Problemy z pamięcią i koncentracją - przyczyny, leczenie, suplementy diety, ćwiczenia
Problemy z pamięcią mogą wystąpić w każdym okresie życia, jednak po 65. roku życia pojawiają się znacznie częściej i mogą być początkiem otępienia. Istotne jest więc określenie czy występujące problemy z pamięcią są etapem starzenia, czy początkiem choroby, w przypadku której należy wdrożyć leczenie. Jakie są przyczyny problemów z koncentracją i zapamiętywaniem?
- 1. Jakie mogą być przyczyny problemów z pamięcią?
- 2. Jakie są różnice między chwilowymi trudnościami z pamięcią a poważniejszymi problemami?
- 3. Ćwiczenia pomocne w rozwijaniu pamięci
- 4. Jak dieta i styl życia mogą wpływać na skupienie i pamięć?
- 5. Suplementy i leki, które mogą poprawić koncentrację i pamięć
- 6. Czy medytacja lub techniki relaksacyjne mogą pomóc w poprawie skupienia i pamięci?
- 7. Badania kontrolne w zaburzeniach pamięci
- 8. Techniki terapeutyczne skuteczne w leczeniu problemów z pamięcią
1. Jakie mogą być przyczyny problemów z pamięcią?
Zaburzenia funkcji poznawczych dzielą się na:
- łagodne,
- umiarkowane,
- głębokie.
Podziału tego dokonuje się na podstawie przeprowadzonych testów psychologicznych. Łagodne zaburzenia poznawcze występują u 15-30% osób po 60. roku życia, a u 6-25% osób z tej grupy rozwija się otępienie, czyli choroba wymagająca leczenia. Nieznane są przyczyny, które doprowadzają do rozwoju choroby.
Najczęstsze przyczyny problemów z pamięcią i koncentracją w wieku podeszłym to: fizjologiczne pogorszenie funkcji poznawczych i sytuacja psychospołeczna (izolacja, obniżenie statusu ekonomicznego, śmierć współmałżonka, zmiana miejsca zamieszkania, zaburzenia psychiczne).
Podstawowym problemem jest pogorszenie pamięci zgłaszane przez chorego lub przez jego rodzinę. Zauważalny staje się brak koncentracji i skupienia, zapominanie nazwisk, numerów telefonów, listy zakupów i gubienie przedmiotów.
Rozkojarzenie, brak koncentracji i zmęczenie mogą świadczyć również o rozwoju choroby Alzheimera lub Parkinsona, a także pojawić się po udarze mózgu.
Problemy ze skupieniem i problemy z zapamiętywaniem mogą pojawić się również u osób młodszych, najpopularniejsze przyczyny zaburzeń koncentracji i pamięci to:
- nadużywanie alkoholu,
- niedobór snu,
- depresja,
- niedobór witamin (zwłaszcza witaminy B1, B12 i kwasu foliowego),
- wypadek komunikacyjny,
- uraz okolicy głowy,
- silny wstrząs psychiczny związany z traumą,
- niedoczynność tarczycy,
- choroba Addisona,
- choroba Cushinga,
- niedoczynność przysadki,
- zatrucie metalami ciężkimi,
- zakażenia struktur mózgowia (związane z kiłą czy HIV),
- stwardnienie rozsiane,
- nowotwory ośrodkowego układu nerwowego,
- choroba Wilsona,
- niedokrwienie struktur mózgowia.
2. Jakie są różnice między chwilowymi trudnościami z pamięcią a poważniejszymi problemami?
Problemy z koncentracją i pamięcią mogą pojawić się u każdej osoby, bez względu na wiek. Często do lekarza zgłaszają się pacjenci, mówiąc że nie mogą się skupić. Na zaburzenia uwagi wpływa wiele różnych czynników, takich jak ilość i jakość snu, dieta, poziom stresu czy tryb życia.
Otumanienie, brak koncentracji nie stanowią powodu do niepokoju, o ile pojawiają się sporadycznie, każdemu może zdarzyć się zapomnieć, gdzie leżały klucze lub nie kupić wszystkich potrzebnych produktów w sklepie.
Poważniejszy problem jest wtedy, gdy brak koncentracji, rozkojarzenie, zapominanie powtarza się często i ma negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie. Brak skupienia może źle oddziaływać zarówno na życie zawodowe, jak i prywatne. Sprawia, że prozaiczne czynności zajmują znacznie więcej czasu, a wykonane zadania są gorszej jakości. Problem z zapamiętywaniem oddziałuje na wiele sfer - zapominamy o ważnych datach, konieczności zrobienia zakupów czy wizycie u fryzjera.
3. Ćwiczenia pomocne w rozwijaniu pamięci
Problemy z koncentracją u dorosłych mogą zmniejszyć proste ćwiczenia, które jednocześnie są świetną propozycją spędzenia wolnego czasu:
- układanie puzzli - wymaga długotrwałego skupiania uwagi,
- rozwiązywanie zadań matematycznych - ćwiczenie, które doskonali umiejętności i wspomaga koncentrację myśli,
- szukanie różnic między obrazkami - wartościowe zadanie idealne dla osób w każdym wieku,
- rozwiązywanie krzyżówek i łamigłówek - poszerza wiedzę i zasób słownictwa, pomaga w przypadku problemów z wysławianiem się i pamięcią, a także zaburzeń koncentracji uwagi,
- gra memory - odnajdywanie par zmusza mózg do wzmożonej pracy i zapamiętywania,
- powtarzanie wierszy, piosenek lub rymowanek - to idealne ćwiczenie w przypadku problemów z nauką i zapamiętywaniem, szczególnie gdy wybierzemy do nauki swoją ulubioną piosenkę.
4. Jak dieta i styl życia mogą wpływać na skupienie i pamięć?
Wśród przyczyn braku koncentracji i przyczyn rozkojarzenia wymienia się niezdrowy styl życia oraz dietę. Okazuje się, że problemy z myśleniem w wielu przypadkach są spowodowane czynnikami, na które mamy ogromny wpływ.
To, co jemy, ma ogromny wpływ na zdrowie, układ nerwowy i pracę mózgu. W codziennym jadłospisie nie powinno zabraknąć węglowodanów złożonych, nienasyconych kwasów tłuszczowych i świeżych warzyw.
Do menu warto dodać owoce jagodowe, ponieważ mają pozytywny wpływ na pamięć, gorzką czekoladę, siemię lniane i jaja. Warto sięgać także po ziołowe napary z melisy, żeń-szenia i miłorzębu japońskiego.
Objawy zaburzeń koncentracji zmniejszy również regularna aktywność fizyczna, zwłaszcza ta wykonywana na świeżym powietrzu. Świetnie sprawdzą się spacery, bieganie, pływanie, aerobik czy taniec.
5. Suplementy i leki, które mogą poprawić koncentrację i pamięć
Pustka w głowie, brak koncentracji, często zamyślanie się i problemy z logicznym myśleniem to jedne z objawów niedoboru witamin i składników mineralnych. Uzupełnienie braków może znacząco zmniejszyć problemy z myśleniem, mową i pamięcią. Substancje korzystne dla pracy mózgu to:
- cynk,
- miedź,
- magnez,
- potas,
- żelazo,
- witaminy z grupy B,
- witamina C,
- witamina D,
- kwasy omega-3,
- koenzym Q10,
- żeń-szeń,
- lecytyna.
6. Czy medytacja lub techniki relaksacyjne mogą pomóc w poprawie skupienia i pamięci?
Rozkojarzenie, brak koncentracji, problemy ze skupieniem uwagi mogą wynikać z nadmiaru obowiązków, życia w biegu, zbyt wysokiego poziomu stresu i braku czasu na odpoczynek.
Techniki relaksacyjne i medytacja skutecznie wyciszają, redukują napięcie, dotleniają organizm, rozluźniają mięśnie i ułatwiają zasypianie. Zmniejszenie stresu i poprawa jakości snu mogą być prawdziwym lekarstwem na zmęczenie, brak koncentracji i problemy z pamięcią.
7. Badania kontrolne w zaburzeniach pamięci
Wskazane jest wykonanie przesiewowych testów w kierunku zaburzeń pamięci: krótkiej skali oceny stanu psychicznego (ang. Mini Mental State Examination, MMSE) oraz test rysowania zegara. Wskazane jest również wykonanie badania neuropsychologicznego.
Należy pamiętać, że wystąpienie problemów z pamięcią zawsze powinno budzić pewien niepokój. Osoba cierpiąca na problemy z pamięcią powinna być regularnie poddawana kontroli, u niektórych osób bowiem zmiany te cofają się, u niektórych pozostają stabilne, a u części dochodzi do rozwoju otępienia.
Co najmniej raz na rok powinno być wykonywane badanie neuropsychologiczne, a także okresowo powinno być wykonane badanie neuroobrazowe (rezonans magnetyczny głowy lub tomografia komputerowa).
W przypadku wystąpienia problemów z pamięcią u osób starszych wskazane są treningi pamięci oraz programy psychoedukacyjne, a w razie rozwoju otępienia włączenie odpowiedniego leczenia.
Istotnym elementem profilaktyki zaburzeń pamięci i koncentracji są ćwiczenia aktywizujące, rozwiązywanie krzyżówek, umiarkowana aktywność fizyczna oraz aktywność w grupach społecznych oraz na zajęciach edukacyjnych. Sprzyja to ćwiczeniu pamięci i koncentracji oraz mobilizuje do pracy.
8. Techniki terapeutyczne skuteczne w leczeniu problemów z pamięcią
Jak leczyć problemy z koncentracją? Problemy z logicznym myśleniem, zaburzenia pamięci i koncentracji mogą wynikać z wielu różnych przyczyn. Podstawą jest znalezienie źródła problemu z pomocą lekarza internisty, neurologa, endokrynologa lub psychiatry.
Problemy z pamięcią mogą być leczone na wiele różnych sposobów, ale techniki te są dostosowywane indywidualnie dla każdego pacjenta. Ważne jest także monitorowanie postępów przez specjalistę, sprawdzenie ogólnego stanu zdrowia i uzupełnienie niedoborów witamin.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.