Ciśnienie wewnątrzgałkowe w przebiegu jaskry
Jaskra jest najogólniej określana jako choroba oczu spowodowana zaburzeniami ciśnienia w gałce ocznej prowadzącymi do uszkodzenia nerwu wzrokowego. Powoduje ona stopniowe zawężania pola widzenia, a w swojej końcowej fazie - do całkowitą utratę wzroku.
1. Jakie są objawy i przebieg jaskry?
Jaskra początkowo przebiega zwykle bezobjawowo. Mogą jednak występować napadowe bóle oczu, głowy oraz wymioty, a także zaburzenia widzenia. Jest bardzo podstępnym schorzeniem, gdyż u około 70% pacjentów nie występują żadne dolegliwości a powodem zgłoszenia się do lekarza jest dopiero częściowa utrata wzroku. Skuteczna pomoc możliwa jest jednak tylko w początkowym okresie choroby. Szczególne znaczenie ma więc szybkie rozpoznanie. Jest ono możliwe dzięki rutynowym badaniom okulistycznym). Na jaskrę choruje obecnie ok. 68 mln. ludzi na całym świecie, w tym ok. 800 tys. w Polsce.
2. Czy jaskrę można wyleczyć?
Jeżeli choroba została odpowiednio wcześnie rozpoznana, daje duże szanse na uratowanie wzroku. Należy jednak pamiętać, że jaskra nie jest chorobą wyleczalną. Upośledzenie widzenia, jeśli już nastąpiło, nie może zostać cofnięte. W zależności od zaawansowania choroby leczenie jaskry polega na stosowaniu różnych środków farmakologicznych obniżających ciśnienie wewnątrzgałkowe, w postaci kropli lub tabletek doustnych. Jeśli leczenie kroplami i tabletkami nie przynosi efektów lub powoduje skutki uboczne – z powodzeniem stosuje się leczenie laserem. W niektórych przypadkach konieczny może okazać się zabieg chirurgiczny.
3. Jaki jest mechanizm uszkadzania wzroku w przebiegu jaskry?
Przyczyny zaniku nerwu wzrokowego dzieli się ogólnie na mechaniczne i naczyniowe. Mechaniczne uszkodzenie nerwu na skutek wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego następuje gdy na drodze odpływu cieczy wodnistej z gałki ocznej pojawi się przeszkoda. Nagromadzona ciecz wodnista, bez drogi odpływu, jest bezpośrednią przyczyną wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Jest to tzw. jaskra z zamkniętym katem przesączania. W przypadku tej odmiany, to właśnie ból sprawia, że chory trafia do lekarza. Drugi typ, występujący u około 80% chorych – jaskra z otwartym kątem przesączania, nie daje żadnych dolegliwości. W wyniku podwyższonego ciśnienia śródgałkowego, ulegają uszkodzeniu włókna nerwowe nerwu wzrokowego, a w konsekwencji chory zaczyna odczuwać dyskomfort widzenia, polegający na ubytkach spotobrazu (w polu widzenia pojawiają się czarne plamy).
4. Co może zwiększyć ryzyko wystąpienia jaskry?
Około 60% przypadków zachorowań na jaskrę ma podłoże dziedziczne. Podwyższoną grupę ryzyka stanowią również chorzy na cukrzycę, podobnie jak osoby krótkowzroczne, chorujące na miażdżycę, posiadające wysoki poziom cholesterolu, czy ludzie narażeni na długotrwały stres, posiadający niskie ciśnienie krwi oraz często osoby starsze. Do rozwoju jaskry w olbrzymim stopniu przyczyniają się również używki – palenie papierosów i nadużywanie alkoholu. Chcąc długo cieszyć się dobrym wzrokiem, należy z nich zrezygnować.
5. Jak ustrzec się przed jaskrą?
Działania, które można i należy podejmować, aby zminimalizować możliwość zachorowania albo ewentualnie wykryć chorobę odpowiednio wcześnie nie są skomplikowane. Przede wszystkim należy regularnie badać oczy. W przypadku jaskry ważne jest badanie dna oka. Osoby, które przekroczyły 40. rok życia oraz osoby, których krewni chorowali na jaskrę powinny wykonywać badania w kierunku jaskry raz w roku. Warto również pamiętać o higienie narządu wzroku, czyli rozważnym korzystaniu z komputera, czytaniu w odpowiednio dobrym oświetleniu, czy noszeniu okularów przeciwsłonecznych. Pomocne w profilaktyce jest także zażywanie suplementów diety, mających zbawienny wpływ na zdrowie naszych oczu.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.