Generuje cukrzycę, nadciśnienie, depresję. "Polska na 1. miejscu w Europie"
Choroby cywilizacyjne to wyzwanie, z którym mierzy się większość krajów na całym świecie. Schorzenia dotykają coraz młodsze osoby, znacznie utrudniają normalne funkcjonowanie i powodują przedwczesną śmierć. To poważny problem generowany przez współczesny styl życia. Jakie choroby cywilizacyjne nękają Polaków?
1. Najczęstsze choroby cywilizacyjne
- Co trzeci Polak ma co najmniej dwie choroby cywilizacyjne przewlekłe. I to jest problem diagnostyczny i leczniczy dla lekarzy - mówił na Kongresie Wyzwań Zdrowotnych w Katowicach, dr Michał Koźmin, kierownik Oddziału Internistycznego Szpitala św. Józefa w Mikołowie.
Choroby cywilizacyjne to prawdziwe wyzwanie, które dotyczy obecnie całego świata, również Polski. Podejmowane są różne działania mające na celu ograniczenie częstotliwości zachorowań, ale wciąż brakuje jasnych wskazówek dotyczących walki z przyczynami, a także skutkami tych schorzeń.
- Wśród Polaków jednym z największych problemów jest otyłość, kolejnym - cukrzyca, są to akurat dwie choroby, które są ze sobą mocno powiązane. Następnie choroby sercowo-naczyniowe, nowotwory i schorzenia układu pokarmowego, w szczególności choroba wrzodowa - wymienia w rozmowie z WP abcZdrowie dr Łukasz Durajski, pediatra i internista, konsultant WHO, członek American Academy of Pediatrics (AAP) i Ambasador Zdrowia.
- Najczęściej rozpoznawane przeze mnie choroby cywilizacyjne w gabinecie to z pewnością: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i zaburzenia psychiczne, zwłaszcza depresja. Zauważalna jest też rosnąca w sposób nieprawdopodobny liczba pacjentów z otyłością, Polska jest na pierwszym miejscu w Europie - przyznaje internista.
2. Jakie są przyczyny chorób cywilizacyjnych?
Podczas Kongresu Wyzwań Zdrowotnych w Katowicach eksperci byli zgodni co do tego, że choroby cywilizacyjne to problem generowany przez współczesny styl życia. Obecnie ludzie wielopłaszczyznowo degenerują swoje zdrowie, unikają aktywności fizycznej, a do niewłaściwej diety dodają alkohol i papierosy.
- Pierwszy aspekt to niewłaściwy tryb życia, czyli brak aktywności fizycznej i niezdrowa dieta. Stąd wynikają wszystkie problemy związane z otyłością, nadciśnieniem, ale też z cukrzycą i chorobami sercowo-naczyniowymi, które prowadzą do zawałów serca - mówi Łukasz Durajski.
- Kardynalnymi czynnikami przyczyniającymi się do rozwoju chorób cywilizacyjnych są tzw. czynniki modyfikowalne - podkreślała na zgromadzeniu prof. Halina Car z Akademii Medycznej W Białymstoku.
Zdaniem ekspertki w definicji stylu życia mieszczą się również używki, ze szczególnym podkreśleniem roli palenia tytoniu, oraz stres.
W Polsce mamy ok. 8 milionów palących osób, a ile mamy takich pełno profilowych poradni, gdzie jest lekarz, psycholog, dietetyk rehabilitant? Trzy: w Gdańsku, Krakowie i Warszawie.
Lekarze jednogłośnie zwracają również uwagę na problem braku edukacji zdrowotnej i profilaktyki, co wpływa na późne zdiagnozowanie chorób cywilizacyjnych i szybkie występowanie niebezpiecznych powikłań.
- Pacjenci wiedzą o tym, że to wcale nie jest takie proste, żeby dostać skierowanie od lekarza na badania. Nie ma też inicjatywy ze strony pacjentów, to druga sprawa, więc tutaj obie strony mają sporo do nadrobienia - mówi dr Durajski.
Internista odnosi się także do braku dbałości w kontekście profilaktyki nowotworów i wykonywania tak prostych czynności, jak samobadanie piersi i samobadanie jąder. Przypomina jednocześnie, że dostępna jest szczepionka przeciwnowotworowa, która zabezpiecza przed wirusem HPV.
- Wśród przyczyn nie sposób nie wspomnieć o braku świadomości w kontekście chorób nowotworowych i takich błędach, które sprowadzają się do punktu wspólnego, czyli stylu życia. Chociażby nadużywanie słońca bez filtrów, co zwiększa ryzyko nowotworów skóry, które też są bardzo dużym problemem, a także brak profilaktyki i badań w kierunku raka szyjki macicy u kobiet - wymienia lekarz.
3. Co zrobić, by uratować swoje zdrowie?
Instytut Człowieka Świadomego w dokumencie programowym "Kluczowe ryzyka zdrowotne w Polsce stan na styczeń 2024 r. "jest zdania, że profilaktyka jest najskuteczniejszym i najtańszym sposobem na długie życie w dobrym zdrowiu.
- Jesteśmy w przełomowym i niezwykle trudnym momencie walki z chorobami cywilizacyjnymi. Jeśli Polska nie podejmie teraz działań, które zaowocują za około 20 lat, za chwilę może być za późno - podkreślali eksperci na Kongresie Wyzwań Zdrowotnych.
Co możemy zrobić, by zmniejszyć ryzyko zachorowania na choroby cywilizacyjne i świadomie zadbać o swoje zdrowie?
- Przede wszystkim należy zacząć się badać, myśleć o tym, co jemy i ruszać się, nie chodzi tutaj o to, że pacjent ma od razu iść na siłownię, tylko żeby robił przynajmniej 10 tys. kroków dziennie - wymienia internista.
Podkreśla jednocześnie, że ważne jest zwracanie uwagi na ilość kalorii i jakość spożywanego jedzenia. Specjalista odnosi się też do ogromnej wartości badań profilaktycznych, które warto wykonywać co najmniej raz w roku.
Paula Jakubasik, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.