Leczenie chłoniaków nieziarniczych
Chłoniaki nieziarnicze (NHL non Hodgkin’s lmphoma) to liczna grupa chorób nowotworowych różniąca się między sobą pod względem budowy oraz przebiegu klinicznego, a także leczenia.
Leczenie choroby jest uzależnione od typu histologicznego chłoniaka, jego zaawansowania i od występowania czynników rokowniczych. W tym celu dzieli się chłoniaki na trzy grupy powolne – w których przeżycie bez leczenia wynosi kilka do kilkunastu lat.
1. Chłoniak nieziarnisty - rodzaje
- Agresywne - w których przeżycie bez leczenia wynosi kilka do kilkunastu miesięcy;
- Bardzo agresywne - w których przeżycie bez leczenia wynosi kilka do kilkunastu tygodni;
- Chłoniaki nieziarniste o przewlekłym przebiegu (indolentne) – występują głównie u ludzi starszych, najczęściej od początku występuje powiększenie węzłów chłonnych, zajęcie szpiku, wątroby i śledziony;
- Obecnie nie ma metody która doprowadzałaby do wyleczenia choroby (z nielicznymi wyjątkami na przykład chłoniaka wywodzącego się z żołądka z powodu infekcji bakterią Helicobacter pylori – po eradykacji, czyli zniszczeniu - możliwe jest wyleczenie).
Większość chłoniaków o powolnym przebiegu diagnozowana jest w III i IV stopniu zaawansowania.
2. Leczenie chłoniaków nieziarnistych
Leczenia nie należy rozpoczynać od razu. Rozpoczynane jest dopiero wówczas gdy dochodzi do progresji (czyli postępu) objawów –na przykład pojawienia się objawów ogólnych ( gorączka , narastające osłabienie, utrata masy ciała, poty nocne), znacznego powiększenia węzłów chłonnych, wątroby czy śledziony, nacieczenia szpiku, które powoduje powstanie znacznej anemii lub małopłytkowości. Leczenia wymaga również chłoniak, który lokalizuje się w ośrodkowym układzie nerwowym, w przewodzie pokarmowym lub w migdałkach.
3. Chemioterapia
Leczeniem pierwszego wyboru jest chemioterapia w białaczce. W zależności od dalszego planowanego leczenia wykorzystuje się różne schematy terapii. Zastosowanie mają leki alkilujące, do których należy chlorambucyl oraz cyklofosfamid, oraz analogi puryn – fludarabina lub kladrybina.
Cykle stosowane są w określonych schematach oraz w określonych przedziałach czasowych. Zwykle jest to 6-8 cykli w odstępach trzy tygodniowych. W niektórych przypadkach do leczenia włącza się glikokortykosteroidy. Uzyskanie remisji udaje się u ponad połowy chorych, jednak często jest ona krótka i po kilku miesiącach dochodzi do wznowy choroby. W celu wydłużenia czasu remisji u chorych stosuje się immunoterapię, czyli stosowanie przeciwciał – w przypadku chłoniaka wywodzącego się z linii komórek B stosuje się przeciwciało o nazwie rytuksymab.
4. Przeszczep szpiku
U niektórych chorych, szczególnie młodych z określonymi typami chłoniaka, zastosowanie ma przeszczep szpiku - zarówno autotranspalnatacja (dawca jest zarówno biorcą), jak i alotranspalntacja (dawca oddaje szpik biorcy, czyli cierpiącemu na chłoniaka). W niektórych typach chłoniaka, dochodzi do znacznego powiększenia śledziony - w leczeniu wówczas stosuje się splenektomię – czyli operacyjne usunięcie śledziony.
5. Chłoniak a białaczka
Jeżeli chłoniak lokalizuje się w skórze w terapii zastosowanie ma miejscowe napromienianie światłem ultrafioletowym – UVB. W bardziej zaawansowanych przypadkach naświetlanie UVA z terapią doustną. Niestety może dojść do transformacji postaci powolnej do agresywnej.
Agresywne postacie chłoniaka to bardzo liczna grupa nowotworów, które bez stosowanego leczenia prowadzą do zgonu w przeciągu kilku miesięcy. Charakteryzują się dużą chemiowrażliwością – to znaczy że stosowanie chemioterapii bardzo często doprowadza do remisji. Odkąd wiadomo, że całkowite wyleczenie jest możliwe, stosuje się coraz bardziej agresywne metody terapii.
W przypadku agresywnych postaci chłoniaka im wcześniej zastosowane leczenie chłoniaka nieziarnistego tym lepsze efekty. W przypadku, gdy czynniki, które niekorzystnie wpływają na rokowanie są nieobecne stosowana jest tylko chemioterapia. Stosuje się przeciwciało monoklonalne - rytuksymab, w połączeniu ze standardową chemioterapią (cyklofosfamid, doksarubicyna, winkrystyna, prednizon).
Jeżeli czynniki ryzyka są obecne stosuje się wysokodawkową chemioterapię z autologicznym przeszczepieniem szpiku. W III i IV stopniu zaawansowania czasami ma zastosowanie radioterapia miejscowa, czyli naświetlanie guza.
6. Leczenie agresywnego chłoniaka
Bardzo agresywne chłoniaki ze względu na bardzo szybki przebieg wymagają leczenia włączonego jak najszybciej. Stosuje się także leczenie zapobiegające zajęciu ośrodkowego układu nerwowego.
Leczenie podobnie jak w ostrych białaczkach składa się z określonych faz- indukującej i konsolidującej. Stosuje się chemioterapię, oraz w niektórych przypadkach radioterapię. Zastosowanie ma również autologiczny i alogeniczny przeszczep szpiku.
W wyniku zastosowanego leczenia białaczki uzyskać można różne wyniki:
- remisja całkowita – całkowite ustąpienie zmian klinicznych, zmniejszenie powiększonych węzłów chłonnych, ustąpienie zmian w szpiku i śledzionie;
- remisja całkowita niepotwierdzona – gdy nastąpiło zmniejszenie węzłów, ale bez osiągnięcia wymiarów docelowych, lub gdy ocena szpiku jest wątpliwa;
- remisja częściowa – gdy węzły, śledziona, wątroba zmniejszyły się jednak nie wystarczająco,
- choroba stabilna – gdy choroba nie postępuje;
- progresja choroby – gdy pojawiają się nowe zmiany;
- nawrót choroby – gdy choroba po uzyskaniu remisji pojawia się ponownie.
W chłoniakach nieziarnistych o przewlekłym przebiegu uzyskanie remisji udaje się u ponad połowy chorych, jednak często jest ona krótka i po kilku miesiącach dochodzi do wznowy choroby.
W chłoniakach agresywnych w I i II stopniu zaawansowania całkowitą remisję udaje się uzyskać u ponad 95% chorych, a długoletnie przeżycie u ponad 80%. W stadium III i IV rokowanie jest gorsze. W chłoniakach bardzo agresywnych rokowanie zależy od typu chłoniaka, czynników rokowniczych i etapu w którym chłoniak został wykryty, odsetek chorych z remisją sięga nawet 80%.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.