Trwa ładowanie...

Trzecia dawka szczepionki. Dlaczego pacjenci dostają tylko pół dawki w przypadku Moderny?

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
01.12.2021 19:35
W przypadku preparatu Pfizera jako dawka przypominająca jest podawna pełna dawka szczepionki, w przypadku Moderny - pół
W przypadku preparatu Pfizera jako dawka przypominająca jest podawna pełna dawka szczepionki, w przypadku Moderny - pół (Getty Images)

Dawka przypominająca szczepionki przeciwko COVID-19 potocznie jest nazywana trzecią dawką. Mogą ją otrzymać wszystkie osoby pełnoletnie, u których minęło minimum 180 dni od zakończenia pełnego cyklu szczepień. Jako "booster" (dawka przypominająca, wzmacniająca - przyp. red.) są podawane tylko szczepionki mRNA. Okazuje się, że w przypadku preparatu Pfizera po raz trzeci podawana jest taka sama dawka, w przypadku Moderny - tylko pół. Skąd ta różnica?

spis treści

1. Trzecia dawka szczepionki - dostępne są dwa preparaty

W Polsce jako dawka przypominająca są podawane wyłącznie szczepionki mRNA, czyli preparaty Pfizera albo Moderny. Pacjenci podczas rejestracji mogą się zapisać do placówki podającej konkretny preparat i w ten sposób wybrać, czym będą zaszczepieni.

- Zalecenia naukowców wskazują, że preferowanym wyborem powinno być kontynuowanie szczepień tym samym preparatem. Jeżeli ktoś wybrał preparat Pfizer/BioNTech - kontynuuje tę szczepionkę w pełnej dawce. Jeżeli Modernę - kontynuuje Moderną, przyjmując połowę dawki podstawowej. Aczkolwiek wymienność tutaj jest jak najbardziej dopuszczalna. W przypadku szczepionek wektorowych (AstraZeneca, Johnson & Johnson), jako kolejną dawkę podajemy jeden z preparatów mRNA - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie, lek. Bartosz Fiałek, reumatolog, popularyzator wiedzy medycznej.

Jako dawka przypominająca są podawane szczepionki Pfizera lub Moderny
Jako dawka przypominająca są podawane szczepionki Pfizera lub Moderny (Getty Images)

2. Dlaczego tylko połowa dawki Moderny?

Zobacz film: "Prof. Horban o zagrożeniach związanych z wariantem Omikron"

W przypadku szczepionki Moderny pacjenci, zgodnie z zaleceniami, dostają połowę dawki preparatu jako dawkę przypominającą.

- Pierwsza i druga dawka Moderny to było 100 µg mRNA w porcji szczepionki, którą otrzymywaliśmy. Natomiast dawka przypominająca została zmniejszona o połowę. To jest 50 µg mRNA - potwierdza prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska, wirusolog i immunolog. - Wynika to z tego, że w badaniach klinicznych nad dawką przypominającą szczepionki koncernu Moderna okazało się, że ta mniejsza dawka jest równie skuteczna, jak wyższa dawka. A w medycynie jest tak, że podaje się najmniejszą skuteczną dawkę. Nie ma sensu podawać więcej, skoro mniej działa równie skutecznie. To jest jedyny powód - tłumaczy ekspertka.

Lek. Fiałek dodaje, że takie zasady obowiązują nie tylko w przypadku szczepień, ale również w odniesieniu do innych leków. - Jeżeli boli nas noga, to standardowo stosuje się najmniejszą skuteczną dawkę leku, a nie od razu sięga się morfinę czy 5 tabletek paracetamolu. Wynika to przede wszystkim z tego, że im wyższa dawka substancji aktywnej, tym większe ryzyko wystąpienia działań ubocznych. W momencie, kiedy połowa dawki Moderny jest w stanie wywołać odpowiednią odpowiedź odpornościową, to nie ma sensu, żeby dawać wyższą dawkę, która mogłaby zwiększyć ryzyko wystąpienia działań ubocznych - tłumaczy lekarz.

3. Pacjenci z obniżoną odpornością

Inaczej wygląda to w przypadku dawki dodatkowej przeznaczonej dla pacjentów z upośledzeniem odporności. U nich jest podawana pełna dawka zarówno preparatu Moderna, jak i Pfizer.

- Jeśli mówimy o osobach z obniżoną odpornością, to są to osoby, które z tego tytułu słabiej odpowiadają na szczepionkę. W związku z tym podanie im większej dawki mRNA spowoduje, że wytworzy się więcej białka, a tym samym powstanie więcej przeciwciał. To jest takie zrównoważenie - przez wyższą dawkę szczepionki, słabszej odpowiedzi na nią - wyjaśnia prof. Szuster-Ciesielska.

4. Który "booster" jest skuteczniejszy?

W przypadku szczepionki Pfizera trzecia dawka podawana pacjentom jest dokładnie taka sama, jak przy dwóch poprzednich zastrzykach.

- Moderna ma więcej "składnika aktywnego", jakim jest mRNA. W przypadku preparatu Pfizer/BioNTech podajemy całą dawkę, ponieważ ta szczepionka zawiera mniej mRNA - na starcie ma 30 µg, w połowie dawki Moderny jest 50 µg mRNA. Gdyby zmniejszono dawkę Pfizera o połowę zostałoby 15 µg, czyli niemal tyle, ile wynosi dawka dziecięca (10 µg) - wyjaśnia dr Fiałek.

Czy to oznacza, że szczepionki Moderny mogą być skuteczniejsze? Specjaliści podkreślają, że obie szczepionki wystarczająco mocno podnoszą poziom ochrony przed COVID-19.

Badania przeprowadzone przez amerykańskie Narodowe Instytuty Zdrowia (NIH) wykazały, że największą liczbę przeciwciał zaobserwowano po podaniu 3 pełnych dawek szczepionki Moderny. Jednak jak wyjaśniają eksperci w rozmowie z WP abcZdrowie poziom przeciwciał to tylko jeden z parameterów, który należy brać pod uwagę w ocenie skuteczności preparatu.

- Badania opublikowane na łamach "JAMA" wskazują, że rzeczywiście Moderna generuje wyższe miana przeciwciał neutralizujących i wiążących niż Pfizer/BioNTech. Wynika to z dwóch zjawisk. Po pierwsze dlatego, że Moderna ma więcej mRNA, a po drugie z tego, że interwał czasowy pomiędzy podaniem pierwszej i drugiej dawki jest o tydzień dłuższy niż w przypadku preparatu Pfizer/BioNTech - tłumaczy dr Fiałek.

- Trzeba pamiętać, że wyższe miano przeciwciał nie znaczy od razu, że szczepionka jest bardziej skuteczna. Przeciwciała są tylko wycinkiem całej odpowiedzi immunologicznej. Mamy jeszcze całą gałąź odporności komórkowej i pamięć immunologiczną. W ocenie skuteczności danego preparatu nie można bazować tylko na tym, jakie mamy miano przeciwciał - podsumowuje lekarz.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Zobacz także:

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze