Czeka nas wyjątkowo trudny sezon grypowy? Wiemy, jak przygotowuje się do niego Ministerstwo Zdrowia
Tej jesieni ponownie zabraknie szczepionek przeciwko grypie? Jak dowiedziało się WP abcZdowie, na nadchodzący sezon Ministerstwo Zdrowia zamówiło nieco ponad 2 mln preparatów, czyli niewiele więcej niż w zeszłym roku.
1. Twindemia. Nadchodzi wyjątkowo ciężki sezon grypowy?
Tegoroczny sezon grypowy prawdopodobnie będzie cięższy niż dotychczasowe i szczególnie mocno uderzy w małe dzieci - wynika z najnowszej analizy naukowców z University of Pittsburgh Graduate School of Public Health. Naukowcy szacują, że liczby zakażeń wirusem grypy będą wyższe nawet o 20 proc.
"Od kiedy na całym świecie rozpoczęto luzowanie takich restrykcji, jak noszenie maseczek i utrzymywanie dystansu oraz przywrócono naukę stacjonarną, zaczęliśmy obserwować gwałtowne odrodzenie innych niż SARS-CoV-2 wirusów układu oddechowego. To nie wróży dobrze nadchodzącemu sezonowi grypy. - W najgorszym scenariuszu, który zakłada dominację wysoce zakaźnego szczepu grypy oraz niski poziom szczepień, nasze modele prognostyczne wskazują na to, że w tym sezonie może być nawet o pół miliona więcej hospitalizacji z powodu grypy w porównaniu do poprzednich lat" - uważa dr Mark Roberts, szef Laboratorium Dynamiki Zdrowia Publicznego w Pitt Public Health i główny autor badań.
Zdaniem naukowców jedynym sposobem na uniknięcie armagedonu w służbie zdrowia, są powszechne szczepienia przeciw grypie, zwłaszcza w grupach ryzyka, czyli wśród osób starszych oraz dzieci. Jeśli jednak poziom wyszczepienia pozostanie taki sam, jak w ubiegłych latach albo niższy, istnieje ryzyko "twindemii", czyli nałożenia się epidemii koronawirusa i grypy.
2. Znowu zabraknie szczepionek przeciw grypie?
Jak zaznacza prof. Robert Flisiak, kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych i Hepatologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz prezes Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, przebieg epidemii grypy w Polsce będzie bezpośrednio zależał od przestrzegania zaleceń sanitarnych.
- Jeśli ludzie zaczną zakładać maseczki w zatłoczonych, zamkniętych pomieszczeniach, to raczej nie grozi nam cięższy sezon grypowy. Liczba zakażeń grypą będzie tak samo niska, jak w ostatnim sezonie - wyjaśnia ekspert.
Jednak obostrzenia sanitarne są coraz mniej chętnie przestrzegane przez Polaków. Wielu uważa, że po zaszczepieniu przeciw COVID-19 już nie ma konieczności zakładania maseczki. Na wysoki poziom szczepień przeciw grypie też nie można liczyć. Pod tym względem Polska plasuje się na ostatnim miejscu w Europie. Kiedy w Niemczech czy krajach Skandynawii szczepionki przeciw grypie co sezon przyjmuje nawet 50-60 proc. społeczeństwa, w Polsce te odsetki zatrzymują się na poziomie 5-6 proc.
Wyjątek stanowiła zeszłoroczna jesień. Na fali obaw o pomylenie objawów COVID-19 i grypy, wiele osób postanowiło zaszczepić się przeciwko grypie. Kiedy jednak zaczęli zgłaszać się do przychodni, okazało się, że szczepionek jest znacznie mniej niż chętnych.
Podstawowe zamówienie na sezon 2020/2021 stanowiło 1,8 mln dawek szczepionek przeciw grypie. Ale kiedy zainteresowanie wzrosło, udało się domówić kolejne. Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego wynika, że łącznie w ubiegłym sezonie podano 2,3 mln dawek szczepionki przeciw grypie.
Niestety wiele wskazuje na to, że w tym roku szczepionek znowu może zabraknąć. Jak dowiedziało się WP abcZdrowie, w nadchodzącym sezonie do Polski trafi tylko nieco więcej niż 2 mln dawek szczepionki. Resort zdrowia odpowiedzialność za zamówienia szczepionek zrzuca na firmy farmaceutyczne. To w dużej mierze one decydują, ile dawek preparatu trafi na polski rynek.
- Minister Zdrowia zakupił szczepionki przeciw grypie w liczbie niezbędnej do wykonania szczepień dla grup pacjentów określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 27 sierpnia 2021 r. w sprawie metody zapobiegania grypie sezonowej w sezonie 2021/2022 (chodzi o szczepienie takich grup zawodowych, jak lekarze, nauczyciele, służby mundurowe oraz pacjentów z grup ryzyka - red.), natomiast dystrybucja oraz wielkość dostaw do aptek i podmiotów leczniczych, zależy od możliwości produkcyjnych i handlowych poszczególnych firm farmaceutycznych. Firmy farmaceutyczne prognozują wielkość dostaw szczepionek przeciw grypie na nadchodzący sezon grypowy na podstawie wskaźnika wyszczepialności oraz popytu na szczepionki w latach ubiegłych w danym kraju. Zgodnie z informacjami pozyskanymi od przedstawicieli podmiotów wielkość dostaw szczepionek powinna wynieść około 2 030 000 dawek - poinformowało nas Ministerstwo Zdrowia.
3. "W poprzednich latach szczepionki zostawały i trzeba było je utylizować"
Jak zaznacza prof. Robert Flisiak, jeśli popyt na szczepionki przeciw grypie okaże się tak samo duży jak w zeszłym roku, szczepionek prawdopodobnie znowu zabraknie, choć podobnie jak w roku ubiegłym można się spodziewać dostawy dodatkowych 200-300 tysięcy dawek.
- Ciężko jest przewidzieć zachowania społeczne. W poprzednich latach szczepionki zostawały i trzeba było je utylizować. Nic więc dziwnego, że hurtownie ostrożnie składają zamówienia. Oprócz tego, nawet gdyby chcieli zrobić większe zakupy, nie zawsze jest to możliwe. Producenci mają ograniczone możliwości zwłaszcza teraz, kiedy są skoncentrowani na produkcji szczepionek przeciw SARS-CoV-2 - podkreśla prof. Flisiak.
4. Kiedy szczepionki przeciw grypie będą dostępne w Polsce?
Z danych resortu do polskich aptek ma trafić 5 różnych preparatów:
- Influvac Tetra firmy Mylan IRE Healthcare Ltd.,
- Influvac firmy Mylan Healthcare sp. z o.o,
- Vaxigrip Tetra firmy Sanofi Pasteur,
- Fluarix Tetra firmy GlaxoSmithKline Biologicals S.A.,
- Fluenz Tetra firmy AstraZeneca AB.
Pierwsze dostawy szczepionek planowane są na 35. tydzień 2021 r., czyli już na samym początku września. Natomiast w drugiej połowie miesiąca preparaty będą dostępne w placówkach medycznych.
Na liście refundacji szczepień przeciw grypie w sezonie 2021/2022 znalazły się następujące grupy pacjentów:
- Dzieci w wieku 2-5 lat - 50 proc. refundacji.
- Osoby chore przewlekle - 50 proc. refundacji.
- Osoby w wieku 65+ - 50 proc. refundacji.
- Osoby w wieku 75+ - 100 proc. refundacji.
- Kobiety w ciąży - 100 proc. refundacji.
Zobacz także: Czy szczepionka przeciw grypie zapewnia ochronę przed koronawirusem?
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.