Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Bartłomiej Rawski

Badanie PET - inwazyjność badania, zasady działania, zastosowania, przeciwwskazania

Avatar placeholder
30.03.2021 16:59
Badanie PET jest badaniem mało inwazyjnym
Badanie PET jest badaniem mało inwazyjnym (123rf.com)

Badanie PET, czyli pozytonowa tomografia emisyjna, to technika diagnostyczna medycyny nuklearnej, która dzięki wykorzystaniu zjawisk promieniotwórczych umożliwia ocenę procesów metabolicznych zachodzących w organizmie. Metoda ta znacznie różni się od innego rodzaju badań obrazowych takich jak zdjęcie rentgenowskie czy tomografia rezonansu magnetycznego i może dostarczyć kluczowych informacji nie tylko o strukturze zmian ale także o ich właściwościach np. czy nowotwór jest łagodny czy złośliwy.

spis treści

1. Inwazyjność badania PET

Warto wspomnieć, że badanie PET jest badaniem mało inwazyjnym, co znacznie zmniejsza ilość powikłań i pozwala przeprowadzić badania obrazowe także u pacjentów ciężko obciążonych, tzn. cierpiących na niewydolność nerek lub wątroby, u których istnieją przeciwwskazania do stosowania dożylnych środków cieniujących.

2. Zasada działania pierwiastków promieniotwórczych

Pierwiastki promieniotwórcze (radioizotopy) stosowane w tej technice emitują pozytony. Cząsteczki te masą i właściwościami przypominają elektrony, ale mają przeciwny do nich ładunek elektryczny (czyli dodatni).

Gdy pozytony napotykają na elektrony ich ładunek neutralizuje się (ulegają anihilacji) i zostaje wydzielona porcja energii. Energia ta jest mierzona przez bardzo dokładne detektory rozmieszczone wokół badanego pacjenta.

Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"

Źródłem pozytonów które zderzają się z obecnymi w tkankach organizmu elektronami są specjalne izotopy promieniotwórcze pierwiastków. Podaje się je pacjentowi wbudowane w takie związki jak glukoza, woda czy aminokwasy - rodzaj cząsteczki zależy od celu badania.

Podany związek np. glukoza, wykorzystywany jest przede wszystkim przez tkankę, której obecność chcemy zbadać - np. nowotwór złośliwy. Klinicznie badanie PET znalazło zastosowanie głównie w onkologii, kardiologii i neurologii.

3. Zastosowanie badania PET w onkologii

Badanie PET umożliwia wykrywanie trzech głównych procesów biochemicznych, które są szczególnie nasilone w tkankach nowotworowych, a mianowicie wzmożonego zużycia glukozy, nasilonej syntezy białek i kwasów nukleinowych (DNA).

W działaniach klinicznych najczęściej wykonywana jest ocena metabolizmu glukozy. Znacznikiem stosowanym w takich przypadkach jest 18FDG - cząsteczka glukozy z wbudowanym atomem promieniotwórczego fluoru. Dzięki swoim właściwościom znacznik ten gromadzi się w komórkach o intensywnym metabolizmie - w tym głównie w komórkach nowotworowych.

Dzięki powyższym właściwościom badanie to umożliwia:

  • Ocenę czy zmiana nowotworowa ma charakter łagodny czy złośliwy;
  • Ocenę rozległości zmian nowotworowych - często znacznie większa czułość od pozostałych metod diagnostycznych;
  • Wykrywanie przerzutów;
  • Ocenę postępów leczenia (zwłaszcza np. chemioterapii).

4. Zastosowanie pierwiastków promieniotwórczych w kardiologii

Badanie PET jest nowatorską i niezwykle czułą metodą oceny żywotności mięśnia sercowego i przepływu krwi. Należy podkreślić, że badanie PET ma charakter mało inwazyjny, co ma szczególne znaczenie u chorych, u których rozważne są możliwości terapii.

U takich pacjentów badanie PET pozwala na weryfikację wskazań do zabiegów inwazyjnych niosących ze sobą ryzyko. Niestety ta metoda badania nie jest jeszcze powszechnie dostępna dla pacjentów.

5. Zastosowanie badań PET w neurologii

Badanie PET znajduje liczne zastosowania w neurologii](https://portal.abczdrowie.pl/neurologia), które obejmują diagnostykę nowotworów mózgu, ocenę zmian niedokrwiennych, poszukiwanie ognisk padaczkorodnych czy diagnostykę przy podejrzeniu np. choroby Huntingtona.

Jeżeli chodzi o choroby nowotworowe ośrodkowego układu nerwowego to bardzo ważnym zastosowaniem badania PET jest ocena stopnia złośliwości guzów mózgu.

Wynik badania może być kluczowy dla podjęcia decyzji o dalszym leczeniu. Metoda ta umożliwia także wczesne wykrycie wznowy nowotworu po operacji lub innych formach terapii.

Ostatnio zwraca się także dużą uwagę na możliwość wykorzystania badania PET w schorzeniach tzw. układu pozapiramidowgo, np. w chorobie Parkinsona lub Huntingtona.

W patologiach tych zastosowanie metody radioizotopowej pozawala na wczesne postawienie diagnozy i rozpoczęcie właściwego leczenia.

6. Przeciwwskazania do wykonania badania

Chociaż pozytonowa tomografia emisyjna jest nieinwazyjna, istnieją 2 przeciwwskazania do jej stosowania, a mianowicie ciąża lub karmienie piersią. W takich przypadkach należy stosować inne metody diagnostyczne.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze