Niszczy szare komórki. Może doprowadzić do "cukrzycy mózgu"
Otyłość to choroba przewlekła, która może powodować ponad 200 różnych powikłań we wszystkich układach. Naukowcy z Kanady wskazują na kolejne groźne skutki nadmiaru kilogramów. Odkryli, że zmiany w mózgu u osób otyłych odzwierciedlają procesy neurodegeneracyjne obserwowane w chorobie Alzheimera.
1. Tak otyłość niszczy mózg
Naukowcy z McGill University w Montrealu porównali skany mózgu ponad 1300 osób - pacjentów cierpiących na otyłość, chorobę Alzheimera oraz osób szczupłych i zdrowych.
Okazało się, że u pacjentów z otyłością i chorobą Alzheimera zaobserwowano podobne zmiany w mózgu - dotykające obszaru odpowiedzialnego za proces uczenia się, zapamiętywania i zdolności formułowania osądów. Badania opublikowano na łamach "Journal of Alzheimer's Disease".
Diabetolog, prof. Grzegorz Dzida podkreśla, że odkrycie Kanadyjczyków rzuca nowe światło na kwestie zależności otyłości i powikłań neurologicznych.
- To jest dosyć zaskakujące. Od dawna obserwowaliśmy, że osoby z nadciśnieniem, ze źle leczoną cukrzycą, ze źle leczonymi zaburzeniami lipidowymi mają większą predyspozycję do zaburzeń demencyjnych. Jednak sądziliśmy, że jest to demencja pochodzenia naczyniowego. A okazuje się, że może być to demencja pochodzenia alzheimerowskiego, czyli jej przyczyną są zaniki substancji szarej, podobne jak w chorobie Alzheimera - mówi prof. Grzegorz Dzida z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, hipertensjolog i diabetolog.
2. "Cukrzyca mózgu"
Lekarz przypomina, że nadal nie są znane również dokładne przyczyny rozwoju choroby Alzheimera. To powoduje, że nie ma możliwości jej leczenia przyczynowego. Do charakterystycznych objawów choroby należą: zaniki pamięci oraz zaburzenia orientacji w czasie i przestrzeni. W zaawansowanym stadium chorzy przestają rozpoznawać nawet swoich bliskich.
- Chorobę Alzheimera często określa się jako "cukrzycę mózgu". To jest tajemnicza choroba. Wiemy, że w jej przebiegu dochodzi do nadmiernego gromadzenia się białka - beta-amyloidu. To doprowadza do tego, że zmniejsza się ilość istoty szarej - niezbędnej do wykonywania wyższych czynności intelektualnych, a zwiększa się masa neuronów, w których odkłada się beta-amyloid. To jest ta zasadnicza przyczyna choroby Alzheimera, a podobne zmiany stwierdzono u pacjentów z otyłością - tłumaczy prof. Dzida.
3. Coraz częściej mówi się o tzw. otyłym mózgu
Ekspert zwraca uwagę na to, że związek otyłości i zmian zachodzących w mózgu jest wielotorowy. Naukowcy od dawna wskazują, że nadmierna masa ciała nie wynika wyłącznie ze stylu życia, a do jej rozwoju doprowadzają też czynniki genetyczne, zaburzenia hormonalne, problemy psychologiczne.
- To jest bardzo ciekawe i złożone zagadnienie, które w dalszym ciągu wymaga wyjaśnienia. Coraz częściej mówi się o tzw. otyłym mózgu. Badania wskazują, że to właśnie mózg przyczynia się do tego, że mamy skłonność do gromadzenia tkanki tłuszczowej. Chodzi tu nie tylko o regulację apetytu, ale całego procesu metabolizmu. Z drugiej strony powikłania otyłości oddziałują na mózg, doprowadzając do zmian takich jak zanik istoty szarej, co udowodnili kanadyjscy naukowcy - podkreśla prof. Dzida.
Lekarz przypomina, że pacjenci z otyłością często cierpią na dodatkowe schorzenia, które mogą przyspieszać rozwój demencji.
- Klasycznie uważamy, że duża masa i aktywność metaboliczna tkanki tłuszczowej, aktywność endokrynna i prozapalna również wpływają na mózg. Otyłości towarzyszą również zaburzenia lipidowe, wzrost ciśnienia tętniczego, cukrzyca, które poprzez uszkodzenie naczyń doprowadzają do zmian w mózgu - zaznacza prof. Dzida.
Wiadomo, że zmiany wywołane przez chorobę Alzheimera są nieodwracalne, a leczenie pozwala jedynie ograniczyć ich postęp. Czy utrata masy ciała może zatrzymać lub zmniejszyć degenerację mózgu towarzyszącą otyłości? Odpowiedź nie jest jednoznaczna.
- Nasze badanie sugeruje, że zapobieganie otyłości, utrata wagi, ale też zmniejszenie innych metabolicznych czynników ryzyka związanych z otyłością, takich jak cukrzyca typu 2 lub nadciśnienie, może zmniejszyć ryzyko choroby Alzheimera i korzystnie wpłynąć na funkcje poznawcze - skomentował neurolog dr Filip Morys, jeden z autorów badania.
Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.