Grzybica - czym jest i jak ją leczyć
Grzybica paznokci to dolegliwość, która najczęściej dotyczy stóp, choć może także objąć dłonie. Nie jest łatwa w wyleczeniu. Jeśli się przytrafi, to najlepiej jest od razu udać się do lekarza, a nie próbować samemu sobie z nią poradzić. Są oczywiście domowe sposoby walki z tą dolegliwością, ale jednak rozsądniej będzie skonsultować się ze specjalistą, który postawi diagnozę. Przepisze odpowiednie leki na grzybicę paznokci lub określi inne metody leczenia.
1. Czym jest grzybica i jak powstaje
Grzybica paznokcia jest popularną dolegliwością wśród Polaków. To choroba skóry, którą łatwo się zarazić. Rozwija się w ciepłym i wilgotnym klimacie. Roznosi się, gdy zarażona nią osoba pozostawia po sobie odpadające ze skóry niewidoczne łuski. Mogą one być pozostawione dosłownie wszędzie, zarówno na meblach, kanapach, fotelach, ręcznikach, jak i w powietrzu, czyli na pomostach kąpielisk, w basenach, w saunie.
Kobiety uwielbiają malować paznokcie dłoni i stóp. Jenak paznokcie służą nie tylko celom kosmetycznym. Spełniają wiele ważnych funkcji: chronią palce, służą do chwytania oraz wspomagają odczuwanie dotyku.
Chore paznokcie nie tylko nie spełniają swoich zadań, ale mogą utrudniać wykonywanie codziennych czynności, np. zapinanie koszuli. Bolące paznokcie upośledzają ukrwienie tkanek i opóźniają procesy gojenia.
W Polsce najczęstszą przyczyną chorób paznokci są dermatofity, czyli grupa grzybów atakujących również skórę i włosy. Początkowa grzybica paznokci zazwyczaj rozpoczyna się od zakażenia płytek paznokciowych. Pierwszą zaatakowaną grzybicą paznokci płytką jest płytka dużego palca.
2. Objawy grzybicy
Grzybica paznokci najczęściej zaczyna się od drobnych przebarwień na płytce, które zwykle ignorujemy. Myśląc, że są spowodowane zbyt ciemnym lakierem albo stłuczeniem, nakładamy rozjaśniające preparaty, tymczasem problem się pogłębia.
Po jakimś czasie kilka żółtych plam łączy się i wówczas grzybica obejmuje cały paznokieć. Grzybica paznokci sprawia, że płytka zaczyna się zniekształcać, pogrubiać i łamać. Dodatkowo jest wyjątkowo krucha, poszczególnie warstwy można odrywać bez żadnego wysiłku. Często towarzyszy temu także swędzenie skóry.
3. Rodzaje grzybicy
Istnieją trzy rodzaje grzybicy paznokci. Wyróżnia się je w zależności od miejsca zaatakowania przez grzyba płytki paznokciowej.
- Grzybica podpaznokciowa – występuje najczęściej. Choroba rozpoczyna się od zakażenia wałów okołopaznokciowych lub wolnego brzegu płytki paznokciowej. Płytka rogowacieje i zaczyna odstawać od opuszki palca, a ponadto zmienia swój kolor na żółtawobrązowy.
- Grzybica powierzchowna – paznokieć zaczyna się zmieniać. Początkowo jest bielszy niż inne i staje się bardziej kruchy. Pojawiają się na nim żółte plamy, które zlewają się i obejmują całą powierzchnię paznokcia.
- Drożdżyca paznokci – ten rodzaj grzybicy paznokci obejmuje nie tylko paznokieć, ale także skórę wokół niego. Powstaje obrzęk i zaczerwienienie wału paznokciowego. Dolegliwość dotyczy osób mających częsty kontakt z wodą.
4. Diagnoza i leczenie grzybicy
Grzybica paznokci dłoni i stóp jest chorobą, którą najlepiej leczyć zaraz po zauważeniu pierwszych objawów grzybicy. Pierwszym badaniem w diagnostyce grzybicy paznokci jest pobranie próbki chorego paznokcia i zbadanie jej pod mikroskopem. Kolejnym etapem jest określenie rodzaju grzybicy i podjęcie skutecznej terapii.
Zazwyczaj czas leczenia grzybicy trwa do 12 tygodni. Lekarz może zapisać nam tabletki antygrzybiczne. Środki te kumulują się w paznokciach z grzybicą.
Najlepsze efekty leczenia grzybicy paznokcia widać po upływie kilku miesięcy, kiedy zaczyna kształtować się nowy paznokieć.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
4.1. Doustne leki na grzybicę
Leki na grzybicę paznokci przyjmowane doustnie mają za zadanie hamować syntezę ergosterolu, który znajduje się w składzie błony komórkowej grzyba. Gdy pacjent zaraził się dermatofitami, wtedy najlepiej jest przyjmować terbinafinę. Dawkuje się ją codziennie od 1,5 do 6 miesięcy w zależności od postępów leczenia.
Natomiast na drożdżaki lub pleśniaki skuteczniejszym lekiem jest itrakonazol, który przyjmuje się przez okres 3 tygodni. W leczeniu często stosuje się tzw. terapię pulsową. Oznacza to, że lek jest przyjmowany ze stałymi przerwami.
4.2. Maści, kremy i lakiery na grzybicę
Leki na grzybicę paznokci stosowane miejscowo dają mniejszy efekt, niż te dawkowane doustnie. Traktuje się je jako uzupełnianie leczenia. Nie we wszystkich przypadkach stosowania tych specyfików następuje zanik grzybicy. Leki te są skuteczne w przypadku, gdy grzybica pojawia się na pojedynczych paznokciach w początkowej fazie występowania tego schorzenia.
Miejscowe leki na grzybicę paznokci, to preparaty w formie specjalnych lakierów, do których należy amorolfina oraz kremów takich jak bifonazol.
5. Jak zapobiegać grzybicy
Leki na grzybicę paznokci trzeba przyjmować, gdy nastąpi zakażenie. Starając się do niego nie dopuścić należy unikać stawiania bosej stopy w miejscach, gdzie przebywają inni ludzie i stosować profilaktykę w tym zakresie.
Jeśli wybieramy się na basen i korzystamy z publicznych szatni, przebieralni, czy natrysków, to należy zawsze chodzić w odpowiednim obuwiu. Bardzo dobrze sprawdzą się tzw. japonki, klapki lub sandały. Tak samo należy unikać używania tych samych co inni ręczników, ściereczek oraz akcesoriów kosmetycznych do paznokci, takich jak np. nożyczki, gąbki.
Tak samo należy unikać noszenia czyjegoś obuwia, czy też odzieży. Warto też dbać o higienę stóp i dokładnie je myć, zwłaszcza między palcami, a następnie dokładnie wycierać i pielęgnować. Przemoczone w czasie deszczu buty, odzież i bieliznę należy wysuszyć. Nie nakładajmy ubrania na siebie, gdy jest mokre.
Jeśli na paznokciach pojawią się jakieś zmiany, trzeba natychmiast udać się do dermatologa.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.