Mięśnie - rodzaje tkanki, tkanka gładka, tkanka sercowa, tkanka szkieletowa
Mięśnie stanowią prawie połowę wagi naszego ciała. Znajdują się wszędzie, nawet w oku, dzięki czemu możemy mrugać powieką. Mięśnie ciągle pracują: serce bije, jedzenie jest transportowane przez jelita), a nasze kończyny zginają się. Anatomia człowieka, w tym budowa mięśni, to coś, co warto znać. Jak zatem dbać o mięśnie i jakie są ich rodzaje?
1. Charakterystyka mięśni
Mięśnie do swojej pracy wykorzystują energię pozyskiwaną z glikogenu lub glukozy, których dostarcza im krew. U kobiet mięśnie stanowią 35% masy ciała, a u mężczyzn 40%. Wyróżnia się trzy rodzaje tkanki mięśniowej: gładką, sercową i szkieletową. Dzięki tym typom mięśni nasze ciało funkcjonuje, wykonując jednocześnie ruchy zewnętrzne jak i wewnętrzne. Te ostatnie w większości są niezależne od naszej woli.
2. Budowa i praca tkanki gładkiej
Składa się wrzecionowatych komórek, które zawierają jedno centralnie położone jądro komórkowe. Tkanka ta występuje w narządach wewnętrznych (jelitach, naczyniach krwionośnych, przewodach żółciowych w wątrobie, w przewodzie pokarmowym, w drogach oddechowych, przewodach układu moczowego. Mięśnie te unerwia tzw. automatyczny układ nerwowy.
Nie mamy żadnego wpływu na jego działanie np. nie możemy kontrolować skurczu i rozkurczu naczyń krwionośnych. Działa powolnie i długotrwale, jest odporny na zmęczenie. Jelito pracuje w ten sposób, że mięśnie gładkie zwężają lub rozszerzają światło przewodów wprowadzających np. ślinianek i trzustki. Dzięki tym ruchom jelito kurczy się odcinkowo i ten skurcz przesuwa się w stronę odbytu, jednocześnie popychając treść pokarmową.
3. Budowa i praca tkanki sercowej
Właśnie ta tkanka mięśniowa buduje ściany naszego serca. Nasze serce przypomina pompę, która pracuje automatycznie i nieprzerwanie przez całe nasze życie. Kurczy się 100 tys razy na dobę i w tym czasie pompuje 10 tys. litrów krwi – to ogromna liczba, właśnie tyle litrów mieści się w dużej cysternie z benzyną. Serce ma właściwości mięśnia poprzecznie prążkowanego i gładkiego.
Jest bardzo nietypowym mięśniem, ponieważ jego komórki połączone są za pomocą wypustek (wyrostków cytoplazmatycznych) i w jego mięśniówce znajdują się włókna odmienne od głównej masy mięśniowej. To układ, który przewodzi bodźce serca i tworzy węzeł zatokowo-przedsionkowy i przedsionkowo-komorowy. Tam są generowane impulsy elektryczne wywołujące skurcz mięśni i stamtąd rozprowadzane są pęczki prowadzące pobudzenia na cały mięsień sercowy.
4. Budowa i praca tkanki szkieletowej
Tkanka ta składa się z silnie wydłużonych, walcowatych komórek, które zawierają wiele położonych obwodowo jąder. Mięśnie te pracują zależnie od naszej woli, szybko ulegają zmęczeniu, ich skurcze są krótkotrwałe, ale silne. Mięśnie te budują włókna mięśniowe ułożone w pęczki. Włókna te mają długość kilku centymetrów. Samo włókno składa się z jeszcze mniejszych struktur: włókienek kurczliwych. Te z kolei składają się z białkowatych nici, mających zdolność do kruszenia się. Nici cienkie nakładają się na nici grube.
Dzięki tej tkance możemy wykonywać zwinne ruchy i panować nad naszym ciałem. Mięśnie kurcząc się pociągają za sobą to, do czego są przyczepione, np. mięsień znajdujący się w tylnej części uda pociąga kość piszczelową i powoduje w ten sposób zgięcie stawu kolanowego. Mięśnie działają parami, co umożliwia nam zginanie kończyn – jeden ciągnie w jednym kierunku, inny w przeciwnym.
Ścianę brzucha tworzą mięśnie nazywane szkieletowymi płaskimi. Mięśnie okrężne nie są powiązane z kośćmi, ale układają się okrężnie wokół otworów w powłokach skórnych, czyli wokół ust i powiek. Gdy się kurczą, zamykają oczy lub usta. Na tej samej zasadzie działają mięśnie zwieracze (mięśnie cewki moczowej czy odbytu). Możemy kontrolować te mięśnie.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.