Każdy powinien znać objawy udaru mózgu!
Co roku ok. 80–90 tys. Polaków doznaje udaru mózgu. Są wśród nich ludzie w różnym wieku, coraz częściej choroba dotyka także młodych osób. To trzecia, co do częstości, przyczyna śmierci i główny powód trwałej niepełnosprawności osób dorosłych. Znajomość objawów udaru mózgu może pomóc w szybkim wezwaniu pomocy medycznej. Dlatego każdy powinien je znać. Jakie sygnały powinny nas zaniepokoić i dlaczego czas ma tak wielkie znaczenie jeśli wystąpią?
Płatna współpraca z kampanią STOP UDAROM
Czas na wagę życia!
Udar mózgu to nagłe wystąpienie ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu. Najczęściej rozpoznaje się udar niedokrwienny (dotyczy 80 proc. przypadków), w przebiegu którego dochodzi do zamknięcia tętnicy i ograniczenia dopływu krwi do mózgu. Przyczyną mogą być zmiany miażdżycowe w dużych tętnicach domózgowych (tętnice szyjne i kręgowe) lub w dużych i średnich tętnicach mózgu. Zdecydowanie rzadziej diagnozowany jest udar mózgu spowodowany krwawieniem wewnątrzczaszkowym (krwotok śródmózgowy lub podpajęczynówkowy).
To przydatna, jednak dość specjalistyczna wiedza. Dla każdego z nas kluczowe jest rozpoznanie objawów udaru mózgu. Tu bowiem liczy się każda sekunda. Im szybciej chory dotrze do szpitala i uzyska pomoc, tym większe ma szanse na przeżycie i powrót do życia bez ciężkiej niepełnosprawności.
– Czas w przypadku udaru mózgu jest niezwykle ważny. Mamy 4,5-6 godzin na to, by zastosować nowoczesne metody leczenia, zmniejszające możliwe skutki udaru – mówi Adam Siger, wiceprezes Fundacji Udaru Mózgu.
– U pacjentów z udarem niedokrwiennym można zastosować leczenie trombolityczne, które polega na podaniu wlewu dożylnego rozpuszczającego skrzeplinę w naczyniu, przywracając tym samym dopływ krwi do mózgu. Tę metodę możemy wykorzystać w oknie czasowym do 4,5 godziny od wystąpienia pierwszych objawów udaru. W innym przypadku można wykonać u chorego trombektomię mechaniczną, czyli mechanicznie usunąć skrzeplinę ze światła naczynia. Zabieg ten można przeprowadzić w ciągu max 6 godzin od wystąpienia pierwszych objawów udaru.– dodaje dr Sebastian Szyper, prezes Stowarzyszenia Udarowcy – Liczy się wsparcie!
A to oznacza, że na nas wszystkich spoczywa obowiązek rozpoznania udaru mózgu i jak najszybszego wezwania zespołu ratowniczego, który przewiezie chorego do jednego z oddziałów udarowych. To właśnie tam specjaliści mają największe doświadczenie w ratowaniu chorych z udarem mózgu i możliwość zastosowania nowoczesnych terapii.
Jak rozpoznać udar mózgu?
Wiedza może uratować życie nasze lub naszych bliskich. Okazuje się jednak, że o ile wiemy, jak postępować z chorym nieprzytomnym lub w jaki sposób uciskać klatkę piersiową, by podtrzymać krążenie, o tyle z rozpoznaniem objawów udaru mózgu często mamy problem.
– Czas to zmienić, zwłaszcza że jesteśmy starzejącym się społeczeństwem, a także z uwagi na to, że na udar mózgu chorują coraz młodsi ludzie. Według szacunków organizacji Stroke Alliance for Europe, do 2030 r. liczba udarów mózgu ma wzrosnąć o 34 proc. – zauważa Adam Siger.
Jak zatem rozpoznać objawy udaru mózgu? By lepiej je zapamiętać, w Polsce stosuje się akronim UDAR, w którym każdej literze przypisana jest konkretna sytuacja:
- U – utrudniona mowa,
- D – dłoń/ręka opadająca,
- A – asymetria ust
- R – reakcja natychmiastowa, czyli wezwanie pogotowia poprzez zadzwonienie na 999 lub 112.
– W ten sposób edukowaliśmy też dzieci w przedszkolach i szkołach podstawowych, bo ważne jest, by najmłodsi również wiedzieli, co zrobić w sytuacji, gdy ich rodzic czy któryś z dziadków zacznie bełkotliwie mówić, będzie mieć wykrzywiony kącik ust czy bezwładną rękę – mówi dr Sebastian Szyper. I dodaje: – Dzieci, znając te objawy, będą wiedzieć, że trzeba natychmiast sięgnąć po telefon i wezwać pomoc, informując o podejrzeniu udaru mózgu, dzięki czemu z dużym prawdopodobieństwem uratują życie bliskiej osobie.
Udar mózgu? Zapobiegaj!
W przypadku udaru mózgu jest szereg czynników ryzyka, na które mamy realny wpływ. A to oznacza, że są sposoby na to, by znacząco ograniczyć możliwość wystąpienia choroby.
Podstawą jest prowadzenie zdrowego stylu życia: ograniczenie picia alkoholu, zaprzestanie palenia papierosów, wysypianie się, redukcja stresu i regularna aktywność fizyczna. – To podstawy, jednak znaczenie ma też leczenie migotania przedsionków, które aż 5-krotnie zwiększa ryzyko wystąpienia udaru niedokrwiennego mózgu. Należy też regularnie kontrolować poziom trójglicerydów i cholesterolu oraz ciśnienia tętniczego, a ich ewentualne zaburzenia właściwie leczyć – podkreśla dr Sebastian Szyper.
– Niewielu z nas ma też świadomość, że w przypadku kobiet doustna terapia hormonalna, w połączeniu z paleniem papierosów, znacząco zwiększa ryzyko udaru mózgu – dodaje.
– To nie jest tak, że udar mózgu dotyczy wyłącznie osób starszych. To mit. W młodszych grupach wiekowych z roku na rok obserwujemy wzrost przypadków niedokrwienia mózgu. Stąd profilaktyka w zakresie tej choroby nie powinna skupiać się na osobach po 65. roku życia, ale zalecana jest we wszystkich grupach wiekowych – uzupełnia Adam Siger.
Zatem w naszych rękach jest nasze zdrowie i przyszłość najbliższych. Udar mózgu bowiem, może prowadzić do niepełnosprawności i wykluczenia z życia zawodowego (okresowo lub dożywotnio). A to generuje spore koszty i znacząco obciąża domowy budżet.
29 października, kiedy obchodzimy Światowy Dzień Udaru Mózgu, to dobra okazja do tego, by głośno mówić o objawach tej choroby. W spocie „ALERT NEWS TV” wymieniają je prezesi dwóch największych organizacji działających na rzecz pacjentów po udarze mózgu – dr Sebastian Szyper, prezes Stowarzyszenia Udarowcy oraz Adam Siger, wiceprezes Fundacji Udaru Mózgu.
Z okazji Światowego Dnia Udaru Mózgu przypominamy, że udar mózgu może dotknąć każdego bez względu na wiek czy płeć! Apelujemy więc do wszystkich Polek i Polaków: zapamiętajcie podstawowe i najczęstsze objawy udaru mózgu (…) Każda minuta jest na wagę życia!
Na tych działaniach skupia kampania edukacyjna STOP UDAROM. To największa i najdłużej trwająca inicjatywa edukacyjna w Polsce dotycząca tematyki udaru mózgu.
– Temat udaru mózgu pojawia się w serialach, można o nim przeczytać w prasie, jednak wiele jest jeszcze do zrobienia. Potrzeba nieustannego poszerzania wiedzy społeczeństwa w zakresie profilaktyki i objawów udaru mózgu. Mamy dostęp do nowoczesnego, bezpłatnego leczenia, ale taką terapię można wdrożyć w krótkim czasie od wystąpienia objawów. A jeśli nie będziemy umieli ich rozpoznać, pomoc nie przybędzie na czas, a co za tym idzie pogorszy się rokowanie chorego – podsumowuje dr Sebastian Szyper.
Więcej informacji na stronach internetowych stopudarom.pl, udarowcy.com.pl i fum.info.pl.
Płatna współpraca z kampanią STOP UDAROM