Ta grupa jest najbardziej narażona na raka jelit. Eksperci radzą "onkologiczną czujność"
"Czujność onkologiczną", jak podkreślają eksperci, powinni zachować chorzy na nieswoiste zapalenie jelit - w tym wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz chorobę Leśniowskiego-Crohna. Nieustannie tlący się stan zapalny naraża pacjentów z tymi schorzeniami na raka jelita grubego.
1. Te choroby stanowią czynnik ryzyka
- Choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego - należą do czynników ryzyka zachorowania na raka jelita grubego. Wynika to z faktu, że w tych chorobach latami, praktycznie przez całe życie toczy się przewlekły proces zapalny w jelitach, co sprzyja pojawieniu się nowotworu. Mechanizm rozwoju raka różni się od mechanizmu powstawania raka sporadycznego i dlatego w niektórych przypadkach rozwój nowotworu może nastąpić bardzo szybko – wyjaśnia prof. Jarosław Reguła, konsultant krajowy w dziedzinie gastroenterologii, cytowany w informacji przesłanej PAP przez Fundację EuropaColon Polska. Pacjenci z tymi schorzeniami są w chwili zachorowania zwykle osobami młodymi - w drugiej i trzeciej dekadzie życia.
W związku z tym ustalono zasady nadzoru endoskopowego u chorych z nieswoistymi zapaleniami jelit.
- Niektórzy chorzy z dodatkowymi czynnikami ryzyka wymagają kontroli kolonoskopowej co roku, inni znacznie rzadziej - np. co pięć lat. Zasady te powinny być znane, upowszechniane i przestrzegane - podkreśla prof. Reguła.
2. Ryzyko raka jelita grubego rośnie z biegiem czasu
Według prof. Zagórowicz, im dłużej trwa choroba, i im słabiej jest kontrolowana, tym ryzyko wystąpienia raka jest wyższe.
- Przyjmuje się, że okres trwania NChZJ (nieswoistej choroby zapalnej jelit, przyp.red.), po którym ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej rośnie, wynosi osiem-dziesięć lat – przyznaje specjalistka.
Jak wyjaśniła, po tym czasie trwania choroby zapalnej jelit należy objęć pacjentów szczególnym nadzorem onkologicznym.
- Wówczas wykonuje się u pacjenta badanie endoskopowe całego jelita, najlepiej w okresie remisji choroby. Badanie to pomaga określić aktualny zasięg choroby i umożliwia pobranie wycinków z różnych odcinków jelita, w celu ich oceny mikroskopowej – tłumaczy.
Zależnie od wyników badania endoskopowego (kolonoskopii) lekarz decyduje o wprowadzeniu szczególnego nadzoru onkologicznego nad pacjentem.
- Oznacza to wykonywanie badań endoskopowych w pewnych odstępach czasu po to, by wychwycić zmiany przedrakowe (tzw. dysplazję w błonie śluzowej) i zdecydować o ich ewentualnym usunięciu – wyjaśnia prof. Zagórowicz.
Dodaje, że odstępy między kolejnymi badaniami zależą od dodatkowych czynników ryzyka rozwoju raka jelita grubego u danego pacjenta.
- Przy ich braku oraz gdy pierwsze badanie w ramach nadzoru onkologicznego nie uwidoczni dysplazji i jeśli jelito jest wygojone, a w rodzinie chorego nie występowały nowotwory jelita grubego w młodym wieku, to następne badanie może odbyć się za pięć lat – mówi specjalistka.
Aby uwrażliwić pacjentów z nieswoistymi zapalnymi chorobami jelit na konieczność zachowania zwiększonej czujności onkologicznej, Fundacja wspólnie z dr hab. Edytą Zagórowicz z Kliniki Gastroenterologii Onkologicznej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie - Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie przygotowała dla nich materiały edukacyjne. Jest to poradnik pt. "Rak jelita grubego w nieswoistych chorobach zapalnych jelit".
Z cyklu "Dzień Zdrowy" nagrany został podcast z udziałem prof. Zagórowicz. Wszystkie materiały dostępne są na stronie internetowej fundacji.
Fundacja EuropaColon Polska została powołana w marcu 2017 roku. Jej działanie ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa nt. nowotworów układu pokarmowego, a zwłaszcza raka jelita grubego.
3. Objawy raka jelita grubego
Rak jelita grubego to podstępny nowotwór, który może rozwijać się w ukryciu nawet przez 15 lat. Na wczesnych etapach może nie dawać żadnych lub subtelne, mało charakterystyczne objawy.
Sygnałem alarmowym na pewno jednak mogą być takie dolegliwości jak:
- zmiana rytmu wypróżnień,
- krwawienie z odbytu lub krew w stolcu,
- gorączka, nudności, wymioty,
- nieuzasadniona utrata masy ciała,
- brak apetytu,
- niekiedy wyczuwalny guz w jamie brzusznej.
Źródło: PAP
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
