaleniu wątroby" - pisze lekarka.

"Często lekceważymy COVID-19, koncentrując się głównie na jego krótkoterminowych objawach. Jednak istotne jest zwrócenie uwagi na długotrwałe skutki, takie jak wpływ COVID-19, a zwłaszcza long COVID, na wątrobę" - alarmuje.

Zobacz film: "Problemy z wątrobą to nie tylko alkohol. 3 najczęstsze choroby wątroby"

Potwierdza to przegląd badań opublikowany w "Liver Research". Naukowcy zwracają w nim uwagę, że oddziaływanie koronawirusa na wątrobę jest bardzo szerokie. Narząd może zostać uszkodzony przez samego wirusa, rozregulowanie odpowiedzi immunologicznej, ciężki przebieg infekcji, wcześniejszą dysfunkcję wątroby czy wreszcie stosowane leki.

- Wątroba jest narządem bardzo wrażliwym, reagującym na różnego rodzaju bodźce, w tym leki, infekcje czy dietę - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n med. Jerzy Jaroszewicz, hepatolog, specjalista chorób wewnętrznych i chorób zakaźnych. Przyznaje, że COVID w co najmniej kilku mechanizmach oddziałuje na wątrobę.

- Po pierwsze to bezpośrednia infekcja komórek wirusem. Wiemy, że SARS-CoV-2 potrafi zakażać zarówno hepatocyty, jak i cholangiocyty, nie mamy żadnych wątpliwości, że ma takie zdolności - podkreśla.

Dodaje, że wiadomo również, że każda ciężka infekcja systemowa stanowi obciążenie dla narządów wewnętrznych. Nie tylko niedokrwienie, ale i toczący się stan zapalny mają negatywny wpływ na wątrobę. W grupie ryzyka są również osoby z już rozpoznanymi chorobami narządu. Prof. Jaroszewicz przyznaje, że są to pacjenci z marskością, w przypadku których ryzyko zgonu wskutek COVID jest dwu-, a nawet trzykrotnie wyższe.

- Nie mamy wątpliwości, że w tej grupie pacjentów jest większe ryzyko zgonu, pogorszenia funkcji wątroby czy zapalenia płuc - mówi.

2. Leki w czasie infekcji. Uwaga, wątroba może cierpieć

Badanie przeglądowe wskazuje, że niektóre leki stosowane w COVID mogą również uszkadzać wątrobę. Badacze wskazują na potencjalnie toksyczny wpływ takich leków antywirusowych, jak opinawir/rytonawir, tocilizumab, chlorochinę czy remdesiwir.

Prof. Jaroszewicz przyznaje, że to właśnie leczenie może być głównym czynnikiem uszkadzającym narząd. Jego zdaniem jednak to nie leki przeciwwirusowe są największym zagrożeniem.

- Mamy badania potwierdzające, że leczenie antywirusowe może wpływać na wątrobę, jednak w polskiej rzeczywistości nie ma to większego znaczenia, bo nie mamy dostępu do leków przeciwwirusowych - mówi i dodaje gorzko, że leki te są drogie i nierefundowane. - W przypadku leków stosowanych dożylnie w warunkach szpitalnych lekarze nadzorują leczenie, minimalizując wystąpienie skutków ubocznych w postaci uszkodzenia wątroby.

Większym problemem są leki, które pacjenci zażywają na własną rękę. Hepatolog przyznaje, że sam obserwuje to zjawisko, potwierdzają to także badania.

- Pacjenci nieudolnie leczą gorączkę w infekcji, a warto powiedzieć, że ta gorączka w początkowej fazie po zakażeniu jest często wysoka i trudna do zbicia. Bywa tak, że chorzy nieumiejętnie stosują paracetamol, a to lek, który wyjątkowo może wątrobie zaszkodzić - mówi.

Dodaje, że lekarze stosują nawet kombinacje trzech leków, by zbić gorączkę, co ma na celu także zmniejszenie ryzyka przekroczenia dopuszczalnej dawki danej substancji leczniczej.

- Pacjenci, którzy leczą się na własną rękę, nie wiedzą tego, a przecież już osiem tabletek paracetamolu może być dawką bardzo toksyczną dla wątroby. Tymczasem gorączkujący pacjent nierzadko bierze tabletkę za tabletką, jak cukierki, byle zbić temperaturę - podkreśla.

Hepatolog wyjaśnia, że także niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) oraz antybiotyki wykazują działanie hepatotoksyczne. Jest jeszcze jedna kategoria substancji, które mogą mocno wątrobie zaszkodzić - to różnego rodzaju zioła.

- Zwłaszcza mieszanki ziołowe "na wzmocnienie", poprawiające metabolizm, rzekomo odchudzające czy detoksykujące. I wówczas mamy połączenie dwóch czynników: pacjent wziął leki przeciwzapalne, leczy się herbatką ziołową kupioną w internecie, a wirus dokłada swoje. Skutek: mocne uszkodzenie wątroby - podsumowuje.

3. Jak wspomóc wątrobę po COVID-19?

Prof. Jaroszewicz zwraca uwagę, że wątroba ma niesamowite zdolności regeneracyjne, więc trzeba dać jej okazję do rekonwalescencji, a właściwie to zadbać o nią jeszcze w czasie trwania infekcji.

- Podkreśliłbym największe znaczenie prawidłowego nawodnienia. To może wydawać się banałem, ale pacjent w fazie ostrej, który wysoko gorączkuje i nie pije odpowiedniej ilości płynów, szybko się odwadnia. To nie tylko pogarsza pracę nerek czy serca, ale także wątroby - wyjaśnia.

Dodaje, że bardzo ważne jest także to, by przyjmowanie jakichkolwiek leków konsultować z lekarzem lub chociaż dokładnie czytać ulotki do nich dołączone. Przypomina również, że wątroba nie będzie zadowolona, jeśli od razu po infekcji zaczniemy intensywnie trenować na siłowni czy basenie.

- Po COVID ważny jest odpoczynek. Wątroba znacznie lepiej się regeneruje, gdy nie ma dużej aktywności fizycznej - mówi prof. Jaroszewicz.

Dr Pyziak zwraca uwagę na wspierającą wątrobę dietę bogatą w antyoksydanty, z kolei prof. Jaroszewicz przypomina, by w czasie rekonwalescencji unikać "toksyn": kolorowych napojów słodzonych cukrem i wysokoprzetworzonej żywności pełnej barwników i konserwantów.

- Niestety do Polaków musi też dotrzeć, że rekonwalescencję wątroby uniemożliwia alkohol, bo etanol jest dodatkowym czynnikiem, który uszkadza narząd i nie pozwala mu powrócić do prawidłowego funkcjonowania - podkreśla, zalecając, by pacjenci po przejściu COVID unikali alkoholu nawet przez okres dwóch do trzech tygodni.

- Prawda jest taka, że alkohol spożywany w fazie ostrej pogarsza przebieg i rokowania, poza tym hepatolodzy do dzisiaj nie są w stanie ustalić, czy są bezpieczne dla wątroby dawki alkoholu. Nie możemy powiedzieć, że 20 g alkoholu na dobę nie wyrządzi wątrobie krzywdy, bo tego nie wiemy, ale z punktu widzenia hepatologicznego nawet bardzo małe dawki mogą nie sprzyjać wątrobie - podkreśla.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze