Podwzgórze – rola, choroby, leczenie
Podwzgórze to część podkorowa mózgowia niezwykle istotna w prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu. Odpowiedzialna jest m.in. za kontrolę temperatury ciała, uczucie głodu lub pragnienia. Sprawdźmy jaką rolę pełni podwzgórze oraz jak rozpoznać jego choroby.
1. Podwzgórze – czym jest?
Podwzgórze jest podkorową częścią mózgowia, która zalicza się do międzymózgowia. Umiejscowione jest pomiędzy brzuszną częścią śródmózgowia, a podstawną częścią kresomózgowia. Podwzgórze odpowiada za gospodarkę hormonalną, podstawowe procesy neuropsychologiczne, a także zapewnia równowagę całego organizmu. Narząd ten ma wielkość orzecha włoskiego. W podwzgórzu dochodzi do zamiany sygnałów nerwowych na sygnały biochemiczne.
2. Podwzgórze – anatomia
Podwzgórze można podzielić na cztery części. Każda z nich posiada jądra pełniące określone funkcje w naszym organizmie.
Część przednia podwzgórza zawiera jądro:
- Nadskrzyżowaniowe – odpowiada za fizjologiczne i behawioralne rytmy biologiczne;
- Przykomorowe – wydziela oksytocynę i wazopresynę;
- Nadwzrokowe – odpowiada za wydzielanie i syntezę kortykoliberyny i wazopresyny;
- Płciowodwupostaciowe – reguluje wytwarzanie gonadotropin.
Część środkowa podwzgórza zawiera następujące jądra:
- Łukowate – wydziela hormony hipofizjotropowe;
- Brzuszno-przyśrodkowe – kontroluje uczucie sytości;
- Guzowo – suteczkowe;
- Grzbietowo-przyśrodkowe.
Część boczna posiada:
- Pole boczne podwzgórza – decyduje o poziomie apetetu;
- Pole przedwzrokowe boczne.
Część tylna podwzgórza zawiera następujące jądra:
- Tylne – odpowiada za regulowanie temperatury ciała;
- Przedsuteczkowe;
- Suteczkowe boczne i przyśrodkowe.
3. Podwzgórze – rola
Rola podwzgórza w funkcjonowaniu naszego organizmu jest niezwykle istotna. Narząd ten dba o utrzymanie homeostazy, czyli reguluje temperaturę ciała oraz zarządza gospodarko wodno-elektrolitową i zasobami energetycznymi. Dodatkowo podwzgórze ma wpływ na nasze emocje, popęd seksualny, sen, przemianę tłuszczów, a także uczucie głodu i sytności. Badania na szczurach potwierdzają, że w podwzgórzu znajduje się ośrodek przyjemności.
Podwzgórze wydziala także wiele ważnych hormonów takich jak m.in.:
- Liberyna – wpływa na przysadkę pobudzając ją do wydzielania hormonów;
- Statyna – hamuje wydzielanie wybranych hormonów produkowanych przez przysadkę np. hormonu wzrostu;
- Wazopresyna – sprawia, że organizm może produkować mniej moczu;
- Oksytocyna – hormon wpływający na funkcje rozrodcze
4. Przysadka mózgowa i podwzgórze – współpraca
Podwzgórze ściśle współpracuje z przysadką mózgową. Jeśli we krwi jest zbyt małe stężenie danego hormonu to podwzgórze pobudza przysadkę w celu jego produkcji. W przypadku, gdy we krwi będzie za dużo pewnego hormonu to sygnał o tym trafi do przysadki za pośrednictwem podwzgórza.
5. Podwzgórze – przyczyny chorób
Do chorób podwzgórza mogą się przyczynić:
- Urazy czaszki;
- Operacje chirurgiczne;
- Nowotwory;
- Stany zapalne;
- Promieniowanie jonizujące.
6. Podwzgórze – objawy
Chorobom podwzgórza towarzyszy szereg różnych objawów takich jak m.in.:
- Zaburzenia wzrostu;
- Padaczka;
- Zaburzenia widzenia;
- Niedoczynność tarczycy;
- Bezsenność;
- Brak apetytu;
- Ból głowy;
- Moczówka przysadkowa.
7. Podwzgórze – leczenie
W celu diagnozy chorób podwzgórza wykonuje się rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową. Leczenie chorób opiera się na wykryciu i zlikwidowaniu źródeł schorzenia. Ze względu na wiele możliwych przyczyn, leczenie dostosowane jest indywidualnie do pacjenta.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.