Trwa ładowanie...

Amoniak we krwi – charakterystyka, hiperamonemia, objawy, leczenie

 Anna Krzpiet
12.06.2023 19:08
Amoniak we krwi – przyczyny, objawy, leczenie
Amoniak we krwi – przyczyny, objawy, leczenie (123rf)

Podwyższony poziom amoniaku we krwi (ponad 80 umol/l u ludzi dorosłych i ponad 110 umol/l u noworodków) to choroba metaboliczna zwana hiperamonemią. W wyniku zaburzenia cyklu mocznikowego dochodzi do zbierania się w organizmie szkodliwego amoniaku. Takie zjawisko może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia całego organizmu. Dowiedz się więcej na temat występowania amoniaku we krwi.

spis treści

1. Amoniak we krwi - charakterystyka

Amoniak jest substancją, którą wytwarzają bakterie jelitowe podczas procesu trawienia białek w jelicie. Podczas prawidłowej pracy organizmu, amoniak jest transportowany do wątroby, gdzie zostaje rozłożony na czynniki takie jak mocznik oraz glutamina. Dzięki krwi mocznik trafia do dróg moczowych i gruczołów potowych, przez które zostaje wydalony z organizmu.  Jeśli poziom amoniaku we krwi przekracza normę, oznacza to, że nie jest prawidłowo metabolizowany i usuwany z organizmu. Szkodliwy amoniak we krwi rozpoczyna odkładać się w organizmie w wyniku zaburzenia cyklu mocznikowego.

Amoniak we krwi może prowadzić do poważnych chorób
Amoniak we krwi może prowadzić do poważnych chorób

2. Amoniak we krwi - hiperamonemia

Zobacz film: "Badania krwi - TSH"

Ze względu na przyczyny powstawania hiperamonemii, czyli obecności amoniaku we krwi, można wyróżnić jej dwie postacie – pierwotną i wtórną.

Hiperamonemia pierwotna powodowana jest mutacją genową, wrodzonymi błędami metabolizmu. Ze względu na brak albo ograniczenie aktywności enzymów działających w cyklu mocznikowym, dochodzi do zakłóceń w procesie metabolizmu i usuwaniu amoniaku z organizmu. Występuje zwiększona ilość amoniaku we krwi.

Najczęstszą przyczyną hiperamonemii wtórnej jest niewydolność wątroby, nieprawidłowa praca narządu zaburza przemianę amoniaku w mocznik, a w efekcie obecność amoniaku we krwi. Przyczynami tego rodzaju choroby mogą być także: zmęczenie mięśni, infekcje spowodowane przez bakterie z urezą, palenie dużej ilości papierosów i spożywanie alkoholu, a także stosowanie leków np. kwasu walproinowego oraz lizynuryczna nietolerancja białek, które przyczyniają się do pojawienia się amoniaku we krwi.

Badanie moczu na białko
Badanie moczu na białko [3 zdjęcia]

W celu wykrywania białka w moczu stosuje się metodę paskową, która wykrywa głównie albuminy. W laboratoriach

zobacz galerię

3. Amoniak we krwi - objawy

Amoniak we krwi może powodować powstanie encefalopatii (zmian organicznych w mózgu). W skrajnych przypadkach encefalopatia może doprowadzić do śmierci. W wyniku tego u chorego mogą pojawiać się takie objawy amoniaku we krwi jak:

  • dezorientacja,
  • splatanie,
  • senność lub pobudzenie,
  • agresja.

Inne objawy, które towarzyszą hiperamonemii to także:

  • bóle głowy,
  • zaburzenia poznawcze,
  • drżenie mięśni,
  • przyspieszony lub pogłębiony oddech,
  • nadmierna senność, która może przejść w śpiączkę,
  • wymioty,
  • drgawki.

4. Amoniak we krwi - leczenie

Gdy występuje podejrzenie hiperamonemii, czyli amoniaku we krwi, wykonuje się badania krwi, które polega na pomiarze poziomu amoniaku i glutaminy we krwi. Po otrzymaniu wyników, które wskazują na podwyższoną ilość badanych związków należy rozpocząć leczenie. Chory z amoniakiem we krwi powinien stosować dietę niskobiałkową i wysokokaloryczną.

Pacjentowi podaje się leki obniżające poziom amoniaku we krwi oraz dożylnie glukozę oraz lipidy. Istotne jest picie dużej ilości płynów, aby zadbać o nawodnienie organizmu chorego. Czasami lekarz może zlecić pacjentowi z amoniakiem we krwi hemodializę (czyli oczyszczanie krwi z toksyn i pozostałych szkodliwych substancji). W leczeniu hiperamonemii korzysta się z preparatów zawierających fenylomaślan sodu, glycerol phenylgutyrate oraz ammonul.

To musisz wiedzieć

 

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze