Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Katarzyna Sadowska

Napad lęku

Napad lęku
Napad lęku (Zdjęcie autorstwa PublicDomainPictures / CC0 1.0)

Zaburzenia lękowe są często występującymi dolegliwościami psychicznymi. Objawiają się pod różnymi postaciami, dezorganizującymi życie chorego. Wystąpienie u człowieka nerwicy wpływa na zmiany funkcji poznawczych, emocji oraz pojawienie się nieuzasadnionych fizjologicznie objawów somatycznych. Wspólnym mianownikiem wszystkich tych problemów jest lęk. Jego napady w nerwicy mają silny wpływ na funkcjonowanie człowieka. Wbrew pozorom lęk nie jest tożsamy ze strachem - są to dwa różne stany psychiczne.

spis treści

1. Czym jest lęk?

Jednoznaczne zdefiniowanie lęku jest bardzo trudne, ponieważ doświadcza go w swoim życiu większość populacji. Lęk jest doznaniem powszechnym i uniwersalnym. Doznawanie lęku związane jest z charakterystycznymi sytuacjami, które wywołują poczucie zagrożenia oraz niepokoju. Odczuwanie go pozwala szybciej przekazywać informacje o niebezpieczeństwie i sprawnie podejmować decyzje związane z przeciwstawieniem się lub wycofaniem z sytuacji zagrażającej.

Często lęk nazywany jest strachem i odwrotnie. Jednak są to dwie różne, choć podobne do siebie emocje, reakcje psychiczne. Strach jest odpowiedzią na realny bodziec, który jest potencjalnym zagrożeniem dla życia lub zdrowia człowieka. Odnosi się do teraźniejszości, tego co dzieje się w danej chwili (np. podczas ucieczki przed agresywnym napastnikiem).

Zobacz film: "Szczepienie przeciwko HPV"

Natomiast zaburzenia lękowe mogą wywoływać sytuacje, które nie są realne (np. wyobrażenia, oglądane filmy, słyszane dźwięki, itp. - są to tzw. nietypowe rodzaje fobii) oraz wydarzenia, które kojarzą się z trudnym przeżyciem (np. widziany przez ofiarę wypadku drogowego rozbity samochód). Dlatego o lęku można mówić jako o czymś potencjalnym, czego obecnie nie ma. Może dotyczyć wyobrażonej przeszłości lub przyszłości, zdarzeń, które już były, ale również takich, które nigdy mogą nie nastąpić.

2. Czynniki rozwoju nerwicy

Odczuwanie lęku jest zjawiskiem normalnym, a do patologii można by zaliczyć raczej jego całkowity brak u jednostki. Z drugiej strony zbyt silne lub przewlekłe odczuwanie lęku również nie jest zjawiskiem normalnym. Ciągłe przeżywanie tej emocji prowadzi do wielu zmian w życiu. Może powodować wycofanie i wyizolowanie od społeczeństwa.

Źródeł lęku jest wiele i nie da się ich wszystkich uniknąć, jednak długotrwałe lub napadowe przeżywanie silnego lęku może prowadzić do upośledzenia działań człowieka i zmniejszenie jego aktywności. W efekcie narastające problemy mogą wywoływać „lęk przed lękiem”, czyli obawę osoby chorej, że znów dostanie ataku lękowego. Przeżywanie takich trudności oraz brak zewnętrznej pomocy są przyczyną rozwoju poważnych psychicznych zaburzeń.

3. Jak wygląda napad lęku?

Atak paniki to nie jest zwykły lęk. Osoba doświadczająca ataku paniki nie potrafi zapanować nad własnymi reakcjami organizmu. Zaczyna oddychać coraz szybciej, zaczyna drżeć, staje się blada, oblewają ją zimne poty, drętwieją jej kończyny, czasami traci czucie, boi się, że za chwilę umrze. Co zrobić, gdy czujesz, że robi ci się duszno, nie możesz złapać tchu, a serce wali tak, jakby chciało wyskoczyć? Istnieje kilka sposobów, jak radzić sobie z atakiem paniki. Możliwe skutki spożycia grzybów halucynogennych to jedna z najczęstszych zaburzeń emocjonalnych.

W momencie ataku chory czuje się tak, jakby jego serce zwiększyło swoją objętość kilkakrotnie. W skroniach zaczyna mu pulsować i męczy go duszność. Objawy przypominają nieco zawał.

Atak paniki wywołuje poczucie bezradności w chorym. Chorobie towarzyszy też nieustanny lęk przed nawrotem ataku. Jeżeli czujesz, że atak paniki zbliża się nieuchronnie, spróbuj zacząć logicznie myśleć. Wiele osób czuje lęk przed omdleniem. Zaczyna im szumieć w uszach, robi im się słabo i kręci w głowie. Ich ciśnienie gwałtownie wzrasta, a puls przyspiesza. Tymczasem u osób mających zemdleć ciśnienie powinno się obniżyć. Gdy ciśnienie wzrasta, do omdlenia nie może dojść. Gdy chory to sobie uświadomi, będzie potrafił zapanować nad lękiem.

4. Przyczyny i objawy stanów lękowych

Depresja lękowa może się uaktywnić przez zwykłe słowa. Słowa wywołujące atak mogą brzmieć następująco:

  • brak tchu,
  • duszenie się,
  • palpitacja serca,
  • umieranie.

Przyczyny stanów lękowych leżą w głowie. Myślenie jest naznaczone katastroficznymi wizjami, negatywnymi skojarzeniami i myśleniem o śmierci. Atak paniki wywoływany jest najczęściej przez lęk przed takim atakiem (tzw. lęk antycypacyjny). Napad lęku nie ma żadnej konkretnej przyczyny, nie jest też poprzedzony jakimś ekstremalnym wydarzeniem. Chory ma zaburzenia emocjonalne, czuje strach przed paniką. Żeby atak lęku się nie powtórzył, zaczyna unikać pewnych miejsc, a to prowadzi do agorafobii. Chory nie lubi przebywać w miejscach zatłoczonych i niepewnych, tzn. na mostach, w windach, w samolotach, w zatłoczonych autobusach.

5. Leczenie stanów lękowych

Napady paniki są wywołane przez zaburzoną równowagę chemiczną w mózgu. Zwłaszcza tych obszarów, które odpowiadają za stany lękowe. Atak paniki czy lęku można leczyć. Konieczna będzie jednak pomoc psychologiczna. Przyczyny stanów lękowych wiążą się z zaburzeniami w mózgowym systemie „walki i ucieczki”. Żeby pomóc choremu, łączy się potrzebną psychoterapię i leczenie farmakologiczne. Zazwyczaj stosuje się leki uspokajające, benzodiazepiny i leki antydepresyjne z grupy SSRI.

Depresja lękowa pod wpływem leków może całkowicie zaniknąć. Jednak same leki nie wystarczą. Po ich odstawieniu choroba powraca. Dlatego konieczna jest pomoc psychologiczna i psychoterapia. Najczęściej stosuje się podejście behawiorystyczne, bazujące na oduczaniu patologicznych nawyków i reakcji. Behawioryzm korzysta z mechanizmu desensytyzacji – konfrontacji ze stresującym bodźcem (sytuacją) i stopniowym odwrażliwianiu pacjenta.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze