Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (870 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Freony – właściwości, zastosowanie i szkodliwość dla środowiska

Avatar placeholder
30.03.2021 13:49
Odkrycie freonów, czyli niepalnej, nietoksycznej i nieszkodliwej dla człowieka substancji umożliwiło sprzedaż lodówek osobom prywatnym.
Odkrycie freonów, czyli niepalnej, nietoksycznej i nieszkodliwej dla człowieka substancji umożliwiło sprzedaż lodówek osobom prywatnym. (Gettyimages)

Freony to związki chemiczne, pochodne węglowodorów nasyconych, które do niedawna wykorzystywano w roli czynnika chłodzącego lub środka napędowego w aerozolach. Ponieważ mają szkodliwy wpływ na środowisko, ich stosowanie zostało ograniczone. Co warto o nich wiedzieć?

spis treści

1. Co to są freony?

Freony (z ang. chlorofluorocarbons, CFC) to związki fluoru, chloru i węgla. Niekiedy cząsteczki te zawierają również atom bromu. Ich odkrywcą był Thomas Midgley. W 1928 r. połączył chlor, fluor i węgiel, tworząc właśnie freon.

Odkrycie tej niepalnej, nietoksycznej i nieszkodliwej dla człowieka substancji umożliwiło sprzedaż lodówek osobom prywatnym. Nie było to wcześniej możliwe, ponieważ stosowane płyny chłodnicze były łatwopalne i wybuchowe. Tym samym korzystanie z chłodziarek wymagało profesjonalnego nadzoru. Freony zdecydowanie ułatwiły życie. Tę grupę chloro- i fluoropochodnych węglowodorów nasyconych (alifatycznych) wprowadzono do produkcji na szeroką skalę w 1930 roku.

Najbardziej znanym, a zarazem najczęściej używanym freonem jest dichlorodifluorometan, znany również jako R-12o. Jego nazwa handlowa to Freon-12. Nieco mniej znanym, za to pierwszym szeroko stosowanym czynnikiem chłodzącym jest trichlorofluorometan, określany jako R-11. Nazwa handlowa związku to Freon-11. Warto wspomnieć, że słowo Freon jest zarejestrowanym znakiem handlowym należącym do koncernu DuPont.

2. Właściwości freonów

Zobacz film: "Eksplozja samochodu z gazem w Warszawie"

Co wiemy o właściwościach freonów? W temperaturze pokojowej i ciśnieniu atmosferycznym są gazami, zaś w instalacjach chłodniczych przyjmują postać cieczy. Są nietoksyczne i niepalne, maja specyficzny zapach. Nie mieszają się z wodą. Cechują się dużą trwałością chemiczną.

W 1974 r., chemicy Frank Sherwood Rowland i Mario Molina wysunęli tezę, że freony mogą niszczyć warstwę ozonową. Ich opinia wywołała wówczas falę krytyki. Badania jednak potwierdziły te przypuszczenia, a naukowcy za swe odkrycie w 1995 r. otrzymali Nagrodę Nobla. Dziś freony cieszą się złą sławą.

Wiadomo bowiem, że mają szkodliwe działanie na środowisko - biorą udział w powiększaniu się efektu cieplarnianego. Jedną z głównych przyczyn zanikania warstwy ozonowej w atmosferze Ziemi jest właśnie ich emisja. To dlatego w latach 90. XX wieku freony zaczęły być wycofywane z użytku. Wyjątek stanowią freony typu 123 i freon 134, które uznano za ekologicznie dopuszczalne.

Głównym następcą freonu R12 jako cieczy chłodniczej stał się R 134a (1,1,1,2-tetrafluoroetan), który jest fluorowanym węglowodorem zawierającym niepodstawione atomy wodoru (nie zawiera chloru).

3. Zastosowanie freonów

Freony do niedawna posiadały szerokie zastosowanie jako:

  • ciecze robocze w chłodziarkach (czynnik chłodniczy),
  • gaz nośny w aerozolowych kosmetykach (dezodorantach i środkach owadobójczych),
  • składnik używany do produkcji spienionych tworzyw sztucznych oraz spienionych polimerów,
  • substancja obecna w instalacjach i urządzeniach klimatyzacyjnych, sprężarkach i gaśnicach,
  • czynnik stosowany w produkcji preparatów do mycia urządzeń elektronicznych i rozpuszczalników,
  • dodatek do lakierów w przemyśle motoryzacyjnym.

4. Szkodliwość CFC dla środowiska i człowieka

Freony w latach 90. XX wieku uznano za szkodliwe dla środowiska i człowieka. Badania dowiodły, że ich emisja przyczynia się do zanikania ziemskiej warstwy ozonowej.

W 1987 r. podpisano Protokół Montrealski, który nakazywał eliminowanie związków chemicznych zagrażających warstwie ozonowej (w atmosferze ziemskiej, na wysokości od 10 do 50 km, występuje warstwa o podwyższonej koncentracji ozonu (O3)).

Ponieważ freony są trwałe chemicznie, w niezmienionej formie przenikają do ozonosfery. Pod wpływem promieniowania ultrafioletowego ulegają fotolizie, w wyniku czego uwalniane zostają atomy chloru.

W wyniku reakcji reaktywne atomy chloru rozkładają cząsteczki ozonu do tlenu. Spadek stężenia ozonu przyczynia się do powstania dziury ozonowej (zmniejszenie koncentracji ozonu w ozonosferze jest nazywane dziurą ozonową). Freony utrzymują się w atmosferze ziemskiej przez setki lat, ponieważ ich cząsteczki nie wchodzą w reakcję z innymi substancjami, nie rozpadają się w troposferze.

Freony nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla człowieka. Ich szkodliwy wpływ ma charakter pośredni. Oznacza to, że uszkodzenie warstwy ozonowej zwiększa działanie promieniowania UV. Tym samym promienie ultrafioletowe dociera do nas w większym stopniu. To przyczynia się do wzrostu przypadków chorób nowotworowych, sprzyja uszkodzeniom skóry (oparzenia słoneczne) czy zachorowaniom na zaćmę.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze