Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (874 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Karolina Dębska

Rak piersi a ciąża - rozpoznanie, diagnostyka, leczenie

Avatar placeholder
13.07.2021 12:57
Rak piersi a ciąża
Rak piersi a ciąża (Zdjęcie kobiety / Shutterstock)

Rak piersi związany z ciążą to nowotwór rozpoznany w trakcie ciąży, w pierwszym roku po jej ukończeniu bądź w trakcie trwania laktacji. Jest to drugi, po raku szyjki macicy nowotwór rozpoznawany u ciężarnych. Stanowi około 3 procent wszystkich nowotworów sutka. Częstość jego występowania wynosi 1-3 na 10 000 ciąż. Można spodziewać się wzrostu ilości występowania przypadków raka piersi związanego z ciąża, czego powodem jest tendencja do opóźnionego macierzyństwa oraz występowanie przypadków nowotworzenia u coraz młodszych pacjentek.

spis treści

1. Rozpoznawanie raka piersi w ciąży

Rozpoznanie nowotworu piersi w czasie ciąży bądź laktacji może dostarczyć lekarzowi klinicyście wielu trudności. Jest to związane głównie z dużą dynamiką zmian fizjologicznych zachodzących w gruczołach piersiowych w tym okresie, jak również z koncentracją uwagi zarówno lekarza, jak i przyszłej matki na rozwijającym się płodzie. Objawem mogącym sugerować rozwój raka w czasie laktacji może być tzw. milk rejection syndrom - niechęć do ssania chorej piersi przez dziecko.

2. Badania raka piersi

Lekarz zbierający wywiad powinien uzyskać szczegółowe informacje na temat: pierwszej miesiączki, liczby porodów, poronień, wieku pierwszego porodu, stosowania środków hormonalnych, przebytych chorób piersi oraz jak najdokładniejsze dane na temat chorób piersi występujących w rodzinie.

Zobacz film: "Metody określania statusu receptorów HER2"

Wszystkie kobiety powinny przeprowadzać samobadanie piersi w czasie ciąży i laktacji. Lekarz powinien zbadać pirsi pod kątem raka piersi we wczesnym okresie ciąży, wskazane jest również, aby ten sam lekarz zbadał piersi po porodzie u kobiety, która nie karmi. Położnik powinien niezwłocznie zbadać piersi w każdym momencie połogu, jeżeli występują jakieś objawy ze strony piersi.

3. Diagnostyka raka piersi

Każda zmiana w gruczole sutkowym lub w dole pachowym, podejrzana klinicznie lub przewlekle się utrzymująca, wymaga wykonania badań obrazowych oraz - jeżeli te badania nie wskażą na jej niezłośliwy charakter - biopsji.

U kobiet ciężarnych badaniem z wyboru jest sonomammografia - ultrasonograficzna ocena gruczołów piersiowych. Jest to metoda całkowicie nieszkodliwa dla płodu. Podstawowa rola tego badania polega na określeniu charakteru zmian: czy są to torbiele czy guzy lite. Niestety jest to metoda o mniejszej czułości i skuteczności niż mammografia.

Co do wykonywania badania mammograficznego w okresie ciąży, zdania specjalistów są podzielone. Jest to metoda o dużej czułości (80-90%) i swoistości (około 60%). Jednak jej stosowanie w okresie ciąży budzi wątpliwości ze względu na narażenie płodu na promieniowanie rentgenowskie. Przy prawidłowej osłonie dawka promieniowania na płód wynosi
W obecnej dobie lekarz ma do dyspozycji również badanie rezonansu magnetycznego, pozwala ono ocenić nie tylko zmiany w gruczole piersiowym, lecz także umożliwia potwierdzenie bądź wykluczenie wystąpienia przerzutów nowotworu do mózgu, czy kręgosłupa. Niestety brak jest danych potwierdzających bezpieczeństwo stosowania kontrastu gadolinowego oraz trudności z ułożeniem ciężarnej na brzuchu powodują, że nie jest to badanie standardowo wykonywane. Lekarz powinien wdrożyć pełną diagnostykę raka piersi tak samo pilnie, jak u kobiet nieciężarnych. Nie jest zalecane przerywanie laktacji na czas badań diagnostycznych.

4. Badania mikroskopowe w raku piersi

  • Badanie cytologiczne] - materiał do badania pobiera się podczas biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) lub jako rozmaz wycieku z brodawki. Jeżeli guz jest niewyczuwalny palpacyjnie, biopsje przeprowadza się pod kontrolą ultrasonografii (tzw. biopsja monitorowana). Czułość i swoistość biopsji aspiracyjnej nie jest stuprocentowa.
  • Badanie histopatologiczne - materiał pobiera się z guza podczas biopsji gruboigłowej lub chirurgicznie (wówczas do badania pobiera się albo wycinek z guza albo cały guz). Jest to jedyne badanie pozwalające na postawienie pewnej diagnozy i rozpoznanie raka piersi. Ryzyko utworzenia przetoki mlecznej po takiej interwencji jest niewielkie. Żeby uniknąć błędnej interpretacji oraz fałszywie ujemnych rozpoznań zaleca się przeprowadzenie dodatkowej konsultacji preparatów histologicznych w ośrodku onkologicznym.

5. Ocena stopnia zaawansowania raka piersi

Ocena stopnia zaawansowania raka sutka w czasie ciąży polega na wykonaniu radiogramu klatki piersiowej (z odpowiednią osłoną brzucha), USG brzucha (wątroby) oraz badania rezonansu magnetycznego (bez kontrastu) w celu wykluczenia przerzutów w kręgosłupie. W okresie ciąży nie zaleca się wykonywania tomografii komputerowej i scyntygrafii kośćca z uwagi na zbyt dużą dawkę promieniowania.

6. Leczenie raka piersi

Leczenie raka piersi związanego z ciążą prowadzi się według zasad obowiązujących przy leczeniu pacjentek nieciężarnych z uwzględnieniem bezpieczeństwa dziecka. Lekarz powinien poinformować pacjentkę o wpływie leczenia na organizm jej i dziecka. Przyszła matka powinna zostać poinformowana, o tym że zakończenie ciąży nie ma wpływu na rokowanie, jak również o tym, że wynikiem leczenia może być przedwczesna menopauza, szczególnie u kobiet powyżej 30 roku życia.

Zasadniczym leczeniem u kobiet ciężarnych jest zmodyfikowana radykalna amputacja piersi według metody Maddena. Polega ona na usunięciu gruczołu piersiowego wraz z powięzią mięśnia piersiowego większego i węzłami chłonnymi pachowymi. Pozwala to na rezygnację z radioterapii, która u kobiet ciężarnych jest przeciwwskazana. Operację można wykonać w każdym trymestrze ciąży przy minimalnym ryzyku dla płodu. Można także rozważyć opóźnienie zabiegu do 12 tygodnia ciąży, bowiem ryzyko samoistnego poronienia jest największe w pierwszym trymestrze. Podczas operacji należy w odpowiedni sposób monitorować stan płodu. W czasie ciąży nie jest wskazane wykonywanie zabiegów oszczędzających, gdyż po tego typu operacjach wskazane jest naświetlanie gruczołu piersiowego. Napromienianie należy opóźnić do rozwiązania ciąży.

Leczenie systemowe (chemioterapia): ogólna częstość występowania wad wrodzonych wskutek stosowania leków cytotoksycznych wynosi około 3%. Ryzyko działania teratogennego zależy między innymi od wieku ciążowego oraz rodzaju przyjmowanego leku. Ryzyko powstania wad wrodzonych w następstwie chemioterapii w pierwszym trymestrze waha się w zakresie 10-20%. W drugim i trzecim trymestrze zmniejsza się do około 1,3%. Jeżeli planuje się utrzymanie ciąży, nie należy stosować metotreksatu w pierwszym trymestrze, ponieważ lek ten często powoduje poronienie, a także może doprowadzić do powstania zespołu wad wrodzonych.

7. Monitorowanie ciąży

Monitorowanie ciąży w przypadku raka sutka nie różni się od standardowego sposobu monitorowania ciąży. Przed rozpoczęciem chemioterapii należy wykonać USG płodu, aby ocenić, czy jego rozwój przebiega prawidłowo, oraz ustalić wiek ciążowy. Ocenę wzrostu płodu powtarza się przed każdym kolejnym cyklem chemioterapii. W razie opóźnienia wzrostu, wystąpienia małowodzia lub ciężkiej niedokrwistości matki trzeba przeprowadzić ultrasonograficzną ocenę naczyń pępowinowych (z wykorzystaniem techniki doplerowskiej).

8. Ustalenie terminu porodu

U kobiet, u których zdiagnozowano raka piersi w czasie ciąży można sprowokować poród lub rozwiązać ciążę za pomocą cięcia cesarskiego wówczas, gdy płód osiągnął dostateczną dojrzałość. Termin porodu można wybrać w zależności od wymogów leczenia. Jeżeli po porodzie planujemy włączyć u kobiety chemioterapię, wówczas korzystniejszym sposobem rozwiązania ciąży jest poród siłami natury, gdyż niesie on ze sobą mniejsze rzyko powikłań, a co za tym idzie mniejsze ryzyko opóźnienia wdrożenia leczenia. Ryzyko obecności przerzutów w łożysku jest małe, niemniej jednak odpowiednie preparaty muszą zostać poddane badaniu histologicznemu.

Poród powinien się odbyć około trzy tygodnie po podaniu ostatniej dawki chemioterapii z udziałem antracyklin (ryzyko neutropenii u matki i dziecka jest wówczas małe). Należy także sprawdzić, czy liczba płytek krwi nie powoduje zagrożenia krwawieniem. W razie kontynuowania chemioterapii po porodzie, matka nie może karmić dziecka piersią, bowiem większość leków cytotoksycznych i hormonalnych przedostaje się do mleka.

9. Wpływ chemioterapii na noworodka

Wczesne, odwracalne następstwa chemioterapii podczas ciąży, obserwowane u noworodka to: niedokrwistość, neutropenia i łysienie.

Ciężarnym chorującym na raka sutka oraz ich rodzinom należy zapewnić pomoc psychologiczną podczas trwania leczenia oraz porodu. Należy wspomagać chorą i jej partnera, aby umożliwić im całkowite zrozumienie charakteru i konsekwencji leczenia przeciwnowotworowego.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze