Trwa ładowanie...

Zamieszania ze szczepieniami ciąg dalszy. Czy można wybrać rodzaj szczepionki?

Nie ma możliwości wyboru preparatu, którym będziemy zaszczepieni przeciwko COVID
Nie ma możliwości wyboru preparatu, którym będziemy zaszczepieni przeciwko COVID (Getty Images)

Kolejny dzień zamieszania wokół programu szczepień. Po "awarii systemu", która 1 kwietnia pozwoliła na zapisywanie na szczepienia jeszcze w kwietniu 40- i 50-latków, teraz pojawiają się wątpliwości dotyczącego tego, czy będzie można wybrać rodzaj szczepionki przeciw COVID, którą dostaniemy. Eksperci wyjaśniają.

spis treści

1. Feralny 1 kwietnia. Błąd za błędem w programie szczepień

W nocy z czwartku na piątek pełnomocnik rządu ds. szczepień Michał Dworczyk poinformował w mediach społecznościowych, że e-rejestracja na szczepienie przeciw COVID-19 została wznowiona po usunięciu "usterki".

1 kwietnia osoby w wieku 40-50 lat, które wcześniej zgłosiły chęć zaszczepienia się, zaczęły dostawać informację z terminami szczepień już w kwietniu.

Zobacz film: "Dr Konstanty Szułdrzyński o niepożądanych odczynach poszczepiennych po szczepionce AstraZeneca"

Kilka godzin później minister Dworczyk poinformował, że to "błąd systemu" i że powinni być zapisani dopiero na szczepienia w drugiej połowie maja. Błąd został już naprawiony, a zapisy działają normalnie. Osoby między 40- a 50-tym rokiem życia, mają mieć przełożone terminy szczepień przez konsultantów. Okazuje się, że nie będzie już zmian u osób, które mają terminy na szczepienia do 5 kwietnia.

2. Czy będzie można wybierać rodzaj szczepionki przeciw COVID?

Media społecznościowe obiegła informacja również o tym, że pacjenci, którzy zapisują się na szczepienia, mogą wybierać rodzaj szczepionki, którą dostaną. Wiele osób przyjęło tę informację z dużym entuzjazmem. Internauci informaowali, że mogli wybrać w systemie rodzaj wakcyny. Jednak wątpliwości rozwiewa minister Dworczyk. Nie będzie możliwości wyboru preparatu, którym będziemy zaszczepieni - podkreśla pełnomocnik rządu ds. szczepień.

- Nie ma takiej możliwości i nie przewidujemy takiej możliwości, żeby pacjenci, dzwoniąc na infolinię lub rejestrując się przez Internetowe Konto Pacjenta, będą mogli wybrać rodzaj szczepionki - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie minister Michał Dworczyk

Pełnomocnik rządu ds. szczepień przyznaje, że jeżeli komuś bardzo zależy na zaszczepieniu konkretnym preparatem, to jest pewna furtka. Możemy indywidualnie szukać miejsca, gdzie jest preparat, który nas interesuje. Konsultant na infolinii dotyczącej szczepień powinien poinformować nas, jaki preparat jest dostępny w danej placówce.

- Takie osoby mogą pytać, w których punktach, jakie preparaty są dostępne. Konsultant z infolinii widzi, jaka jest dostępność poszczególnych preparatów. Jeśli ktoś chce sobie dostosować czas i miejsce szczepienia do preparatu, to gdzieś w Polsce sobie znajdzie takie miejsce - tłumaczy minister Dworczyk.

Jednak wbrew słowom ministra aktualnie (tj. 2 kwietnia) wybierają rodzaj szczepionki, którą chcą się zaszczepić.

- Zapisałem się dzisiaj na szczepienie. Rocznik '75. Miałem możliwość wyboru szczepionki, a także miejsca szczepienia. Od tych dwóch czynników zależała data. Nie było miejsc na kwiecień. Były na maj, ale szybko się kończyły. Ostatecznie mam termin na 21 maja. Do wyboru w formularzu na stronie pacjent.gov.pl był pfizer, moderna i astra. Wiem od znajomych, że mieli tak samo, analogicznie działała infolinia 989 - mówi nam Czytelnik.

3. Eksperci z Rady Medycznej: nie powinniśmy mieć możliwości wyboru szczepionki

Prof. Krzysztof Pyrć, członek Rady Medycznej przy Premierze tłumaczy, że szczepionki, które są dostępne na rynku, mają zbliżoną skuteczność, wprawdzie w przypadku AstraZeneki i koncernu Johnson & Johnson jest ona nieco niższa, ale co najważniejsze wszystkie minimalizują ryzyko ciężkiego przebiegu COVID.

- Pfizer i Moderna zmniejszają to ryzyko zachorowania o 95 proc., natomiast w przypadku wszystkich preparatów osoby zaszczepione są chronione przez hospitalizacją, przed śmiercią i przed tą najcięższą postacią choroby. To jest najważniejsza informacja dla osób, które mają się szczepić – każda ze szczepionek zapewnia nam ochronę przed najcięższą postacią choroby i śmiercią - mówi prof. Krzysztof Pyrć z Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalista w zakresie mikrobiologii i wirusologii.

- Z punktu widzenia epidemiologicznego Pfizer i Moderna rzeczywiście wydają się bardziej skuteczne, natomiast na ten moment moim zdaniem nie powinniśmy mieć możliwości wyboru szczepionki, bo spowolni to cały proces i doprowadzi do segregacji na lepszych i gorszych. W tym momencie potrzebujemy jak najszybciej uchronić, jak największą liczbę osób przed ciężką chorobą i śmiercią. Osobiście wziąłbym szczepionkę, która w danym momencie będzie dostępna - dodaje ekspert.

Podobnego zdania jest dr Konstanty Szułdrzyński. - Żadnego kraju nie stać na to ani organizacyjnie, ani finansowo. Nie ma takiej możliwości logistycznych. Widać, że ten system przy jakichkolwiek zmianach się gubi, w związku z tym dla przejrzystości znacznie lepsze jest narzucenie tego z góry. Poza tym trudno robić zakupy w skali kraju na miliony dawek szczepionek, nie wiedząc czym się ludzie będą chcieli zaszczepić - tłumaczy dr Konstanty Szułdrzyński, anestezjolog, członek Rady Medycznej przy Prezesie Rady Ministrów.

Eksperci wskazują, że swobodny wybór rodzaju szczepionki, spowodowałby jeszcze większe zamieszanie
Eksperci wskazują, że swobodny wybór rodzaju szczepionki, spowodowałby jeszcze większe zamieszanie (Getty Images)

4. Jakie szczepionki są dostępne w Polsce?

Do tej pory w Polsce wykonano 6 270 976 szczepień, w tym 2 039 663 to druga dawka preparatu.

Na razie w naszym kraju są dostępne trzy szczepionki: opracowane przez Pfizer/ BioNTech, Modernę i AstraZenekę. Od 19 kwietnia do krajów Unii Europejskiej ma być dostarczana również szczepionka firmy Johnson&Johnson. Szczepionka Johnson&Johnson wyróżnia się tym, że jako jedyna z dotychczas opracowanych, nie wymaga podania dwóch dawek, tylko jednej.

Szczepionki dostępne na rynku różnią się przede wszystkim technologią produkcji, sposobem przechowywania i skutecznością. Szczepionki Pfizera i Moderny to preparaty mRNA, a AstraZeneca jest szczepionką wektorową.

Szczepionka AstraZeneca jest podawana wszystkim osobom dorosłym do 69. roku życia, w przypadku pozostałych preparatów nie ma górnej granicy wieku. AstraZeneca jest wygodniejsza w transporcie i przechowywaniu. Może być przechowywana w temperaturze 2-8 stopni.

Jaka jest skuteczność poszczególnych preparatów?

  • Szczepionka Pfizera. Badania kliniczne wykazały niemal 95 proc. skuteczność w zapobieganiu COVID-19.

  • Szczepionka Moderny. W badaniach klinicznych skuteczność oceniono na 94,1 proc.

  • Szczepionka AstraZeneki. W zależności od badań wskaźnik skuteczności jest oceniany na 76 do 79 proc.

  • Szczepionka Johnson&Johnson. Skuteczność oceniono na 72 proc., ale w zapobieganiu ciężkiej postaci COVID-19 na 85,4 proc.

Eksperci zapewniają, że częstotliwość występowania niepożądanych odczynów jest bardzo zbliżona w przypadku wszystkich preparatów.

- Jeżeli chodzi o możliwe niepożądane odczyny poszczepienne, to są bardzo podobne do tych notowanych po preparatach mRNA: ból w miejscu wstrzyknięcia, ból głowy, zmęczenie, ból mięśni, gorsze samopoczucie, gorączka, dreszcze, bóle stawów, nudności, które ustępują w ciągu 1-2 dni po szczepieniu. W badaniach klinicznych nie stwierdzono ciężkich powikłań - tłumaczyła w rozmowie z WP abcZdrowie tłumaczy dr Ewa Augustynowicz z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - PZH Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru.

5. Harmonogram programu szczepień

Zgodnie z deklaracjami rządu do końca sierpnia mają być zaszczepione wszystkie chętne osoby. Od II kwartału będzie więcej punktów szczepień, mają działać również w zakładach pracy i aptekach.

Od 12 kwietnia codziennie na szczepienia będzie mógł się zapisywać kolejny rocznik. Harmonogram zapisów: 12 kwietnia – rocznik 1962, 13 kwietnia – rocznik 1963, 14 kwietnia – rocznik 1964, 15 kwietnia – rocznik 1965, 16 kwietnia – rocznik 1966, 17 kwietnia – rocznik 1967, 19 kwietnia – rocznik 1968, 20 kwietnia – rocznik 1969, 21 kwietnia – rocznik 1970, 22 kwietnia – rocznik 1971, 23 kwietnia – rocznik 1972 24 kwietnia – rocznik 1973.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze