Kiedy zaszczepić się przeciwko grypie? Dr Sutkowski: Teraz jest na to idealny moment
Szczepionki przeciw grypie już są dostępne, ale w przychodniach nie ma jeszcze kolejek. Zdaniem dra Michała Sutkowskiego teraz jest idealny moment, aby zapisać się na szczepienie przeciw grypie. Jakie preparty są dostępne w tym sezonie i kto może otrzymać je ze zniżką?
1. Szczepienie przeciw grypie na sezon 2021/22
Pierwsze szczepionki przeciw grypie trafiły do polskich aptek już na początku września. Jednak w przeciwieństwie do ubiegłego roku, kiedy preparaty znikały migiem, a w przychodniach i aptekach tworzono długie listy rezerwowe, teraz szczepionki są dostępne w wielu miejscach od ręki.
- Z naszych obserwacji wynika, że obecnie pacjenci ogólnie rzadziej zgłaszają się do lekarzy. Nie chodzi tylko o szczepienia, ale ogólnie wszystkie powody. Mam wrażenie, że ludzie są jeszcze w letargu wakacyjnym. Wciąż mamy ładną pogodę, więc nikt nie chce myśleć o nadchodzącej jesieni i chorowaniu. Sytuacja wygląda w ten sposób, że zainteresowanie szczepieniami jest obecnie stosunkowo niewielkie - mówi dr Michał Sutkowski, szef Warszawskich Lekarzy Rodzinnych.
Zdaniem eksperta brak kolejek w przychodniach i fakt, że jesteśmy u progu wzrostu zakażeń wirusem grypy, sprawiają, że teraz jest niemal idealny moment, aby zgłosić się na szczepienie przeciw grypie.
2. Które szczepionki na grypę już są dostępne?
W tym roku Ministerstwo Zdrowia założyło większe zamówienie na szczepionki przeciw grypie. Łącznie do Polski ma dotrzeć ponad 4 mln dawek różnych preparatów. Oznacza to, że szczepionek będzie prawie dwa razy tyle, co w zeszłym roku.
Zdaniem dra Sutkowskiego jest to wystarczająco dużo, aby zaszczepić wszystkich chętnych. Jak wyjaśnia ekspert, już teraz pacjenci mogą zgłaszać się do lekarzy rodzinnych w celu otrzymania recepty, z którą następnie należy udać się do apteki, wykupić szczepionkę i ponownie zgłosić się do punktu szczepień.
Z informacji portalu Gdziepolek.pl wynika, że dostępność w aptekach nierefundowanego preparatu Influvac Tetra jest na poziomie 66 proc.
Gorzej sytuacja wygląda z dostępnością refundowanej szczepionki Vaxigrip Tetra, która jeszcze w połowie września była do dostania w większości aptek. Teraz jest dostępna tylko w 13 proc.
Jak zaznacza dr Magdałena Krajewska, lekarka rodzinna i blogerka, zainteresowanie szczepieniami przeciw grypie jest duże, ale głównie wśród starszych pacjentów. Te osoby mogą mieć problem z wykupieniem bądź otrzymaniem refundowanych preparatów.
- Często muszą obdzwaniać apteki oraz zapisywać się na listy oczekujących. Dopiero kiedy wiedzą, że szczepionka będzie dostępna, przychodzą do przychodni po receptę - mówi dr Krajewska.
Podobnie sytuacja wygląda w przypadku niektórych grup zawodowych, które decyzją Ministerstwa Zdrowia zostały uprawnione do bezpłatnych szczepień. Chodzi m.in. o lekarzy, wojskowych oraz nauczycieli.
- Szczepionki zarezerwowane dla poszczególnych grup zawodowych są dostarczane do przychodni przez Ministerstwo Zdrowia. Obecnie te preparaty jeszcze nie są dostępne. Dopiero trwa proces składania zamówień - wyjaśnia dr Sutkowski.
Prawdopodobnie bezpłatne szczepienia będą dostępne pod koniec miesiąca. Natomiast osoby z uprawnionych grup zawodowych już teraz mogą zapisać się w przychodniach na listy oczekujących.
3. Jakie szczepionki przeciw grypie będą dostępne w sezonie 2021/22?
Jak wyjaśnia prof. Adam Antczak, kierownik Katedry Pulmonologii, Reumatologii i Immunologii Klinicznej, kierownikiem Kliniki Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy, do tej pory na półkuli południowej, gdzie właśnie kończy się sezon grypowy, nie zaobserwowano większej liczby zakażeń.
- Można powiedzieć, że trwa przeciętny sezon grypowy, bez zwiększonej liczby przypadków śmiertelnych. To dobra wiadomość dla nas, ale nie gwarantuje ona, że również na kuli północnej będzie taki sam sezon - mówi prof. Antczak.
Dlatego zdaniem eksperta warto zaszczepić się przeciwko grypie. Wszystkie opracowywane szczepionki przeciwko temu wirusowi są czterowalentne, czyli zawierają antygeny czterech wariantów grypy. Dwa z nich to wirusy grypy typu B. Kolejne dwa to wirusy typu A, które WHO uznało za takie, które mają duży potencjał zakaźny i mogą wywoływać epidemie, a nawet pandemie.
W sezonie 2021/2022 w Polsce będą dostępne następujące szczepionki przeciw grypie:
Influvac Tetra – inaktywowana szczepionka, zawierająca oczyszczone antygeny powierzchniowe 4 wirusów grypy. Podawana domięśniowo lub podskórnie. Preparat należy do grupy szczepionek podjednostkowych III generacji, co oznacza, że w procesie jego produkcji stosowane są dodatkowe etapy oczyszczania. W efekcie produkt końcowy szczepionki zawiera dwa oczyszczone antygeny: hemaglutyninę (HA) i neuraminidazę (NA). Cena 51,52 zł.
Vaxigrip Tetra – szczepionka inaktywowana, zawierająca jako antygeny rozszczepiony wirion (cząstkę wirusa) uzyskany z 4 wirusów grypy. Podawana domięśniowo lub podskórnie.
Preparat należy do grupy szczepionek inaktywowanych II generacji. Jest przygotowywany z inaktywowanych cząstek wirusa grypy, które są rozbijane i oczyszczane tak, aby usunięte zostały białka pochodzenia niewirusowego). Cena 51,86.Fluenz Tetra – "żywa" szczepionka przeciw grypie. Podawana donosowo (dawka zawiera 0,2 ml preparatu, po 0,1 ml do każdego nozdrza). Przeznaczona dla dzieci. Do stworzenia preparatu zostały wykorzystane atenuowane (osłabione) antygeny wirusa grypy, które były wielokrotnie pasażowane w ten sposób, aby rozmnażały się tylko w niższej temperaturze ok. 25 st. C (cold-adapted). Powoduje to, że replikują się w jamie nosowej, a nie w płucach. Cena 95,73 zł.
Fluarix Tetra – szczepionka inaktywowana, zawierająca jako antygeny rozszczepiony wirion uzyskany z 4 wirusów grypy. Podawana domięśniowo lub podskórnie. Preparat należy do grupy szczepionek inaktywowanych II generacji, co oznacza, że zawiera inaktywowane i oczyszczone cząstki wirusa. Oczekuje się, że szczepionka będzie dostępna w listopadzie.
4. Kto ma prawo do bezpłatnego szczepienia?
Na liście obowiązującej od 1 września 2021 roku znalazły się trzy refundowane szczepionki przeciwko grypie.
Ze zniżki mogą skorzystać:
- Osoby powyżej 65. roku życia - 50 proc. na preparat Vaxigrip Tetra
- Osoby od 18. do 65. roku życia z grup ryzyka ciężkiego przebiegu grypy (po przeszczepieniu narządu miąższowego, z niewydolnością układu oddechowego, astmą oskrzelową, POChP, niewydolnością układu krążenia, chorobą wieńcową, niewydolnością nerek, nawracającym zespołem nerczycowym, chorobami wątroby, metabolicznymi, w tym cukrzycą, neurologicznymi oraz neurorozwojowymi, z upośledzeniem układu odporności, w tym po przeszczepieniu komórek hematopoetycznych i chorujących na nowotwory układu krwiotwórczego) - 50 proc. na preparaty Vaxigrip Tetra oraz Influvac Tetra
- Dzieci od ukończenia 24. do ukończenia 60. miesiąca życia - 50 proc. na preparaty Vaxigrip Tetra oraz Fluenz Tetra
- Osoby powyżej 75. roku życia - 100 proc. Vaxigrip Tetra
- Kobiety w ciąży - 100 proc. Vaxigrip Tetra
Prawo do bezpłatnego szczepienia przeciw grypie mają także następujące grupy zawodowe:
- personel medyczny oraz osoby zatrudnione w placówkach medycznych,
- farmaceuci i pracownicy aptek,
- diagności laboratoryjni,
- studenci i doktoranci uczestniczący w zajęciach z udziałem pacjentów,
- osoby zatrudnione w organach Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej wykonujące czynności kontrolne lub inspekcyjne,
- pracownicy pomocy społecznej, w tym zatrudnieni w placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku,
- nauczyciele akademicy i inne osoby prowadzące w uczelni zajęcia ze studentami lub z doktorantami oraz inne osoby zatrudnione w uczelni,
- nauczyciele i inne osoby pracujące w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce działającej w systemie oświaty, placówce wsparcia dziennego, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, w ramach form opieki nad dziećmi w wieku do lat 3,
- funkcjonariusze albo żołnierze: Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Celno-Skarbowej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Inspekcji Transportu Drogowego, straży ochrony kolei, straży gminnej (miejskiej) oraz członkowie ochotniczych straży pożarnych, ratownicy górscy i wodni wykonujący działania ratownicze.
Oprócz tego do bezpłatnych szczepień przeciw grypie kwalifikują się pacjenci:
- Zakładów opiekuńczo-leczniczych
- Pielęgnacyjno-opiekuńczych
- Hospicjum stacjonarnego lub domowego
- Oddziału medycyny paliatywnej
- Osoby przebywające w domu pomocy społecznej lub w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku.
Zobacz także: Szczepienie przeciw grypie w dobie pandemii. Czy możemy je łączyć z preparatem przeciw COVID-19?
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.