Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (872 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Zawał mięśnia sercowego u młodych osób a zgon z powodu zatrzymania krążenia. Czego nas nauczył przypadek Christiana Eriksena?

 Karolina Rozmus
14.06.2021 10:39
Zawał mięśnia sercowego u młodych osób a zgon z powodu zatrzymania krążenia. Czego nas nauczył przykład piłkarza z Euro 2020?
Zawał mięśnia sercowego u młodych osób a zgon z powodu zatrzymania krążenia. Czego nas nauczył przykład piłkarza z Euro 2020? (East News)

Dramatyczny finał meczu Dania-Finlandia, który miał miejsce już w 43. minucie, zaskoczył wszystkich. Piłkarz Christian Eriksen padł bez świadomości na murawę, a zasłabnięcie okazało się mieć poważną przyczynę. Media donoszą o ataku serca, ale czy to na pewno był zawał mięśnia sercowego? Z czego wynikają ataki serca u młodych osób? Ekspert rozwiewa wątpliwości.

spis treści

1. Dramat na boisku – to nie jest odosobniony przykład

Cały świat zmroziła wieść, że podczas meczu Dania-Finlandia duński piłkarz padł w jednej chwili na murawę. Nie był to skutek kontuzji ani niewinne zasłabnięcie, lecz – jak podają media – atak serca. Gdy cały świat czekał na wieści ze szpitala, zaczęły rodzić się pytania – jak to możliwe, że niespełna trzydziestoletni, wysportowany mężczyzna doznał zawału mięśnia sercowego?

Okazuje się jednak, że dramat Eriksena nie jest przypadkiem odosobnionym w historii sportu. Na przestrzeni lat można odnaleźć niemało przypadków takich incydentów, i to ze skutkiem śmiertelnym, u młodych piłkarzy. Antonio Puerta, Miklos Feher, Piermario Morosini – to tylko kilka przykładów, wskazujących, że młodzi, wysportowani, przechodzący regularne kontrole i badania ludzie mogą paść ofiarą ataku serca, zazwyczaj wiązanego z wiekiem dojrzałym.

- Przyczyną zawału jest – poza obciążeniem genetycznym – w większości przypadków miażdżyca, również u młodych, choć rzadziej. W szczególności u osób palących, z nadciśnieniem, otyłych, nadużywających alkoholu, z wysokim stężeniem cholesterolu – wymienia w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Piotr Jankowski, kardiolog ze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.

Zobacz film: "Kardiologia interwencyjna"

W świetle słów profesora trudno wyobrazić sobie, by młody piłkarz miał w trakcie meczu zawał serca.

2. "Nie wydaje mi się, by zawał był przyczyną tego zdarzenia"

Choć cały świat mówi o ataku serca, to kardiolog, profesor Jankowski zaznacza, że w przypadku Eriksena można mówić o NZK, czyli nagłym zatrzymaniu krążenia (ang. cardiac arrest). Są to dwie odrębne kwestie, choć terminologia może być myląca.

- Przez sformułowanie "zatrzymanie krążenia" często ludzie rozumieją zawał serca – w populacji faktycznie najczęstszą przyczyną NZK jest zawał serca. Ale te terminy nie znaczą tego samego – akcentuje kardiolog.

Dane statystyczne wskazują, że w Polsce choroby układu krążenia zbierają śmiertelne żniwo od lat, a wśród nich najczęstszą przyczyną zgonów są zawały serca i NZK. W wyniku nagłego zatrzymania krążenia umiera corocznie ok. 40 tysięcy Polaków.

NZK to zaprzestanie czynności jednego z układów – oddechowego, krążenia czy ośrodkowego układu nerwowego, prowadzące do ustania mechanicznej i elektrycznej czynności serca.

Jak wygląda w praktyce? Pacjent traci przytomność, nie ma wyczuwalnego tętna i – jeśli nie otrzyma szybko pomocy – umiera. Z kolei zawał mięśnia sercowego spowodowany jest brakiem dopływu krwi do konkretnego obszaru w sercu. To powoduje niedotlenienie, z biegiem czasu skutkujące trwałym uszkodzeniem serca. Chory może odczuwać nasilone objawy, ale nie zawsze – zawał w przeciwieństwie do NZK nie powoduje szybkiej śmierci, choć czas również ma tu znaczenie.

- Zatrzymanie akcji serca może być spowodowane asystolią, czyli brakiem skurczów serca albo, częściej, arytmią, np. migotaniem komór, trzepotaniem komór czy częstoskurczem komorowym. Takie arytmie mogą być spowodowane zawałem serca, różnymi wadami serca, często występują też u osób z niewydolnością serca. Często, szczególnie u młodych osób, przyczyną nagłego zatrzymania krążenia są wrodzone zaburzenia dotyczące rozprzestrzeniania się impulsów w mięśniu sercowym, tzw. kanałopatie. Głównym zagrożeniem związanym z zaburzeniami budowy i funkcji kanałów jonowych w sercu są zagrażające życiu arytmie – podkreśla prof. Jankowski.

Dodaje też, że nie sądzi, by w przypadku piłkarza to właśnie zawał serca był przyczyną zasłabnięcia.

- Nie wiemy jeszcze dokładnie, jakie było rozpoznanie u Eriksena. Być może przyczyną był zawał serca, może anomalia budowy tętnic wieńcowych, a może któraś z genetycznie uwarunkowanych kardiomiopatii lub, co najbardziej prawdopodobne, "kanałopatia". Prawdopodobnie obecnie trwa szczegółowa diagnostyka i niedługo pełna diagnoza zostanie postawiona.

3. Dlaczego sportowcy?

Czy sportowcy są zatem bardziej narażeni na nagłe zatrzymanie krążenia bądź zawał? Niekoniecznie.

- Najczęstszą przyczyną zgonów u sportowców są właśnie kanałopatie (grupa chorób spowodowanych zaburzeniami funkcjonowanie białek kanałów jonowych - przyp.red.) – wrodzone, genetyczne lub nabyte. Eriksen mógł mieć migotanie komór lub częstoskurcz komorowy. Zwłaszcza te dwa mechanizmy są charakterystyczne dla kanałopatii – genetycznych predyspozycji do występowania zaburzeń rytmu – tłumaczy ekspert.

Nie tylko sportowcy, ale wszyscy, u których w rodzinie pojawiały się przypadki zgonów w młodym wieku, powinni rozważyć diagnostykę pod kątem występowania predyspozycji do kanałopatii. Choć, jak przyznaje kardiolog, zdarza się, że mutacja genetyczna pojawia się u osób bez dodatniego wywiadu w rodzinie.

Na pytanie, skąd NZK u piłkarzy – młodych, wysportowanych mężczyzn – czy szerzej – sportowców, profesor Jankowski tłumaczy:

- O ile rekreacyjna aktywność fizyczna jest zdrowa i zmniejsza ryzyko występowania poważnych arytmii, to wyczynowe uprawianie sportu, w przypadków występowania predyspozycji może prowadzić do ich występowania. Związane to jest z ekstremalnym wysiłkiem fizycznym i emocjami towarzyszącymi zawodom sportowym. Rzadziej nagłe zatrzymanie krążenia może być spowodowane urazem fizycznym serca, który zdarza się w kontaktowych dyscyplinach sportowych.

4. Młodzi ludzie też mogą mieć zawał mięśnia sercowego?

Czy u Eriksena przyczyną zatrzymania krążenia był atak serca? Trudno powiedzieć, ale faktem jest, że także młodzi ludzie są ofiarami zawałów mięśnia sercowego.

Jeśli prowadzą do NZK, to – jak wskazują statystyki – częściej mają skutek śmiertelny. Czyżby dlatego, że zarówno dolegliwości mogące sugerować zawał, jak i samo pojawienie się NZK jest błędnie interpretowane przez samych chorych oraz otoczenie?

- Jeśli zdarza się to bez świadków, ofiara NZK jest bez szans, jeśli świadkowie zlekceważą zdarzenie, nie podejmą natychmiastowej reanimacji, nie wezwą pogotowia – szanse na przeżycie także są znikome – zauważa prof. Jankowski.

Ekspert przyznaje również, że choroby układu krążenia mają swoje źródło w nieprawidłowej diecie, braku ruchu, w stresie, a także używkach.

Prowadzi to do miażdżycy, czyli najczęstszej przyczyny zawału sercu. Choroby naczyń wieńcowych, zatory naczyń, czy zwiększone zapotrzebowanie na tlen w komórkach, spowodowane np. anemią czy nadczynnością tarczycy, to czynniki, które także mogą być przyczyną zawału mięśnia sercowego. Powinny zaalarmować również młodych.

Jak przyznaje kardiolog, u młodych osób czas gra na ich korzyść, bo wpływ złej diety czy nadwagi lub otyłości oraz braku ruchu rośnie wraz z wiekiem. A ryzyko wystąpienia zawału z tego powodu jest niższe u 20-latka niż osoby 50-letniej.

- Choroby układu krążenia stanowią najczęstszą przyczynę zgonów Polaków. Wśród nich największe znacznie ma choroba wieńcowa, w tym zawał serca. W 2018 roku zawał serca wystąpił u 3,3 mężczyzn na 100 000 mężczyzn poniżej 25. roku życia i u 0,2 kobiet w tym samym wieku. W kategorii wiekowej 25-29 lat zapadalność na zawał serca jest większa – 5,1 na 100 000 u mężczyzn oraz 0,7 na 100 000 wśród kobiet. U mężczyzn zapadalność na zawał serca jest większa, dlatego płeć męska jest czynnikiem ryzyka występowania zawału serca – informuje ekspert.

Jednak wysoki poziom cholesterolu nie zawsze rozwija się wraz z wiekiem. Jednym z czynników będących źródłem zawałów u młodych ludzi jest hipercholesterolemia będąca skutkiem genetycznych zaburzeń równowagi lipidowej w organizmie. Do tego należy dołożyć brak należytej troski o zdrowie – być może podyktowanej przekonaniem o sile młodości.

Kardiolog dodaje, że zawał serca może być spowodowany także nadużywaniem narkotyków. - Sięganie po narkotyki także może prowadzić do wystąpienia zawału serca. Używanie substancji psychoaktywnych może prowadzić do skurczu tętnic unaczyniających mięsień sercowy i do niedotlenienia serca, może też być przyczyną zmian wysokości ciśnienia tętniczego albo arytmii.

5. Atak serca – objawy, które powinny zaniepokoić

Ból w klatce piersiowej to objaw, który niepokoi każdego i jednoznacznie nasuwa skojarzenia z atakiem serca, tymczasem nie jest to jedyny objaw, a nawet – nie zawsze musi występować.

Co ważne, czasami symptomy są mało charakterystyczne – to może być zgaga czy mdłości, nazywane "maską brzuszną zawału serca". Dotyczy tych pacjentów, u których zawałowi ulega dolna ściana serca. Najbardziej charakterystyczne są jednak objawy takie jak: ucisk w obrębie klatki piersiowej, duszności, zawroty głowy, osłabienie i gorączka.

Nie zawsze te symptomy muszą pojawiać się razem, nie zawsze muszą mieć także gwałtowny przebieg. Czasami są trudne do wychwycenia, a ich natężenie jest niewielkie, co potrafi uśpić czujność – nawet lekarza. Zwłaszcza młodzi ludzie mogą je bagatelizować, bo zawał jednoznacznie kojarzy się z wiekiem dojrzałym.

Warto pamiętać, że zawał serca to całe spektrum objawów i dolegliwości, które łatwo pomylić np. ze zmęczeniem. Bladość skóry, omdlenie, potliwość, a nawet uczucie lęku i kołatanie serca mogą wskazywać na zawał serca, także u młodych, niepodejrzewających u siebie problemów z układem krążenia.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze