Co to jest mammografia?

Jesteś kobieta po 50 roku życia? Mimo, że nie masz żadnych niepokojących objawów ze strony piersi nadszedł już czas, żeby zrobić sobie pierwsze badanie mammograficzne. U kobiet w wieku 50-69 badanie to jest raz na dwa lata refundowane przez NFZ, jednak nie wszystkie ośrodki wykonują mammografię bezpłatnie. Lepiej wcześniej spytać się swojego lekarza pierwszego kontaktu lub ginekologa, gdzie warto udać się, żeby nie płacić. W Polsce istnieje również program wysyłania listownych zaproszeń na mammografię.

Jesteś kobietą po 50 roku życia? Mimo, że nie masz żadnych niepokojących objawów ze strony piersi nadszedł już czas, żeby zrobić sobie pierwsze badanie mammograficzne. U kobiet w wieku 50-69 badanie to jest raz na dwa lata refundowane przez NFZ, jednak nie wszystkie ośrodki wykonują mammografię bezpłatnie. Lepiej wcześniej spytać się swojego lekarza pierwszego kontaktu lub ginekologa, gdzie warto udać się, żeby nie płacić. W Polsce istnieje również program wysyłania listownych zaproszeń na mammografię.

1. Obawy przed badaniem mammograficznym

Mimo takiego typu zachęcania kobiet do badań oraz nagłaśniania tematu przez media wiele pacjentek nie decyduje się na wykonanie badania mammograficznego. Czyżby wynikało to z lęku przed badaniem, niewiedzy, a może wiary, że takich ludzi jak ja nowotwory nie dotykają? W końcu zdrowo się odżywiam, ćwiczę itd. Pamiętajmy rak piersi jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych wśród kobiet. Rocznie w Polsce z tego powodu umiera ok 5 tyś. pacjentek, a wcześnie wykryty nowotwór ten jest uleczalny. Dlatego jeśli same kobiety nie pomyślą o swoich piersiach nikt tego nie zrobi za nie. Przed każdym badaniem mammograficznym pacjentka powinna być dokładnie zbadana przez lekarza. Jedynym przeciwwskazaniem do tego typu badania jest ciąża. Wówczas alternatywę stanowi USG, gdzie nie mamy do czynienia z promieniowaniem rentgenowskim szkodliwym dla rozwoju płodu.

2. Jak przygotować się do mammografii?

Zobacz film: "Czy rak piersi jest wyleczalny?"

Mammografia nie jest skomplikowaną procedurą. Od pacjentki wymaga się tylko zachowania higieny osobistej. W celu uniknięcia zafałszowanych wyników lepiej nie używać tuż przed badaniem żadnych kosmetyków, np. antyperspirantów czy talku. Mammografię najlepiej wykonywać po miesiączce, wtedy piersi są mniej napięte i procedura bardziej komfortowa. Badanie to nie powinno boleć, a jeśli pacjentka odczuwa jakiekolwiek dolegliwości powinna zgłosić to osobie przeprowadzającej badanie.

3. Jak wygląda mammografia?

Mammografia jest radiologiczną metodą badania piersi tzw. prześwietleniem gdzie obraz zapisywany jest na błonach rentgenowskich w postaci mammografu. Badanie mammograficzne wykonuje się w dwóch projekcjach i powinno dotyczyć każdej piersi osobno. Projekcję osiowa, czyli z góry na dół wykonuję się kładąc pierś na specjalnej płycie, a następnie jest ona dociskana z góry drugą płytą. Projekcja boczna polega na objęciu piersi przez płyty z boków. Moment dociskania sutków może być trochę nieprzyjemny, ale dzięki temu powstający obraz jest wiarygodny. Mammografia trwa zaledwie kilka minut.

4. Opis badania mammograficznego

Następnym krokiem jest opisanie zdjęć przez lekarza. Tkanka tłuszczowa daje nam obraz ciemny, natomiast zmiany nowotworowe, zwapnienia są jasne. Bardzo pomocne może być dla lekarza porównanie aktualnego zdjęcia z poprzednim badaniem. Dlatego warto zabrać ze sobą wcześniejsze wyniki. Specjaliści jednoznacznie wypowiadają się, że mammografia jest najlepszym badaniem wykrywającym objawy raka piersi. Potrafi ujawnić patologiczne struktury na kilka lat przed pojawieniem się objawów w postaci wyczuwalnego guzka, zmian w obrębie brodawki czy skóry. Poza tym badanie mammograficzne pozwala zdiagnozować nieprawidłowości nawet o wielkości 3-4 mm. Ze względu na strukturę piersi mammografia jest szczególnie przydatna u kobiet w wieku powyżej 50. roku życia, gdy przewagę w sutku stanowi tkanka tłuszczowa w porównaniu do tkanki gruczołowej. Dla młodych pacjentek lepszym badaniem jest ultrasonografia (USG).

5. Gdzie wykonać mammografię?

Idąc do restauracji zwykle wybieramy sprawdzone miejsca. Warto też o tym pomyśleć w przypadku wyboru miejsca, gdzie chcemy wykonać badanie mammograficzne. Jakość sprzętu może różnić się w poszczególnych ośrodkach, choć nie spełniający wymogów co do jakości nie powinien być w użyciu. Obecnie w niektórych ośrodkach można spotkać mammografy cyfrowe. Wtedy obraz odtwarzany jest na monitorze komputera. Charakteryzuje się wysoka rozdzielczością, można go obracać powiększać, zmieniać kontrast itd. Na interpretacje wyników może mieć również wpływ wykwalifikowanie i doświadczenie lekarza opisującego.

6. Wskazania do mammografii

Mammografia charakteryzuje się wysokim odsetkiem wykrywalności nowotworów i min. z tego powodu została uznana za badanie przesiewowe (skrining) w kierunku raka piersi. Komisja ekspertów UE zaleca skrining mammograficzny u pacjentek w wieku 50-69 lat co 2-3 lata. U kobiet w wieku 40-49 zawsze należy rozważyć takie badanie w przypadku występowania czynników ryzyka raka piersi, tj.:

• rak sutka w rodzinie,
• brak potomstwa,
• pierwszy poród po 30. roku życia.

7. Rak piersi po 69 roku życia

Co z kobietami po 69 roku życia? Czy one nie chorują na raka piersi? Pacjentki te jak najbardziej mogą zachorować na ten budzący przerażenie nowotwór. Jednak według statystyk i badań klinicznych ryzyko śmierci z powodu raka sutka jest niższe niż ryzyko zgonu z powodu innej choroby. Zaawansowany wiek nie zwalnia pacjentek z obserwacji swoich piersi i w przypadku jakichkolwiek objawów istnieje konieczność zgłoszenie się do lekarza. W takim przypadku może zaistnieć potrzeba zrobienia badania mammograficznego.

Problem raka piersi może dotyczyć każdego. Nawet mężczyźni nie mogą czuć się bezpiecznie. Ok. 1% raków piersi dotyczy płci męskiej. Znane w mediach osoby nie wstydzą się mówić, że dzięki wczesnej diagnostyce wygrali z rakiem. Irena Santor, znana piosenkarka, dzięki wczesnemu wykryciu nowotworu i szybko podjętego leczenia dzisiaj może cieszyć się zdrowiem i spełniać zawodowo. Krystyna Kofta, artystka ze swoją choroba borykała się przez kilka lat. Temat ten stał się dla niej inspiracja do napisania książki. Można by wymienić długą listę znanych piosenkarek, aktorek, które przezwyciężyły raka sutka. Krokiem do zwycięstwa było wykonanie mammografii i szybkie postawienie rozpoznania.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.