Współuzależnienie. Gdy bliska osoba pije
Czym jest współuzależnienie i skąd się bierze? Określa się je jako utrwaloną formę funkcjonowania w długotrwałej, trudnej, a przed wszystkim niszczącej sytuacji życiowej, związanej z patologicznymi zachowaniami partnera (spowodowanymi nałogiem). Osoba współuzależniona ma ograniczoną swobodę postępowania, co utrudnia jej zmianę danego stanu.
1. Rodzina osoby uzależnionej
Funkcjonowanie rodziny, w której jedna z osób popadła w uzależnienie, jest zagrożone. Role, które ta osoba pełniła (np. rodzica), są zaniedbane lub w ogóle niesprawowane. Taka rodzina różni się diametralnie od innych, ponieważ jej członkowie zachowują się inaczej, pojawiają się niezdrowe uczucia i zachowania, które mają pomóc w przetrwaniu tej sytuacji.
W rodzinach, w których istnieje problem z alkoholem, pojawiają się alarmujące uczucia, takie jak:
Jeśli nie zostaną one wykorzystane do rozwiązania problemu, mogą prowadzić do współuzależnienia od nałogowca. Taka toksyczna relacja dotyczy najczęściej partnerów, ale może zachodzić również pomiędzy rodzicem a dzieckiem, rodzeństwem i innymi członkami rodziny, którzy żyją bardzo blisko siebie.
2. Przyczyny współuzależnienia
Czynniki, które mogą prowadzić do współuzależnienia, to przede wszystkim silna zależność emocjonalna i materialna od osoby mającej problemy z alkoholem, brak pracy osoby współuzależnionej, izolacja rodziny, nacisk środowiska.
Często bywa tak, że współuzależnieni pomijają swoje potrzeby, a koncentrują się na problemach partnera. Taka osoba często żyje z poczuciem wstydu, niepewności, zagrożenia, beznadziejności i w permanentnym stresie.
3. Osoba współuzależniona od alkoholu
Choć sama może być abstynentem, jej życie zaczyna kręcić się wokół alkoholika. Możemy mówić o dwóch głównych postawach osoby współuzależnionej. Pierwsza polega na obsesyjnym myśleniu o piciu (lub innym nałogu) osoby uzależnionej. Prowadzi do tego, że wszystkie myśli, uczucia i działania koncentrują się właśnie na tej osobie. Współuzależniony czuje się współodpowiedzialny za działania osoby nadużywającej alkoholu. Stara się ją cały czas pilnować, chowa alkohol, a kiedy nie uda się dopilnować alkoholika, obwinia siebie za to.
Druga postawa związana jest z nieustanną huśtawką emocjonalną. Zdarza się, że taka osoba przechodzi od euforii do skrajnego pesymizmu i poczucia beznadziejności. Na co dzień przejawia obojętność wobec siebie i w stosunku do tego, co się z nią stanie. Często prowokuje kłótnie z alkoholikiem. Jej codzienne zachowania próbują maskować istniejący problem, osoba współuzależniona robi wszystko, aby nie stracić osoby uzależnionej. Rezygnuje ze swoich potrzeb, próbuje wytłumaczyć i usprawiedliwić zachowanie alkoholika.
Trzy schematy w zachowaniu osoby współuzależnionej:
- nieudane próby rozwiązania sytuacji,
- nieudane próby wycofania się z sytuacji,
- przystosowanie się do sytuacji.
Należy podkreślić, że współuzależnienie jest bardzo poważnym problemem. Prowadzi często do bardzo głębokich i trwałych zmian w sferze poznawczej, emocjonalnej i strukturze „Ja” osoby współuzależnionej. Aby uwolnić się od tego szkodliwego mechanizmu, pierwszym i podstawowym krokiem jest uświadomienie sobie, że jest się osobą współuzależnioną. Dopiero wtedy można próbować zmienić swoje zachowanie, jak i zachowanie osoby nadużywającej alkoholu.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.