Czwarta dawka szczepionki na COVID dla wszystkich? Niekoniecznie
Mimo rosnącej liczby zakażeń także w tych krajach, w których poziom wyszczepienia jest na wysokim poziomie, Europejska Agencja Leków (EMA) stanowczo opowiada się przeciw czwartej dawce dla wszystkich. - Czwarta dawka nie wpływa istotnie na transmisję wirusa - komentuje dr Bartosz Fiałek, popularyzator wiedzy medycznej i zastępca Dyrektora ds. Medycznych SPZ ZOZ w Płońsku.
1. Czwarta dawka szczepionki na COVID
W Polsce czwartą dawkę szczepionki mogą obecnie przyjąć pacjenci onkologiczni, po przeszczepach, żyjący z wirusem HIV i z pierwotnymi niedoborami odporności – czyli wszyscy ci, u których odpowiedź immunologiczna może być słabsza, a zarazem u których nawet łagodniejsze warianty koronawirusa mogą spowodować ciężką, zagrażającą życiu infekcję.
Tym tropem poszło wiele krajów, ale niektóre z nich – jak Izrael czy Wielka Brytania – zdecydowały się dodatkowo na podanie czwartej dawki także wśród osób w podeszłym wieku. Z taką propozycją do amerykańskiej Agencji Żywności i Leków (FDA) wystąpiły zresztą dwa koncerny produkujące szczepionki mRNA przeciw COVID – Pfizer oraz Moderna.
Co z resztą osób? Najnowsze badania, opublikowane na łamach "The New England Journal of Medicine", pokazują, że czwarta dawka daje niewielką lub żadną ochronę przed transmisją SARS-CoV-2.
- Czwarta dawka nie wpływa istotnie na transmisję wirusa, ale zmniejsza około dwukrotnie ryzyko zachorowania w porównaniu z osobami, które przyjęły trzy dawki, i ponad czterokrotnie zmniejsza ryzyko ciężkiego przebiegu choroby, ze zgonem włącznie – przyznaje w rozmowie z WP abcZdrowie dr Bartosz Fiałek.
- To są liczby, które wskazują na zasadność szczepienia czwartą dawką w określonych grupach wiekowych i chorobowych - dodaje.
Mimo rosnącej liczby zakażeń także w tych krajach, w których poziom wyszczepienia jest na wysokim poziomie, Europejska Agencja Leków (EMA) stanowczo opowiada się przeciw czwartej dawce dla wszystkich.
W tym momencie nie dysponujemy wystarczającą liczbą dowodów naukowych, które przemawiałyby za doszczepianiem czwartą dawkę każdego. Jednak w grupach ryzyka spadek liczby przeciwciał już po około 10 tygodniach od przyjęcia trzeciej dawki, może grozić kolejną, potencjalnie śmiertelną infekcją.
- Dla seniorów i pacjentów z niedoborami odporności czwarta dawka to konieczność. Czy dla każdego? Wszystko wskazuje, że wystarczające są trzy dawki. One chronią przed ciężkim przebiegiem – przyznaje w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Joanna Zajkowska z kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz podlaska konsultant epidemiologiczna.
Zdaniem ekspertki czwarta dawka pozostaje jednak kwestią otwartą "do czasu aż zmieni się wariant czy pojawią się jakieś inne okoliczności".
- Nie można takiego scenariusza wykluczyć. W tej chwili wariant jest łagodniejszy, ale jak widzimy, on sobie wyrównuje to liczbą zakażeń, która u nas jest na pewno mocno niedoszacowana. W Danii, w Niemczech, w Irlandii, w Wielkiej Brytanii widać bardzo duże liczby zakażeń, które dodatkowo w tym momencie przyrastają – dodaje prof. Zajkowska. Ekspertka podkreśla, że wciąż umierają osoby z grup ryzyka. Dla nich ani podwariant BA.1 Omikronu, ani nowy – jeszcze bardziej zaraźliwy – BA.2 nie są łagodne.
Jak widać, dla określonych grup czwarta dawka jest koniecznością, reszcie – nie przynosi spektakularnych korzyści, zwłaszcza w perspektywie krótkofalowej. Myśląc o pandemii długofalowo, może być jednak nieodzowna.
- Wszystko wskazuje na to, że ta czwarta dawka będzie potrzebna. Powiem nawet więcej – w ogóle nie wiadomo, ile dawek będziemy musieli przyjąć. Pięć, sześć? Czas odporności poszczepiennej, czyli ten okres, kiedy człowiek niezależnie od wariantu jest odporny, nie jest bezterminowy – podkreśla w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych. Prof.Boroń-Kaczmarska dodaje, że ważność certyfikatów covidowych dla niektórych osób niebawem się skończy. Co dalej? Kolejna dawka, by je przedłużyć?
Taka strategia według dra Fiałka przypomina rodzaj wyścigu z wirusem. Wyścigu, w którym będziemy na straconej propozycji, aż do czasu, gdy pojawi się zupełnie inna szczepionka. Taka, która zmieni układ sił.
- W grupie osób zdrowych, przed 60. rokiem życia, na chwilę obecną czwarta dawka raczej nie będzie potrzebna. Jeśli jednak pojawi się wariant bardziej zjadliwy lub lepiej unikający odpowiedź odpornościową, to nie można tego wykluczyć. Najważniejsze jest jednak, aby opracować szczepionkę pankoronawirusową, która będzie skuteczna wobec różnych wirusów i ich wariantów, co przyczyni się do zakończenia pandemii – zauważa ekspert.
Do tego jednak daleka droga. Prof. Boroń-Kaczmarska nie ma wątpliwości, że mimo coraz głośniej wybrzmiewającej retoryki o zakończeniu pandemii, SARS-CoV-2 rośnie w siłę.
- Na naszych oczach dokonują się różne genetyczne zdarzenia, które skutkują produkcją kolejnych odmian tego wirusa. Wygląda na to, że ten ostatni podwariant jest najbardziej zakaźny i nic nie wskazuje, by kolejny mógł być mniej zakaźny. To jeden wielki dramat biologiczny – podsumowuje ekspertka.
2. Raport Ministerstwa Zdrowia
W poniedziałek 21 marca resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 4165 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2.
Najwięcej zakażeń odnotowano w województwach: mazowieckim (932), wielkopolskim (409), pomorskim (344).
Jedna osoba zmarła z powodu COVID-19, dwie osoby zmarły z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami.
Mamy 4 165 (w tym 405 ponownych zakażeń) potwierdzonych przypadków zakażenia #koronawirus z województw: mazowieckiego (932), wielkopolskiego (409), pomorskiego (344), śląskiego (343), dolnośląskiego (317), małopolskiego (296), łódzkiego (270), zachodniopomorskiego (236),
— Ministerstwo Zdrowia (@MZ_GOV_PL) March 21, 2022
Podłączenia do respiratora wymaga 414 chorych. Pozostało 1107 wolnych respiratorów.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
