Trwa ładowanie...

Konikopunkcja – na czym polega i kiedy się ją wykonuje?

Avatar placeholder
Monika Grudzińska 20.09.2023 16:21
Konikopunkcja polega na nacięciu więzadła pierścienno-tarczowego w celu wprowadzenia do tchawicy rurki intubacyjnej.
Konikopunkcja polega na nacięciu więzadła pierścienno-tarczowego w celu wprowadzenia do tchawicy rurki intubacyjnej. (Adobe stock)

Konikopunkcja jest procedurą medyczną, która polega na nacięciu więzadła pierścienno-tarczowego w celu wprowadzenia do tchawicy rurki intubacyjnej. To zabieg ratujący życie, pozwalający na uzyskanie prawidłowej wentylacji osoby poszkodowanej. Stanowi rozwiązanie czasowe. Jakie są wskazania i przeciwwskazania do jego wykonania?

spis treści

1. Co to jest konikopunkcja?

Konikopunkcja to inwazyjny zabieg medyczny, który polega na przezskórnym nakłuciu więzadła pierścienno-tarczowego (pomiędzy chrząstką tarczowatą a pierścieniowatą krtani) i wprowadzeniu do tchawicy rurki. Celem działania jest uzyskanie prawidłowej wentylacji pacjenta i ratowanie życia.

Aby przeprowadzić zabieg konikopunkcji niezbędne są:

Zobacz film: "Postępowanie przeciwbólowe po operacji"
  • środki do dezynfekcji skóry,
  • jałowe rękawice,
  • środki ochrony własnej (okulary, maska ochronna),
  • skalpel chirurgiczny,
  • gotowy zestaw do konikopunkcji lub prowizoryczny zestaw do konikopunkcji (kaniula, strzykawka, końcówka rurki intubacyjnej).

Konikotomia a konikopunkcja

Konikopunkcja jest zabiegiem utożsamianym z konikotomią. Różnicę stanowią techniczne aspekty wykonywania zabiegów: sposób penetracji tkanek więzadła oraz wykorzystywane przyrządy. Zarówno w konikopunkcji, jak i konikotomii, do lokalizacji więzadła pierścienno-tarczowego służy skalpel chirurgiczny.

Konikotomia umożliwia udrożnienie dróg oddechowych do czasu wykonania intubacji czy tracheotomii (tak na marginesie, konikotomia długopisem w warunkach polowych nie jest skuteczną metodą udrażniania dróg oddechowych).

Konikopunkcja jest rozwiązaniem tymczasowym. Zalecany czas tlenoterapii tą metodą wynosi jedynie 30–45 minut. Po wykonaniu nakłucia lub nacięcia w otworze umieszcza się odpowiednią kaniulę o jak największym świetle, którą należy odpowiednio zabezpieczyć i unieruchomić.

Tracheotomia a konikotomia

Innym zabiegiem, który wykonuje się w celu udrożnienia dróg oddechowych w celu zapewnienia krążenia i oddychania w stanach zagrożenia życia jest tracheotomia. Procedura polega na otwarciu przedniej ściany tchawicy, co umożliwia wentylację. Wiąże się z wytworzeniem otworu w powłokach szyi oraz w tchawicy.

2. Konikopunkcja – wskazania i przeciwwskazania

Konikopunkcję rozważa się w wyjątkowych stanach zagrożenia życia. Wskazanie do konikopunkcji stanowi wiele sytuacji. To:

  • ciężki, masywny uraz twarzoczaszki uniemożliwiający wentylację, grożący zachłyśnięciem krwią,
  • uszkodzenia mechaniczne w obrębie górnych dróg oddechowych na przykład wskutek duszenia przez osobę trzecią czy podjętej próby samobójczej zadzierzgnięcia przez powieszenie,
  • niedrożność w drogach oddechowych spowodowana obecnością ciała obcego w górnych drogach oddechowych,
  • obrzęk krtani (pacjent nie reaguje na tlenoterapię bierną i czynną), obrzęki w obrębie górnych dróg oddechowych,
  • ciężkie termiczne lub chemiczne poparzenia górnych dróg oddechowych,
  • przedłużająca się niedrożność na poziomie więzadeł głosowych
  • niemożność udrożnienia dróg oddechowych w jakikolwiek inny sposób (zawodność intubacji dotchawiczej i innych nadgłośniowych technik udrażniania dróg oddechowych).

3. Przeciwwskazania do wykonania konikopunkcji i powikłania

Przeciwwskazanie do wykonania konikopunkcji stanowi:

  • wiek poniżej 12. roku życia (lokalizacja więzadła u niemowląt i małych dzieci może sprawić dużo trudności),
  • skaza krwotoczna,
  • uszkodzenie krtani i tchawicy,
  • ciało obce w okolicy głośni,
  • uraz klatki piersiowej,
  • możliwość wykonania intubacji dotchawiczej lub zastosowania innych metod przywracania drożności dróg oddechowych,
  • problemy ze zlokalizowaniem lub niemożność zlokalizowania więzadła pierścienno-tarczowego (np. masywny obrzęk szyi. Ponadto problemem mogą być pacjenci z otyłością, z grubą i krótką szyją),
  • brak doświadczenia w wykonaniu zabiegu.

Konikopunkcja jest procedurą, z którą wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych i powikłań. To:

  • perforacja przełyku lub wprowadzenie do niego igły,
  • uszkodzenie krtani lub tchawicy wywołany wprowadzeniem igły,
  • przesunięcie się igły (błędne wprowadzenie kaniuli do śródpiersia)
  • krwawienie do światła dróg oddechowych lub krwiak,
  • nakłucie tętnicy pierścienno tarczowej,
  • niewystarczająca wentylacja – niedotlenienie pacjenta (asfiksja),
  • zakażenie,
  • uraz ciśnieniowy (barotrauma – odma płucna, odma worka osierdziowego, odma śródpiersia, odma prężna), także odma podskórna spowodowana nieprawidłowym po łożeniem cewnika.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze