Badanie ciśnienia ocznego
Badanie ciśnienia ocznego, czyli tonometria, polega na pomiarze ciśnienia wewnątrzgałkowego. Prawidłowe wykonanie zależy od równowagi pomiędzy produkcją cieczy wodnistej, a jej odpływem z gałki ocznej do krwiobiegu. Podwyższenie ciśnienia ocznego może powodować jaskrę. Nieleczona jaskra może prowadzić do utraty wzroku, natomiast niskie ciśnienie wewnątrzgałkowe często towarzyszy m.in. urazom oka, zanikom gałki ocznej, stanom zapalnym naczyniówki oraz cukrzycy.
1. Wskazania i przebieg badania ciśnienia ocznego
Takie badanie okulistyczne jest szczególnie zalecane w przypadku osób, które uskarżają się na bóle głowy, bóle okolicy oczodołu lub oka.
Badania kontrolne powinno wykonywać się powyżej 40. roku życia u osób z nadwzrocznością, gdyż wtedy gałki oczne są małe i istnieją skłonności do jaskry. Badanie to zalecane jest także ludziom z rozpoznaną przynajmniej jedną z wielu chorób okulistycznych, w przebiegu których dochodzi do rozwoju jaskry wtórnej.
Pomiar ciśnienia ocznego wykonuje się na dwa sposoby: metodą impresyjną lub aplanacyjną.
- Metoda impresyjna (wgłębiająca) polega na badaniu stopnia oporu rogówki pod wpływem ucisku metalowego trzpienia o określonym ciężarze. Gdy ciśnienie wewnątrzgałkowe jest wysokie, opór rogówki jest większy i trzpień niewiele ją odkształci, natomiast w przypadku niskiego ciśnienia trzpień pod wpływem ciężaru odkształca bardziej rogówkę. Do przeprowadzenia badania stosuje się tonometr Schiotza. Przed wykonaniem zabiegu należy znieczulić oczy kroplami ze środkiem miejscowo znieczulającym na czas około 10 minut. Badany leży, a jego wzrok ma być skierowany przed siebie, ułatwia to prawidłowe, prostopadłe ustawienie tonometru na środku rogówki.
Pacjent nie powinien zaciskać powiek, ponieważ wpływa to na wzrost ciśnienia ocznego i fałszuje wyniki badania.
- Metoda aplanacyjna (spłaszczająca) charakteryzuje się tym, że pacjent jest badany na siedząco, po znieczuleniu oka kroplami z dodatkiem barwnika. Badanie polega na określeniu wielkości spłaszczenia rogówki pod wpływem określonej siły. Badany siedzi przy lampie szczelinowej. W lampę wmontowany jest tonometr aplanacyjny, tzw. tonometr Goldmanna. Pacjent opiera się o podpórki i patrzy we wskaźnik. W momencie kontaktu głowicy tonometru z rogówką, powstają półokręgi warstwy płynu łzowego, które fluoryzują w niebieskim świetle.
Wyniki badań podaje się w mmHg.
2. Przygotowanie i powikłania badania ciśnienia ocznego
Przed badaniem oczu należy zmyć makijaż i poinformować okulistę o ewentualnym uczuleniu na lignokainę i inne leki znieczulające oraz o przypadkach jaskry w rodzinie. Trzeba też zdjąć szkła kontaktowe i poluzować ubranie w okolicy szyi. Wyniki badania są najbardziej miarodajne, jeśli pacjent nie wypił więcej niż dwie szklanki płynów 4 godziny przed badaniem. Nie należy też pić alkoholu w ciągu 12 godzin przed tonometrią ani palić marihuany w ciągu doby poprzedzającej badanie.
Należy także liczyć się z możliwością wystąpienia powikłań po badaniu oczu. Może to być uczulenie na środek znieczulający, objawiające się zaczerwienieniem, swędzeniem czy pojawieniem się obrzęku. Gdy badanie wykonywane jest zbyt długo, może dojść do wysychania rogówki, w wyniku tego dochodzi do przymglonego widzenia. Ustępuje to jednak samoistnie po pewnym czasie.
Badanie oczu nie jest szczególnie przyjemne, ale warto regularnie sprawdzać, czy nie zaszły zmiany pogarszające wzrok. Zaniedbywanie profilaktyki może skutkować poważnymi chorobami oczu.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.