Jak zmieniały się objawy COVID-19? Kaszel i utrata węchu są coraz rzadsze

Grypa, przeziębienie, zatrucie? Lista objawów mogących wskazywać na zakażenie COVID-19 jest długa i w miarę pojawiania się kolejnych mutacji wirusa SARS-CoV-2 ewoluuje. Gorączka, suchy kaszel czy utrata węchu są znacznie rzadsze, a ich miejsce mogą zająć biegunka czy wymioty. Z kolei u zaszczepionych o infekcji może świadczyć... kichanie. Jak zatem rozróżnić COVID-19 od infekcji sezonowej?

1. Objawy COVID-19

Od początku wybuchu pandemii WHO systematycznie aktualizowało listę objawów wskazujących na zakażenie SARS-CoV-2, a katalogowaniem symptomów zajmował się zespół prof. Tima Spectora. Lekarze, dzięki swoim doświadczeniom również byli w stanie bez większego problemu wskazać kilka dolegliwości typowych dla COVID-19.

Najnowsze dane wskazują, że zakażeni SARS-CoV-2 skarżą się zwłaszcza na 3 dolegliwości:

Zobacz film: "Prof. Krzysztof Simon o wariancie Lambda"

• kaszel,
• zmęczenie,
• ból głowy.

Wcześniej na oficjalnej liście brytyjskiego NHS widniały, takie objawy jak:

• gorączka,
• kaszel,
• utrata węchu i/lub smaku.

2. Triada laryngologiczna – szumy uszne, zaburzenia słuchu, zawroty głowy

Dominujący do niedawna wariant brytyjski częściej dawał objawy laryngologiczne u zakażonych pacjentów. Lekarze mówili o tzw. triadzie laryngologicznej, która napawała ich niepokojem. Tym bardziej, że pewne dolegliwości mogły zarówno świadczyć o świeżej infekcji, jak i świadczyć o long COVID:

- Coraz częściej zdarzają się pacjenci, którzy w przebiegu COVID zaczynają mieć szumy uszne, tracą słuch lub też zaczynają mieć zawroty głowy. Według nas ta grupa pacjentów zaczęła pojawiać się od początku roku, czyli mniej więcej od momentu, kiedy koronawirus już zmutował. Jest to o tyle niepokojące, że wygląda to na trwałe uszkodzenie ucha. To są zmiany, które się nie wycofują po wdrożeniu takiego standardowego leczenia, które ma na celu ratowanie słuchu i funkcji ucha wewnętrznego – przyznaje w rozmowie z WP abcZdrowie dr Katarzyna Przytuła-Kandzia, otolaryngolog z Kliniki Laryngologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

Te trzy objawy w czasie, gdy wariant Alfa zaczął być wypierany przez wariant Beta, stały się częstsze, zwłaszcza w odniesieniu do powszechnych zaburzeń węchu czy smaku.

A co ma wspólnego brak węchu z szumami usznymi w kontekście wirusa neurotropowego, jakim jest SARS-CoV-2?

- Na ten moment nie wiadomo, czy dzieje się to drogą uszkodzenia nerwów, czy wirus dostaje się z górnych dróg oddechowych przez trąbkę słuchową do ucha środkowego. Prawdopodobna jest i jedna, i druga droga. Do uszkodzenia słuchu i błędnika może dochodzić albo drogą trąbki słuchowej z jamy nosowej stępująco do ucha środkowego, albo drogą nerwów. Uważa się, że takie jest podłoże utraty węchu i smaku, które są wynikiem zaburzeń układu nerwowego - wyjaśnia lekarka.

Eksperci podkreślają jednak, że te dolegliwości zazwyczaj pojawiały się w zaawansowanym stadium choroby i nie były jedynymi, z jakimi pacjent się borykał. A przynajmniej do momentu, gdy pojawił się wariant Delta.

3. Utrata węchu coraz rzadsza, zaburzenia słuchu coraz częstsze

Prof. Tim Spector, dzięki ZOE Covid Symptom Study mógł śledzić pewną ewolucję symptomów COVID-19. Jak powiedział, utrata węchu i/lub smaku już nie znajduje się w pierwszej dziesiątce najczęstszych objawów – wręcz przeciwnie, przy wariancie Delta jest spotykana rzadko. "Numer jeden to ból głowy, a następnie ból gardła, katar i gorączka" – wymienia najczęstsze objawy.

Dr Paweł Grzesiowski, ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej ds. walki z COVID-19, zwraca jednak uwagę, że uszkodzenia w obrębie układu nerwowego powodowane przez SARS-CoV-2 przyczyniały się przez długi czas do zaburzeń węchu i ten sam mechanizm w przypadku mutacji indyjskiej powoduje teraz problemy ze słuchem.

- Koronawirus ma potencjał uszkadzania układu nerwowego. Przy poprzednich wariantach częściej dochodziło do zajmowania opuszek nerwowych, w wyniku czego pojawiały się problemy z węchem i smakiem. W przypadku wariantu Delta częściej są obserwowane zaburzenia słuchu. Mają one również podłoże neurologiczne - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie ekspert.

4. Dolegliwości żołądkowo-jelitowe

Doniesienia o tym, że wirus może atakować także układ pokarmowy, pojawiły się już w ubiegłym roku. Podobieństwo układów oddechowego i pokarmowego ma tutaj przede wszystkim związek z receptorem ACE2, dzięki któremu SARS-CoV-2 może wnikać do komórek.

- Sama istota choroby polega na tym, że wirus wywołuje objawy tam, gdzie ma dostęp do receptorów ACE2, dzięki którym może wnikać do komórek. Czasami wirus dostaje się do nabłonka oddechowego, a czasami do przewodu pokarmowego i tam właśnie zakaża komórki – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji UM w Białymstoku.

Zdaniem ekspertki wariant Delta rzadko powoduje zaburzenia węchu, częściej za to objawia się biegunką.

A co z zaszczepionymi?

5. Objawy COVID-19 u zaszczepionych

Osobną kategorią symptomów przy zainfekowaniu nowym koronawirusem są dolegliwości, jakich doświadczają zaszczepieni przeciw COVID-19.

Badacze dzięki ZOE Symptom Tracker mogli zaobserwować, jak na prawdopodobną infekcję reagują w pełni zaszczepieni przeciw chorobie. Brytyjczycy w aplikacji zgłaszają najczęściej problem z nadmiernym kichaniem.

Naukowcy badają to zjawisko, podkreślając, że bez wykonania testu nie sposób jednoznacznie wskazać, czy kichanie to objaw niezwykle łagodnej postaci COVID-19, czy np. przeziębienia lub alergii. Jednocześnie przyznają, że zaszczepione osoby, u których wynik testu PCR potwierdził infekcję, znacznie częściej zgłaszały kichanie jako dolegliwość występującą przy infekcji.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.