Badanie elektrofizjologiczne serca – co to jest i na czym polega?

Badanie elektrofizjologiczne serca to specjalistyczne badanie kardiologiczne pozwalające na ocenę zaburzeń rytmu serca oraz ustalenie ich źródła. Polega na wewnątrzsercowej rejestracji EKG i stymulacji narządu w wybranych obszarach. Jakie są wskazania do EPS? Jak przebiega badanie? Ja się do niego przygotować?

1. Co to znaczy badanie elektrofizjologiczne serca?

Badanie elektrofizjologiczne serca (EPS, electrophysiology studies) to badanie wykonywane u pacjentów z zaburzeniami rytmu serca. Polega na wewnątrzsercowej rejestracji EKG i stymulacji serca w wybranych obszarach. Zazwyczaj wymagane jest wprowadzenie do serca kilku elektrod umiejscawianych w kilku punktach, w jamach serca: górnej części prawego przedsionka, wierzchołka prawej komory, okolicy pęczka Hisa, w zatoce wieńcowej.

2. Na czym polega badanie elektrofizjologiczne serca?

Badanie elektrofizjologiczne polega na przeprowadzeniu diagnostycznej stymulacji serca z użyciem tymczasowych elektrod wewnątrzsercowych. Wprowadza się je przez żyły udowe lub żyłę podobojczykową, zawsze po uprzednim znieczuleniu, w sali diagnostyczno-zabiegowej.

Zobacz film: "Badania w RZS"

Elektrody rejestrują elektrokardiogram wewnątrzsercowy. Wykonuje się stymulację narządu pobudzeniami elektrycznymi sterowanymi przez komputer. Ma ona wyzwolić nieprawidłowe częstoskurcze (szybkie rytmy). Gdy serce jest pobudzane do szybszej pracy, pacjenci odczuwają kołatanie lub szybkie bicie serca. Sama stymulacja serca jest bezbolesna. Często w trakcie badania podawane są różne leki w celu sprawdzenia ich wpływu na pracę serca. To umożliwia określenie rodzaju zaburzeń rytmu i zlokalizowanie miejsca odpowiedzialnego za ich powstawanie.

Badanie elektrofizjologiczne serca to zabieg małoinwazyjny, czyli przeprowadzany przeznaczyniowo, bez konieczności otwierania klatki piersiowej. Jego cena wynosi około 7 000 zł.

3. Jak się przygotować do badania elektrofizjologicznego serca?

EPS wiąże się z pobytem w szpitalu. Do badania pacjenta kwalifikuje kardiolog na podstawie oceny dolegliwości, wyników badań nieinwazyjnych (EKG, ECHO serca, test wysiłkowy, Holter) oraz ogólnego stanu zdrowia.

Przed planowym zabiegiem należy:

• oznaczyć grupę krwi,
• wykonać podstawowe badania: morfologię, badanie ogólne moczu, RTG klatki piersiowej.
• na zalecenie lekarza odstawić leki (zwłaszcza leki stosowane w leczeniu zaburzeń rytmu serca),
• bezpośrednio przed zabiegiem pozostawać na czczo,
• ogolić pachwiny,
• wykonać szczepienie przeciwko WZW B.

Warto przynieść ze sobą: spoczynkowe EKG, zapisy EKG lub Holter EKG z uchwyconą arytmią, aktualne echo serca oraz dotychczasową dokumentację medyczną.

4. Wskazania do badania elektrofizjologicznego serca

Wskazania do badania elektrofizjologicznego serca to diagnostyka kołatań serca i omdleń, a także ocena ryzyka nagłej śmierci sercowej oraz zdarzeń związanych z utratą przytomności a nawet z nagłym zatrzymaniem krążenia.

Ponieważ badanie pozwala określić charakter zaburzeń rytmu serca, ocenić stan układu bodźcoprzewodzącego oraz zaplanować optymalny sposób leczenia rozpoznanych zaburzeń, wykonuje się je u pacjentów z zaburzeniami rytmu serca, by ustalić:

• dokładną lokalizację zaburzeń rytmu serca,
• skuteczności leczenia farmakologicznego,
• wskazania do leczenia zaburzeń rytmu serca metodą ablacji,
• wskazań do wszczepienia stymulatora (rozrusznika) serca.

Analiza badania umożliwia ocenę działania tak zwanego układu bodźcoprzewodzącego oraz ocenę lokalizacji częstoskurczu. W zależności od wyniku proponuje się leczenie zabiegowe (tak zwana ablacja, czyli zniszczenie miejsca odpowiedzialnego za nieprawidłowy rytm serca) lub leczenie zachowawcze (leczenie farmakologiczne). Jeżeli lekarz zdecyduje o wykonaniu ablacji, wprowadza się cewnik, który umożliwia zniszczenie miejsc odpowiedzialnych za wytwarzanie arytmii.

5. Powikłania po zabiegu

Badanie elektrofizjologiczne serca jest bezpieczne, niemniej wiąże się z nim pewne ryzyko powikłań. Zagrożenie wzrasta u osób w podeszłym wieku, w ciężkim stanie.

Możliwe powikłania po EPS to:

• infekcja,
• krwiak w miejscu wkłucia,
• powikłania zakrzepowo-zatorowe,
• przebicie ścian naczyń lub serca,
• odma opłucnowa,
• nowe zaburzenia rytmu serca,
• krwawienie do osierdzia,
• przejściowy lub trwały blok przedsionkowo-komorowy czasami wymagający.

Aby zminimalizować ryzyko powikłań, po zabiegu należy przez kilka godzin leżeć. Dzięki temu nakłute naczynie może się zagoić. Przez kilka dni trzeba prowadzić oszczędzający tryb życia, by uniknąć krwawienia.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.