Rekonstrukcja chrząstki - wskazania, diagnostyka, metody
Chrząstki występujące w budowie anatomicznej człowieka są istotnym elementem dla funkcjonowania naszego organizmu. Pełnią funkcje amortyzatora, przenoszą obciążenia oraz chronią kości przed starciem. Niestety, bardzo często dochodzi do ich uszkodzenia. W wielu przypadkach konieczna może być operacyjna rekonstrukcja chrząstki.
1. Wskazania do rekonstrukcji chrząstki
Chrząstki to twarde i uporządkowane struktury, które charakteryzują się dużą elastycznością. Nie posiadają naczyń krwionośnych oraz nerwów, dlatego rekonstrukcja chrząstki to bardzo trudny zabieg. Najczęstszymi przyczynami uszkodzeń chrząstek są urazy mechaniczne, takie jak stłuczenia czy skręcenia. Bardzo często dochodzi do nich w wyniku przeciążenia z nadmiernej aktywności fizycznej lub z nadmiernej masy ciała, co prowadzi do zbyt dużego tarcia na powierzchnie stawowe. Natomiast zbyt mała aktywność fizyczna lub długie unieruchomienie stawu powoduje jej zanik. Dzieje się tak, ponieważ chrząstki odbudowują się w ruchu, pobierając z płynu stawowego składniki odżywcze, gdy tego ruchu nie ma brak jest odżywiania chrząstki. Wskazaniami do przeprowadzenia rekonstrukcji chrząstki mogą być również uszkodzenie łąkotki lub jej brak w wyniku skręcenia stawu czy zmian zwyrodnieniowych, niestabilność stawu, nieprawidłowa oś stawu czy schorzenia takie jak zapalenia reumatoidalne stawów lub dna moczanowa. Do uszkodzenia chrząstek dochodzi często w wyniku iniekcji sterydów bezpośrednio do stawów, które działają przeciwzapalnie, ale prowadzą do nieodwracalnych zmian w tych strukturach. Rekonstrukcja chrząstki to więc zabieg, który może być wykonywany z różnych powodów.
2. Diagnostyka rekonstrukcji chrząstki
Aby zdecydować, czy rekonstrukcja chrząstki będzie konieczna, trzba wykonać szereg badań. Diagnostykę chrząstki wykonuje się poprzez badanie USG, jednak nie zawsze skutecznie pokazuje ono zmiany w tych strukturach. Zdjęcia rentgenowskie pozwalają na ocenę głębokich uszkodzeń chrząstek, takich które mogą dochodzić do kości oraz obrazują występowanie ciał wolnych. Natomiast dobrym i mało inwazyjnym badaniem w ocenie uszkodzeń chrząstek jest rezonans magnetyczny. Najskuteczniejszym badaniem jest artroskopia diagnostyczna - dzięki kamerze w sprzęcie artroskopowym lekarz ocenia wnętrze stawu oraz rozległość i stan uszkodzeń chrząstki. Specjalista analizując wyniki, podejmuje decyzję o ewentualnym przeprowadzeniu rekonstrukcji chrząstki.
3. Rekonstrukcja chrząstki w leczeniu zawowawczym
Rozwój medycyny powoduje stosowanie coraz nowocześniejszych metod w rekonstrukcji chrząstki. Zmiany lub uszkodzenia, które uznaje się za nieodwracalne, obecnie dają się zregenerować lub zahamować. W rekonstrukcji chrząstek zastosować można leczenie zachowawcze lub operacyjne. Do metod rekonstrukcji chrząstki w leczeniu zachowawczym zalicza się zastrzyki bezpośrednio do stawu zawierające kwas hialuronowy, terapię czynnikami wzrostu, leczenie farmakologiczne, rehabilitację oraz zakładanie ortez.
Zobacz także:
Rekonstrukcję chrząstki za pomocą metod operacyjnych wykonuje się poprzez oczyszczenie i zrównywanie ubytków chrząstki - jest to tak zwany artroskopowy debridement. Wykonuje się również wiercenia w chrząstce, do których podaje się preparat z czynnikami wzrostu, pozwala to na częściową rekonstrukcję chrząstki. Inną metodą rekonstrukcji chrząstki jest przeszczep fragmentu chrząstki w miejsce ubytku, gdzie materiał pobierany jest od pacjenta z nieobciążonej powierzchni stawu. Rekonstrukcji chrząstki dokonuje się również poprzez wszczepienie specjalnych membran w miejsce uszkodzonego materiału. Do najnowocześniejszych metod rekonstrukcji chrząstki należy przeszczep hodowli chondrocytów, którą uzyskuje się z materiału własnego pacjenta. W laboratorium prowadzi się hodowlę chondrocytów na zdrowej chrząstce pobranej od pacjenta, następnie uzyskany materiał wszczepiany jest w uszkodzone miejsce, co umożliwia rekonstrukcję chrząstki i jej prawidłowe funkcjonowanie. Kwalifikacji do takiego zabiegu rekonstrukcji chrząstki dokonuje lekarz i jest to uzależnione od rozległości oraz lokalizacji urazu.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.