Angina brzuszna – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

Angina brzuszna, czyli niedokrwienie jelit, to podstępna i uciążliwa choroba, która objawia się bólami brzucha, biegunką oraz wyniszczeniem organizmu. Wywołuje ją zwężenie lub zamknięcie światła tętnic doprowadzających krew do jelit. Co warto o niej wiedzieć?

1. Co to jest angina brzuszna?

Angina brzuszna (łac. angina abdominalis) to zespół objawów chorobowych należących do chorób niedokrwiennych jelit. Istotą schorzenia jest przewlekłe niedokrwienie jelita, które jest spowodowane częściową niedrożnością naczyń krezkowych znajdujących się w jelicie. Są one odpowiedzialne za jego dokrwienie.

2. Przyczyny niedokrwienia jelit

Zobacz film: "Jak pozbyć się ostrej biegunki?"

Angina brzuszna to choroba, którą wywołuje zwężenie lub zamknięcie światła tętnic doprowadzających krew do jelit. Tętnice krezkowe – górna i dolna – to jedne z głównych gałęzi odchodzących od aorty w jej odcinku brzusznym. Są odpowiedzialne za zaopatrzenie jelit w krew. Gdy jedna z tętnic krezkowych działa nieprawidłowo, pojawia się niedokrwienie jelit.

Bezpośrednią przyczyną niedrożności jest blaszka miażdżycowa, obecna w ścianie tętnicy. To twór złożony głównie z cholesterolu, a także związków tłuszczowych i białek, soli wapnia oraz przerośniętej mięśniówki naczynia. Zwiększenie blaszki miażdżycowej prowadzi do utwardzenia tętnicy, która staje się sztywna. Wówczas przepływ krwi jest niemożliwy.

Najczęstszą przyczyną przewlekłego niedokrwienia jelit jest miażdżyca, zakrzepica żył trzewnych lub otyłość. Inne możliwe przyczyny to:

• tętniak lub rozwarstwienie aorty,
• zespół Dunbara,
• dysplazja włóknisto-mięśniowa tętnic,
• choroba Buergera,
• ucisk rozrastającego się guza.

3. Objawy anginy brzusznej

Charakterystyczna dla anginy brzusznej jest triada objawów. To:

• uporczywa biegunka, często z domieszką tłuszczu lub krwi,
• ból brzucha, pojawiający się około 30 minut po posiłkach (w chwilach zwiększonego zużycia tlenu przez jelita). Ból nasila się zwłaszcza po zjedzeniu czegoś ciężkostrawnego. Ma charakter nawracający. Jest to spowodowane procesem wchłaniania oraz trawienia, które zwiększają aktywność jelit i ich zapotrzebowanie na ukrwienie,
• wyniszczenie organizmu, spowodowane brakiem apetytu, powstrzymywaniem się od jedzenia, spadkiem masy ciała i niedożywieniem.

Chorobie towarzyszą również inne dolegliwości oraz symptomy, takie jak: nudności i wymioty, szybko pojawiające się uczucie sytości czy złe wchłanianie spożywanego pokarmu i szmer naczyniowy słyszalny w nadbrzuszu.

4. Diagnostyka i leczenie

Choroba zwykle rozwija się powoli i podstępnie, co prowadzi do opóźnienia jej zdiagnozowania. To dlatego rozpoznanie przewlekłego niedokrwienia jelit dokonuje się przeważnie na podstawie utraty masy ciała i chorób sercowo-naczyniowych oraz silnego poposiłkowego bólu brzucha. Wstępną diagnozę można potwierdzić uzyskując wynik USG dopplerowskiego. W przypadku niejednoznacznego wyniku stosuje się inne badania, takie jak angiografia tomografii komputerowej czy cyfrowa angiografia subtrakcyjna. Warto wiedzieć, że podobne objawy występują w przypadku chorób trzustki i chorób wieńcowych. Przewlekłe niedokrwienie jelit bywa mylone także z chorobą Leśniowskiego-Crohna.

Leczenie anginy brzusznej polega na przeprowadzenia zabiegów, których celem jest przywrócenie prawidłowego przepływu przez zmienione naczynia. Po rozpoznaniu objawowego zwężenia można zastosować rewaskularyzację operacyjną lub przezskórną angioplastykę z założeniem stentu. Leczenie chirurgiczne polega na:

• wytworzeniu pomostu omijającego niedrożne naczynie (by-pass),
• na małoinwazyjnym, przezskórnym udrożnieniu zwężonej przez blaszkę miażdżycową tętnicy (angioplastyka).

Z zasady najpierw stosuje się przezskórne leczenie wewnątrznaczyniowe, a w razie niepowodzenia leczenie operacyjne. W przypadku gdy dojdzie do martwicy jelita, konieczna może być resekcja (wycięcie) martwego fragmentu. Leczenie zachowawcze polega na stosowaniu leków przeciwbólowych, kwasu acetylosalicylowego i nitratów czy pentoksyfilin. Jeżeli zostanie przywrócone prawidłowe ukrwienie jelit, należy wdrożyć postępowanie niefarmakologiczne. Bardzo ważne jest:

• przestrzeganie zasad racjonalnej diety (dieta niskotłuszczowa z ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych, jako profilaktyka przeciwmiażdżycowa),
• regularna aktywność fizyczna,
• zaprzestanie palenia tytoniu.

Rozpoznanie i prawidłowe postępowanie w przewlekłym niedokrwieniu jest bardzo ważne, ponieważ nieleczona choroba może doprowadzić do ostrego niedokrwienia, martwicy oraz sepsy.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.