Rehabilitacja po udarze – dlaczego jest tak ważna?
Rehabilitacja najczęściej kojarzy się z powrotem do zdrowia po wypadku komunikacyjnym lub jako forma leczenia schorzeń układu kostno-stawowego i układu mięśniowego. Takie jej postrzeganie sprawia, że niewielu chorych po zawale serca czy udarze mózgu korzysta z fachowej pomocy fizjoterapeuty. Problemem jest również utrudniony dostęp do specjalistów.
Polskie społeczeństwo pojęcie rehabilitacji medycznej traktuje dość wąsko. Uznaje się, że swoim zakresem obejmuje ono dziedziny, tj.: ortopedia, reumatologia, neurologia, fizjoterapia.
Być może, to właśnie dlatego w Polsce niewielu chorych po udarze mózgu oraz zawale serca korzysta z kompleksowej opieki fizjoterapeuty. Problemem jest również brak odpowiednich ośrodków rehabilitacji kardiologicznej i neurologicznej. To sprawia, że powrót do pełnej sprawności jest utrudniony, a czasem wręcz niemożliwy.
Leczenie pacjentów, u których zdiagnozowany został udar mózgu czy zawał serca, nie kończy się z chwilą opuszczenia przez chorego szpitala. W przypadku obu chorób konieczna jest zmiana trybu życia, regularne stosowanie odpowiednich leków, ale również rehabilitacja. Dowiedziono, że działania te są w stanie zapobiec kolejnym incydentom sercowo-naczyniowym lub neurologicznym, a ponadto poprawiają rokowanie, zmniejszają częstotliwość ponownych hospitalizacji, minimalizują koszty leczenia i znacząco wpływają na poprawę jakości życia chorego.
1. Rehabilitacja po udarze mózgu a powrót do życia zawodowego
Rehabilitacja po udarze mózgu powinna rozpocząć się bardzo wcześnie, jeszcze zanim pacjent opuści szpital. Powinna ona obejmować fizjoterapię, terapię zajęciową, terapię mowy i terapię neuropsychologiczną. ****
Zajęcia w tym zakresie muszą być kontynuowane bezpośrednio po powrocie chorego do domu lub na oddziale rehabilitacji neurologicznej. Tu nie powinno być mowy o żadnej przerwie, rzeczywistość jest jednak zupełnie inna.
– Dostęp do rehabilitacji po udarze mózgu jest w Polsce utrudniony. W naszym kraju za mało jest ośrodków specjalizujących się w tym zakresie, co sprawia, że niektórzy chorzy na fachową pomoc czekają nawet 4 lata. 80 proc. osób, które dzwonią na naszą infolinię, zgłasza właśnie ten problem. Łatwiej w Polsce dostać się do sanatorium niż do specjalistycznego ośrodka rehabilitacyjnego – mówi Adam Siger z Fundacji Udaru Mózgu.
Jeśli zatem chorego nie stać na pokrycie kosztów rehabilitacji z własnej kieszeni, jego powrót do zdrowia i sprawności trwa dłużej. To wiąże się z wieloma niedogodnościami i problemami.
2. Życie po udarze mózgu
Dlaczego rehabilitacja po udarze mózgu powinna odbyć się jak najszybciej? Ma to związek z procesami naprawczymi mózgu, które najintensywniejsze są w pierwszych tygodniach po udarze.
To właśnie wówczas praca z pacjentem przynosi widoczne efekty. Gdy chory nie jest rehabilitowany, wówczas w mózgu dochodzi do nieodwracalnych zmian, a naprawa skutków udaru jest z każdym dniem coraz trudniejsza.
W wielu krajach europejskich spora grupa pacjentów po udarze wraca do aktywności zawodowej. Niestety, w Polsce takich przypadków jest zdecydowanie mniej.
– Z naszych doświadczeń wynika, że pacjenci po udarze czują się zamknięci w sobie, stąd bardzo potrzebne są wszelkie programy aktywizacyjne – mówi dr n. med. Mariusz Baumgart ze Stowarzyszenia „Udarowcy”.
I dodaje: Bez tego typu działań nie uda się wrócić do pracy zawodowej i do aktywności społecznej. Należy również podkreślić, że powrót do sprawności wymaga od pacjenta tytanicznej pracy i siły woli. Wielu chorym się jednak udaje, konieczne jest jednak wsparcie rodziny i specjalistów.
Na stronach fundacji i stowarzyszeń, które zajmują się pomocą osobom po udarze mózgu, można znaleźć wiele optymistycznych historii. Ludzie piszą, że udało im się pokonać ból, odzyskać pełną sprawność, wrócić do pracy.
Każde z tych świadectw jednak dowodzi, jak ważna jest intensywna praca z zespołem fizjoterapeutów. Tylko szybko udzielona pomoc i kompleksowe wsparcie specjalistów na wielu płaszczyznach daje szansę na powrót do aktywności.
– W naszym stowarzyszeniu jest wiele osób po udarze, którym udało się wrócić do pracy zawodowej. Mieliśmy ostatnio pacjentkę, która w niedługim czasie wróci na studia. To ogromny sukces, bo należy pamiętać, że skutkiem udaru jest nie tylko niepełnosprawność ruchowa.
Wielu pacjentów ma problemy z logicznym myśleniem, komunikacją. I choć nie zawsze są oni w stanie wykonywać pracę sprzed pojawienia się choroby, to wielu wraca do swojego zakładu pracy, by wykonywać obowiązki zawodowe o innym charakterze – podsumowuje dr n. med. Mariusz Baumgart.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.