Sekret osób, które nie chorują. O tym nigdy nie zapominają

Są wśród nas osoby, które nigdy nie chorują. Ich układ immunologiczny działa niczym tarcza, która chroni organizm i zmniejsza ryzyko różnego rodzaju infekcji. Jaki jest ich sekret? Wyjaśniamy, jak zadbać o odporność.

1. Oni nigdy nie chorują

Naukowcy od lat próbują się dowiedzieć, co i w jaki sposób wpływa na nasz układ odpornościowy, zwłaszcza w kontekście dzisiejszego szybkiego i stresującego życia. Okazuje się, że są wśród nas "nieprzeciętni ludzie", którzy nigdy nie chorują. Ich historie opisał autor zajmujący się tematyką medyczną - Gene Stone.

Amerykański pisarz w swojej książce "Sekrety ludzi, którzy nie chorują" postanowił rozwikłać tajemnicę ich odporności. Przywołując przykłady osób i badań udowadnia, że niektóre nawyki mogą mieć ogromny wpływ na budowanie silnego układu odpornościowego.

Zobacz film: "Jak wzmocnić odporność dziecka?"

Wśród ich codziennych nawyków znalazły się:

• dobry sen i drzemki w ciągu dnia,
• walka ze stresem,
• nieprzejadanie się,
• aktywność fizyczna,
• regularne współżycie seksualne.

W jaki sposób te nawyki nas wzmacniają? Postanowiliśmy zapytać o to prof. dr hab. Janusza Marcinkiewicza, kierownika Katedry Immunologii Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Układ immunologiczny nie jest systemem niezależnym, ponieważ z jednej strony mają na niego wpływ inne układy w naszym ciele, a z drugiej - od niego zależy funkcjonowanie innych części ciała. Jeśli zaniedbujemy dietę i cierpimy na niedobory witamin czy składników mineralnych, szybciej dopadnie nas przeziębienie.

- Układ immunologiczny, który odpowiada za naszą odporność, jest funkcjonalnie związany z układem nerwowym i hormonalnym. Jeżeli poprzez niewłaściwy tryb życia wpływamy na te dwa pozostałe, to odbija się to na naszej odporności. Należy jednak zaznaczyć, że chodzi tu o część układu odpornościowego, która zmniejsza ryzyko zakażenia się, ale nie chroni od bardzo zakaźnych drobnoustrojów. W tym wypadku lepiej chronią szczepionki - tłumaczy prof. dr hab. Janusz Marcinkiewicz.

Nasza odporność składa się z wielu części. Pierwszym, najprostszym podziałem jest kryterium sposobu działania. Odporność swoista zależy od zdolności rozpoznania i precyzyjnego ''uzbrojenia'' się komórek odpornościowych przeciwko drobnoustrojom. To ją właśnie stymulują szczepienia ochronne - dzięki styczności z osłabionym patogenem lub jego częścią, nasz organizm poznaje jego słabe punkty i możliwości jego zwalczenia. Odporność nieswoista to z kolei system pierwszej linii obrony po wniknięciu drobnoustroju do organizmu. Mechanizmy te są ogólne i bardzo podobne dla wielu rodzajów infekcji, dlatego nazywamy to nieswoistą odpowiedzią odpornościową. To właśnie ją możemy wzmacniać dobrymi nawykami.

2. Sen wzmacnia, stres osłabia odporność

Czas regeneracji jest bardzo ważny dla odporności. Nie tylko mózg i mięśnie zmęczone trudami dnia codziennego potrzebują chwili na odpoczynek, przegląd i naprawę. Sen jest czasem, w którym zmniejszona aktywność organizmu umożliwia przeprowadzenie napraw i przygotowanie na następny dzień. Stres działa do tego przeciwstawnie - przyczynia się do szybszego ''zużywania'' części naszego organizmu, a kiedy nie umiemy sobie z nim radzić, to powoli go niszczy.

- Wysypianie się i prawidłowy rytm dobowy sprawia, że lepiej działa nasz układ hormonalny. Jeśli to zaburzymy, odbije się to na naszej odporności i zwiększy się podatność na zakażenia. Stres działa na układ immunologiczny wręcz supresyjnie, przeszkadza w jego optymalnym funkcjonowaniu. Unikanie stresu lub praca nad sposobami radzenia sobie z nim, są tu kluczowe - przestrzega ekspert.

Krótki, a nawet dłuższy sen, ale będący gorszy jakościowo, stopniowo osłabia odporność. Dlatego warto dbać o higienę snu i kontrolować stres. Pomóc w tym może częstsze sięganie po książkę, zamiast smartfona do poduszki oraz rozmowa z bliskimi o swoich trudnych doświadczeniach w ciągu dnia czy sesja u psychoterapeuty.

3. Pełny brzuch to rzadko synonim zdrowia

Również nawyki jedzeniowe mogą wystawić na szwank nasze zdrowie. Szkodliwe są tak samo niedobory w diecie i niedostateczna podaż kalorii, jak i objadanie się.

- Przejadanie się oprócz dyskomfortu może prowadzić do otyłości. Ta, z wielu powodów, wiąże się niekiedy ze zmniejszoną odpornością. Obniża naszą aktywność fizyczną, tak istotną dla zdrowego układu odpornościowego. Jeżeli się nieprawidłowo odżywiamy, mamy niezbilansowaną dietę, doprowadzamy do niedoborów witamin i mikroelementów uczestniczących w syntezie różnorodnych hormonów. Nadwaga wiąże się także ze zwiększoną liczbą komórek tłuszczowych, które uwalniają tzw. mediatory stanu zapalnego. Także dlatego osoby otyłe podczas pandemii częściej doświadczały burzy cytokinowej, czyli silnego stanu zapalnego – ostrzega prof. Marcinkiewicz.

Jest wiele sposobów na osiąganie sytości i radości z jedzenia, która nie prowadzi do otyłości. Jednym z nich jest włączenie błonnika i pektyn z owoców i warzyw do swojej diety. Pełnoziarniste, ciemne pieczywo również może w tym pomóc. Najważniejsza jest jednak dyscyplina odżywiania - świadomość tego, co kładziemy na naszym talerzu.

4. Seks wzmacnia odporność

Również jakość życia seksualnego przekłada się na naszą odporność. Okazuje się, że ciężko o lepsze połączenie dla zdrowia układu odpornościowego, niż współżycie i prawdziwe uczucia.

- Uprawianie seksu związane jest ze wszystkimi poprzednimi punktami. Mowa tutaj o typowej statystycznie relacji, czyli współżycie dwa razy w ciągu tygodnia między osobami, które łączy związek uczuciowy. Po pierwsze rozładowuje to stres, gdyż orgazm powoduje spadek poziomu kortyzolu, czyli głównego hormonu stresu. Zdumiewające jest, że wśród osób, które regularnie uprawiają seks z miłością i stałym partnerem, poziom przeciwciał bywa wyższy o 20-30 proc. w porównaniu do badanych niespełniających tych warunków. Seks to także aktywność fizyczna, o której wcześniej wspomniałem. Jest on korzystny dla naszego zdrowia na wielu poziomach - podkreśla immunolog.

Maciej Rugała, dziennikarz Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.